Pożaryszcze (rejon mołodecki)
Pożaryszcze (biał. Пажарышча, ros. Пожарище) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeczańskim, w sielsowiecie Gródek.
.jpg) Droga Н9160 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
223902 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 54°07′34″N 26°56′35″E/54,126111 26,943056
| |
Historia edytuj
W czasach zaborów w okręgu wiejskim Piotrowszczyzna, w gminie Horodek, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 roku liczyła 76 mieszkańców w 11 domach. Część wsi należała do dóbr Piotrowszczyzna, własność Olędzkich, część do Kalinowskich. Była tu cerkiew prawosławna[2].
W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, od 1927 roku w powiecie mołodeczańskim, w gminie Gródek[3][4].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 169 osób, 10 było wyznania rzymskokatolickiego a 159 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali białoruską przynależność narodową. Było tu 30 budynków mieszkalnych[5]. W 1931 w 36 domach zamieszkiwało 218 osób[6].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i parafii prawosławnej w Gródku. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Rakowie i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Gródku[7].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[8][9]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[10].
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Przynależność państwowa i administracyjna edytuj
- ? – 1917
Imperium Rosyjskie, gubernia wileńska, powiat wilejski - 1917–1919
Rosyjska FSRR - 1919–1920
Polska, Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich, okręg wileński - 1920 Rosyjska FSRR
- 1920–1945[b]
Polska
- województwo:
- nowogródzkie (1921–1922)
- Ziemia Wileńska (1922–1926)
- wileńskie (od 1926)
- powiat:
- wilejski (1920–1927)
- mołodeczański (od 1927)
- województwo:
- 1945–1991
ZSRR, Białoruska SRR - od 1991
Białoruś
Uwagi edytuj
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
- ↑ de facto do 1939
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Pożaryszcze, wieś, powiat wilejski, gmina Horodek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 7.
- ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472; zm. Dz.U. z 1926 r. nr 26, poz. 158; zm. Dz.U. z 1927 r. nr 8, poz. 62
- ↑ Dz.U. z 1926 r. nr 45, poz. 277
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 82.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 58.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1367.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
Bibliografia edytuj
- Pożaryszcze, wieś, powiat wilejski, gmina Horodek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 7.
- Pożaryszcze na mapie WIG
- Witold Sienkiewicz, Elżbieta Olczak: Dzieje Polski. Atlas ilustrowany. Warszawa: Demart SA, 2007. ISBN 978-83-7427-363-3.
