Plejone (roślina)

Plejone
	; Pleione praecox
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	storczykowate
Podrodzina	epidendronowe
Rodzaj	plejone
	Nazwa systematyczna
	Pleione D.Don; Prodr. Fl. Nepal.: 36 (1825)
	Typ nomenklatoryczny
	P. praecox (Sm.) D.Don
Synonimy
	Gomphostylis Wall. ex Lindl.
	Gomphostylis Wall. ex Lindl.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Plejone^[6] (Pleione) – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Obejmuje 16 gatunków oraz 6 hybryd. Rośliny z tego rodzaju występują w krajach Azji Południowo-Wschodniej, w południowych i wschodnich Chinach, w Tybecie, na Tajwanie, w indyjskiej prowincji Asam, w Bangladeszu, Nepalu, Laosie, Mjanmie, Tajlandii i Wietnamie^[7].

Przedstawiciele rodzaju przystosowali się do wilgotnych i gorących subtropikalnych warunków górskich lasów przez spędzanie zimy w uśpieniu. Rośliny można znaleźć na różnych stanowiskach, jednakże najczęściej rosną w półcieniu. Niektóre gatunki można spotkać na wysokościach nawet do 3100 m n.p.m. W czasie zimy rośliny zrzucają liście oraz obumiera większość korzeni, które odrastają wiosną. Niektóre gatunki kwitną wiosną, od marca do kwietnia, a dopiero później rozwijają nowe liście i korzenie. Niektóre gatunki kwitną jesienią po tym, jak ustają deszcze i zrzucone zostaną liście^[7].

W chińskiej medycynie naturalnej pseudobulwy są wykorzystywane do leczenia czyraków, guzów oraz ukąszeń po wężach^[7].

Morfologia

Niewielkie rośliny, naziemne, epilityczne lub litofityczne. Pseudobulwy skupione blisko siebie, owalne z 1–2 liśćmi na szczycie. Liście opadają jesienią. Liście lancetowate, długie. Kwiatostan jeden lub kilka z jednej pseudobulwy. Najczęściej kwiat pojedynczy, czasem kwiatostan z dwoma kwiatami. Kwiaty bardzo efektowne, czasami także pachnące, zwykle białe, różowe lub karmazynowe, bardzo rzadko żółte. Warżka trójklapowa, prętosłup prosty, z czterema pyłkowinami^[7].

Systematyka

Rodzaj sklasyfikowany do podplemienia Coelogyninae w plemieniu Arethuseae, podrodzina epidendronowe (Epidendroideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) w obrębie roślin jednoliściennych^[8]^[9]^[10].

Wykaz gatunków^[4]^[5]

Pleione albiflora P.J.Cribb & C.Z.Tang
Pleione arunachalensis Hareesh, Kumar & M.Sabu
Pleione aurita P.J.Cribb & H.Pfennig
Pleione autumnalis S.C.Chen & G.H.Zhu
Pleione bulbocodioides (Franch.) Rolfe
Pleione chunii C.L.Tso
Pleione coronaria P.J.Cribb & C.Z.Tang
Pleione dilamellata Z.J.Liu, O.Gruss & L.J.Chen
Pleione formosana Hayata
Pleione forrestii Schltr.
Pleione grandiflora (Rolfe) Rolfe
Pleione hookeriana (Lindl.) Rollisson
Pleione hui Schltr.
Pleione humilis (Sm.) D.Don
Pleione jinhuana Z.J.Liu, M.T.Jiang & S.R.Lan
Pleione kaatiae P.H.Peeters
Pleione limprichtii Schltr.
Pleione maculata (Lindl.) Lindl. & Paxton
Pleione microphylla S.C.Chen & Z.H.Tsi
Pleione pleionoides (Kraenzl.) Braem & H.Mohr
Pleione praecox (Sm.) D.Don
Pleione saxicola Tang & F.T.Wang ex S.C.Chen
Pleione scopulorum W.W.Sm.
Pleione vietnamensis Aver. & P.J.Cribb
Pleione yunnanensis (Rolfe) Rolfe

Hybrydy^[4]^[5]

Pleione × baoshanensis W.Zhang & S.B.Zhang
Pleione × christianii Perner
Pleione × confusa P.J.Cribb & C.Z.Tang
Pleione × kingdonwardii P.J.Cribb & Butterf.
Pleione × kohlsii Braem
Pleione × lagenaria Lindl. & Paxton
Pleione × maoershanensis W.Zhang & S.B.Zhang
Pleione × taliensis P.J.Cribb & Butterf.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-06-18] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-06-18] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2016-04-09].
↑ ^a ^b ^c ^d Glomera. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-06-18].
↑ ^a ^b ^c ^d Glomera. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-06-18].
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 143. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b ^c ^d Pleione. e-Monocot.org. [dostęp 2016-04-09].
↑ Pleione. Tropicos.org. [dostęp 2016-04-09].
↑ Pleione. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2016-04-09].
↑ Glomera. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-06-18].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-06-18] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-06-18] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2016-04-09].

[kew-4] Glomera. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-06-18].

[CoL-5] Glomera. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-06-18].

[gawrys-6] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 143. ISBN 978-83-925110-5-2.

[monocot-7] Pleione. e-Monocot.org. [dostęp 2016-04-09].

[tropicos-8] Pleione. Tropicos.org. [dostęp 2016-04-09].

[9] Pleione. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2016-04-09].

[NCBI-10] Glomera. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-06-18].

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[8]

[9]

[10]