Phyla
Phyla Lour. – rodzaj roślin należących do rodziny werbenowatych (Verbenaceae). Obejmuje 5 gatunków[3]. Wszystkie występują w strefie międzyzwrotnikowej i umiarkowanej na obu kontynentach amerykańskich, a Phyla nodiflora jest szeroko rozprzestrzeniona także na innych kontynentach – rośnie w całej Afryce, południowej Europie (jako gatunek introdukowany także w krajach Europy Zachodniej), w południowej i wschodniej Azji, w Australii i na Nowej Gwinei (introdukowany także na inne wyspy Oceanii)[3].
 Phyla nodiflora | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Phyla | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Phyla Lour. Fl. Cochinch.: 66 (1790)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
P. chinensis Loureiro[4] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Phyla nodiflora uprawiana jest jako roślina okrywowa ozdobna i miododajna, bywa też wykorzystywana jako roślina lecznicza. Rzadziej uprawiane są inne gatunki[5].
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Płożące rośliny zielne, często tworzące rozległe i gęste kobierce[6]. Łodygi korzeniące się w węzłach[6], zwykle czworoboczne, ostrokanciaste, czasem kolczaste, owłosione i ogruczolone[7].
- Liście
- Okółkowe[6] lub naprzeciwległe[7], całobrzegie, ząbkowane lub piłkowane[6]. Liście rzadziej lub gęściej pokryte włoskami rozdzielającymi się na dwa rozpostarte i skierowane w przeciwne strony końce[6].
- Kwiaty
- Drobne, zebrane w gęste kwiatostany główkowate lub kłosokształtne, wzniesione na długich szypułach wyrastających w kątach liści. Kwiaty są siedzące, wsparte jajowatymi przysadkami. Kielich błoniasty, z krótką rurką z dwoma lub czterema ząbkami na szczycie. Płatki korony cztery w dolnej połowie zrośnięte w prostą rurkę, w górnej z rozpostartymi, nierównej wielkości łatkami koloru białego, lawendowego lub fioletowego. Pręciki są cztery, przyrośnięte do górnej połowy rurki korony i w niej schowane, dwusilne, z ogruczolonym łącznikiem[6][7]. Zalążnia górna, dwukomorowa, w każdej komorze z pojedynczymi zalążkami[7]. Szyjka słupka pojedyncza, krótka, ze skośnym znamieniem[6].
Systematyka edytuj
Rodzaj z rodziny werbenowatych Verbenaceae[2][8]. W niektórych ujęciach gatunki tu zaliczane włączane są do rodzaju lippia Lippia, jednak za ich wyodrębnianiem przemawiają m.in. takie cechy jak: zielne pędy, wydłużone kwiatostany i jajowate przysadki[7].
- Wykaz gatunków[3]
- Phyla betulifolia (Kunth) Greene
- Phyla cuneifolia (Torr.) Greene
- Phyla × intermedia Moldenke
- Phyla lanceolata (Michx.) Greene
- Phyla linearis (Kunth) Tronc. & López-Pal.
- Phyla nodiflora (L.) Greene
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-27] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-27] (ang.).
- ↑ a b c d e Phyla Lour.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-27].
- ↑ Phyla. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-27].
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 709, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e f g h K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 462. ISBN 978-3-642-62200-7.
- ↑ a b c d e Phyla Loureiro. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-03-27].
- ↑ Genus: Phyla Lour.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-27].