Perkołyska amerykańska

Perkołyska amerykańska (Heliornis fulica) – gatunek średniego ptaka z rodziny perkołysek (Heliornithidae). Zasiedla Amerykę Południową, Amerykę Centralną i południowo-wschodni Meksyk. Nie wyróżnia się podgatunków[3][5].

Perkołyska amerykańska
Heliornis fulica[1]
(Boddaert, 1783)
Ilustracja
Samiec w szacie godowej
Ilustracja
Samica w szacie godowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

żurawiowe

Rodzina

perkołyski

Rodzaj

Heliornis[2]
Bonnaterre, 1791

Gatunek

perkołyska amerykańska

Synonimy
  • Colymbus fulica Boddaert, 1783[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Środowisko edytuj

Zasiedla leśne rzeki, strumienie oraz stawy i jeziora otoczone zwieszającą się roślinnością.

Morfologia edytuj

Długość ciała: 26–33 cm

Masa ciała: 125–150 g

Wierzch głowy czarny, biała brew, spód głowy i przód szyi białe, reszta czarna; na szyi biała pręga. Skrzydła są szarobrązowe, kuper i ogon rudobrązowe. U samca górna część dzioba jest czarna, dolna – płowa, a u samicy dziób i obrączki oczne czerwone. Nogi są żółto-czarne, a stopy z płatami skórnymi na palcach są paskowane żółto-czarno[6]. Samica przypomina samca, ale jest nieco mniejsza[6]. W sezonie lęgowym ma rzucającą się w oczy cynamonową plamę na policzkach i po bokach górnej części szyi[6].

Pożywienie edytuj

Podobnie jak reszta perkołysek, pożywia się owadami wodnymi oraz ich larwami, skorupiakami, żabami i drobnymi rybami.

Lęgi edytuj

Terytorium samca to około 200 m wzdłuż strumienia. Najdokładniejszy opis gniazdowania pochodzi z południowego Meksyku, obserwację prowadził Alvarez del Toro. 15 kwietnia odkrył prawie kompletne gniazdo. Miało średnicę 22 cm i głębokość 7 cm. Inne gniazdo odkryte w Panamie miało wymiary 18×22,5 cm. Jaj w gnieździe jest 2–4, są brudnobiałe, jedno z nich, na którym dokonano pomiaru, miało wymiary 29–30 mm × 20 mm[7].

Samiec wysiaduje jaja w środku dnia, samica przez resztę czasu. Inkubacja trwa bardzo krótko, 10–11 dni. Pisklęta po wykluciu mają słabo rozwinięte dziób i nóżki. Samiec bardziej angażuje się w opiekę nad potomstwem. Pod skrzydłami posiada kieszenie skórne, w których nosi pisklęta w trakcie lotu[7].

Status edytuj

IUCN uznaje perkołyskę amerykańską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2019 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność światowej populacji na 0,5–5 milionów osobników, a jej trend uznawała za lekko spadkowy[4].

Przypisy edytuj

  1. Heliornis fulica, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Heliornis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-05-19] (ang.).
  3. a b Bertram, B.C.R. & Kirwan, G.M.: Sungrebe (Heliornis fulica). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-26].
  4. a b Heliornis fulica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-26]. (ang.).
  6. a b c N. Bouglouan: Sungrebe. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-09-19]. (ang.).
  7. a b Sungrebe (Heliornis fulica). [w:] Neotropical Birds Online [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, 2010. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-18)]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne edytuj