Wikipedia

Nowa Karczma (Krynica Morska)

część Krynicy Morskiej
(Przekierowano z Piaski (Krynica Morska))

Nowa Karczma (pot. t. Piaski[1]) – część Krynicy Morskiej[2], w powiecie nowodworskim, w województwie pomorskim na Mierzei Wiślanej, nad Zatoką Gdańską i nad Zalewem Wiślanym przy drodze wojewódzkiej nr 501[1] , położona na końcu polskiej strefy Mierzei Wiślanej, w odległości około 4 km od granicy Polski z Rosją (obwód królewiecki)[1]. Od 1991 roku Nowa Karczma znajduje się w granicach administracyjnych, odległego o 11 km, miasta Krynica Morska. Większość zabudowań usytuowanych jest przy ulicach Piaskowej, Słonecznej i Bursztynowej.

Nowa Karczma
Piaski
Część miasta Krynicy Morskiej
Ilustracja
Bałtycka plaża
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

nowodworski

Miasto

Krynica Morska

W granicach Krynicy Morskiej

2 kwietnia 1991

SIMC

0932778

Populacja (2005)
• liczba ludności


200

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-120 (Krynica Morska)

Tablice rejestracyjne

GND

Położenie na mapie Krynicy Morskiej
Mapa konturowa Krynicy Morskiej, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowa Karczma”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Karczma”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Karczma”
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego
Mapa konturowa powiatu nowodworskiego, w prawym górnym rogu znajduje się punkt z opisem „Nowa Karczma”
Ziemia54°25′54″N 19°36′05″E/54,431667 19,601389
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

Dawna nazwa miejscowości Nowa Karczma pochodzi od istniejącej na tym terenie w średniowieczu karczmy. Powstała ona dzięki przywilejowi z 16 maja 1429 roku nadanemu karczmarzowi Hannosowi przez komtura krzyżackiego Henryka Holta.

Pierwszy kościół wybudowano w Nowej Karczmie około 1600 roku. Jest również cmentarz mennonicki z XVIII wieku. Wędrujące wydmy powodowały, że osada na przestrzeni wieków kilkakrotnie zmieniała swoje położenie. Do 1793 roku miejscowość należała do Gdańska, w tym w latach 1466–1772 była w składzie województwa pomorskiego i wraz z tym miastem do I Rzeczypospolitej. Granica z Prusami Książęcymi przebiegała w tamtym czasie dopiero niespełna 1 km na wschód od sąsiedniej wioski rybackiej Narmeln Polski (obecnie nieistniejąca na terytorium Federacji Rosyjskiej).

Ruchome piaski zasypywały systematycznie zabudowania wsi. Ostatnia taka migracja miała miejsce w 1825 roku.

W czasie II wojny światowej Nowa Karczma uległa zniszczeniu, została zajęta 1 maja 1945 roku przez wojska radzieckie, a z czasem przejęła ją administracja polska, po wytyczeniu granicy, przybyli też pierwsi polscy osadnicy. W 1964 roku doprowadzono do Nowej Karczmy z Krynicy Morskiej drogę asfaltową.

W 1948 roku wprowadzono urzędowo polską nazwę Nowa Karczma, zastępując poprzednią niemiecką nazwę wsi Neukrug (obecnie wschodnia część miejscowości), a także wprowadzono nazwę Ptaszkowo, zastępując nazwę wsi Vöglers (obecnie zachodnia część miejscowości)[3][4]. Potocznie stosowano także nazwę Piaski (1988, 2003)[5][6].

Do 1991 roku Nowa Karczma była wsią w gminie Sztutowo[7]. W 1991 roku Nowa Karczma wraz z innymi miejscowościami utworzyły miasto Krynica Morska[8].

W 1990 w Nowej Karczmie zbudowano nowy kościół. W 1992 roku erygowano parafię rzymskokatolicką, którą od 1994 roku prowadzą michalici[9].

Gospodarka edytuj

Podstawowym źródłem dochodów ludności zamieszkującej Nową Karczmę jest rybołówstwo oraz w okresie letnim obsługa ruchu turystycznego. Znajdują się tu pensjonaty, kwatery prywatne i pola namiotowe.

Przystań morska edytuj

W 2006 roku została ustalona przystań morska w Krynicy Morskiej – „basen III – Nowa Karczma”[10]. Do basenu w obrębie Nowa Karczma prowadzi tor wodny o głębokości technicznej 2,0 m, szerokości w dnie 40 m i długości 1,12 km do prawej główki wejściowej[11].

Kultura edytuj

W 1970 roku w Piaskach kręcono zdjęcia do polskiego filmu obyczajowego Przystań w reżyserii Pawła Komorowskiego[12].

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Żuławy Wiślane : mapa turystyczno-krajoznawcza : skala 1:100 000. Gdańsk ; Warszawa: Demart, 2004. ISBN 83-89472-34-1.
  2. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. ws. wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. ↑ Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948. (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363, s. 14, 20).
  4. ↑ Arkusz 1583 Neukrug. W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Reichsamt für Landesaufnahme, 1922.
  5. ↑ Arkusz N-34-52-C (Frombork). Wojskowa Mapa Topograficzna 1:50 000. Sztab Generalny WP Zarząd Topograficzny, 1992. – stan aktualności 1988-89.
  6. ↑ Wielka encyklopedia PWN, Warszawa 2003, s. 65, t. 15, ISBN 83-01-13794-0 Piaski definiowane jako dzielnica Krynicy Morskiej.
  7. ↑ Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Główny Urząd Statystyczny: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. T. 2, K-P. Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1981, s. 547.
  8. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1990 r.(Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8)
  9. ↑ Placówki – strona Zgromadzenie Świętego Michała Archanioła. [dostęp 2016-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-26)].
  10. ↑ Zarządzenie Nr 8 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 23 maja 2006 r. ws. określenia granicy lądowej (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2006 r. Nr 62, poz. 1276).
  11. ↑ Zarządzenie Nr 14 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 15 lipca 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2005 r. Nr 79, poz. 1592).
  12. ↑ Przystań w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nowa_Karczma_(Krynica_Morska)&oldid=70350287”