Wikipedia

Podział administracyjny Austrii

Podział terytorialny Austrii

Republika Austrii jest federacją, którą tworzy 9 krajów związkowych (niem.: Bundesland lub Land, l.mn.: Bundesländer, Länder).

Kraje związkowe podzielone są na miasta statutarne (niem.: Statutarstadt, Stadtbezirk, l.m.: Statutarstädte, Stadtbezirke) oraz powiaty (niem.: Bezirk, Landbezirk, l.m.: Bezirke, Landbezirke, w Dolnej Austrii i Vorarlbergu Verwaltungsbezirk, l.m.: Verwaltungsbezirke).

Wyjątek stanowi Wiedeń, który podzielony jest na 23 dzielnice (niem.: Gemeindebezirk, l.mn.: Gemeindebezirke).

Powiaty dzielą się na: miasta (niem.: Stadt, l.m.: Städte), gminy targowe (niem.: Marktgemeinde, l.mn.: Marktgemeinden) oraz gminy (niem.: Gemeinde, Ortsgemeinde, l.mn.: Gemeinden, Ortsgemeinden).

Struktura podziału administracyjnego Austrii

Kraje związkowe edytuj

Historia edytuj

Pięć z dziewięciu krajów związkowych: Dolna Austria, Karyntia, Salzburg, Styria oraz Tyrol, istnieje od średniowiecza. Górna Austria wyodrębniła się za panowania Józefa II około 1783-84. Vorarlberg wyodrębnił się z Tyrolu w roku 1861. Po rozpadzie Austro-Węgier w 1918 roku na podstawie traktatu z Saint-Germain oraz traktatu z Trianon Burgenland został przyłączony do Austrii jako kolejny kraj związkowy. W 1922 z Dolnej Austrii został wyodrębniony Wiedeń, jako 9 kraj związkowy.

Podstawa prawna edytuj

Podstawą prawną podziału Austrii na kraje związkowe jest Konstytucja Austrii uchwalona 1 października 1920 roku z późniejszymi zmianami. Mówi ona:

Artykuł 2


(1) Austria jest państwem federalnym.
(2) Federację tworzą samodzielne kraje: Burgenland, Karyntia, Dolna Austria, Górna Austria, Salzburg, Styria, Tyrol, Voralberg i Wiedeń.

Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii[1][2]

Lista edytuj

Herb Polska nazwa[3] Niemiecka nazwa Stolica Powierzchnia[4] Ludność (2023)[4]
    Burgenland Burgenland Eisenstadt 3965.20 km² 301250
    Karyntia Kärnten Klagenfurt am Wörthersee 9536.50 km² 568984
    Dolna Austria Niederösterreich St. Pölten[5] 19179.56 km² 1718373
    Górna Austria Oberösterreich Linz 11982.52 km² 1522825
    Salzburg Salzburg Salzburg 7154.56 km² 568346
    Styria Steiermark Graz 16399.34 km² 1265198
    Tyrol Tirol Innsbruck 12648.37 km² 771304
    Vorarlberg Vorarlberg Bregencja 2601.67 km² 406395
    Wiedeń Wien Wiedeń 414.82 km² 1982097

Mapa edytuj

Podział edytuj

Nazwa Gminy katastralne Powiaty Miasta statutarne Miasta Gminy targowe Gminy Gminy razem Miejscowości
  Burgenland 0328 07 2 11 067 091 171 0328
  Karyntia 0746 08 2 15 047 068 132 2825
  Dolna Austria 3040 20 4 72 327 170 573 3744
  Górna Austria 1213 15 3 29 151 255 438 6590
  Salzburg 0381 05 1 10 024 0 84 119 0687
  Styria 1605 13 1 34 122 129 286 2078
  Tyrol 0341 08 1 10 021 245 277 0627
  Vorarlberg 0107 04 – 05 012 079 096 0155
  Wiedeń 0089 0– 1 0– 00– 00– 001 0023
Razem 7850 79 150 1870 772 11190 20930 170570
Źródło: statistik.at

Powiaty edytuj

Osobny artykuł: Powiat (Austria).
 
Powiaty Austrii
Podstawa prawna

Podstawa prawna istnienia powiatów regulowana jest na poziomie krajów związkowych. Jest to odpowiednio:

Kraj związkowy Wiedeń nie dzieli się na powiaty.

Podział administracyjny Wiednia edytuj

Mapa edytuj

Gminy edytuj

Gminy są korporacjami terytorialnymi z prawem do samorządu i zarazem okręgami administracyjnymi. Każda nieruchomość należy do jednej gminy[6].

Organami gmin są[6]:

Gminom liczącym co najmniej 20 000 mieszkańców nadawane są prawa miejskie[6].

Miasta statutarne edytuj

Podstawa prawna edytuj

Wszystkie gminy Austrii na podstawie Konstytucji Federalnej podlegają tym samym prawom, niezależnie, czy są to sporej wielkości miasta, czy też gminy wiejskie.

Jednocześnie Konstytucja pozwala na tworzenie miast statutarnych:

Artykuł 116


(3) O ile nie zagraża to interesom krajowym, gminie liczącej co najmniej 20 000 mieszkańców, jest nadawany na jej wniosek w drodze ustawy krajowej jej statut (prawo miejskie). Taka ustawa może być ogłoszona tylko za zgodą Rządu Federalnego. Zgodę uważa się za udzieloną, jeżeli Rząd Federalny w ciągu 8 tygodni od dnia, w którym uchwalona ustawa została przedłożona w odpowiednim ministerstwie federalnym, nie powiadomi naczelnika kraju, że zgody odmawia. Miasto posiadające własny statut, obok zadań administracji gminnej, wykonuje również administrację okręgową.

Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii[1][2]

Lista edytuj

Herb Nazwa Kraj związkowy Ludność Powierzchnia Gęstość Data nadania statutu
  Eisenstadt   Burgenland 15 729 42,88 367 1921
  Graz   Styria 298 479 127,57 2340 1850
  Innsbruck   Tyrol 131 358 104,91 1252 1850
  Klagenfurt am Wörthersee   Karyntia 104 332 120,12 869 1850
  Krems an der Donau   Dolna Austria 25 271 51,66 489 1938
  Linz   Górna Austria 210 118 95,99 2189 1866
  Rust   Burgenland 1964 20,01 98 1921
  Salzburg   Salzburg 156 619 65,65 2386 1869
  St. Pölten   Dolna Austria 57 639 108,44 532 1922
  Steyr   Górna Austria 37 917 26,56 1428 1867
  Villach   Karyntia 65 135 134,99 483 1932
  Waidhofen an der Ybbs   Dolna Austria 11 126 131,56 85 1868
  Wels   Górna Austria 64 385 45,92 1402 1964
  Wiedeń   Wiedeń 1 982 097 414,82 4778 1850
  Wiener Neustadt   Dolna Austria 47 878 60,94 786 1866

Mapa edytuj

 
Położenie na mapie Austrii


Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Bundes-Verfassungsgesetz. Linz: Pro-Libris-Verlagsgesellschaft, 2010. ISBN 978-3-9900803-2-0. (niem.).
  2. ↑ a b Konstytucja Austrii. Piotr Czarny (tłum.), Bogumił Naleziński (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004. ISBN 83-7059-658-4. (pol.).
  3. ↑ Andrzej Czerny: Austria. W: Nazewnictwo geograficzne świata. T. 12: Europa. Część II. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2010, s. 20. ISBN 978-83-254-0825-1. (pol.).
  4. ↑ a b Regionale Gliederungen 2023. Wiedeń: Statistik Austria, 2023. (niem.).
  5. ↑ Do 1986 stolicą Dolnej Austrii był Wiedeń.
  6. ↑ a b c Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii z dnia 1 października 1920 r. [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-03-01].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podział_administracyjny_Austrii&oldid=73547967”