Wikipedia

Podział administracyjny Austrii

Podział terytorialny Austrii

Republika Austrii jest federacją, którą tworzy 9 krajów związkowych (niem.: Bundesland lub Land, l.mn.: Bundesländer, Länder).

Kraje związkowe podzielone są na miasta statutarne (niem.: Statutarstadt, Stadtbezirk, l.m.: Statutarstädte, Stadtbezirke) oraz powiaty (niem.: Bezirk, Landbezirk, l.m.: Bezirke, Landbezirke, w Dolnej Austrii i Vorarlbergu Verwaltungsbezirk, l.m.: Verwaltungsbezirke).

Wyjątek stanowi Wiedeń, który podzielony jest na 23 dzielnice (niem.: Gemeindebezirk, l.mn.: Gemeindebezirke).

Powiaty dzielą się na: miasta (niem.: Stadt, l.m.: Städte), gminy targowe (niem.: Marktgemeinde, l.mn.: Marktgemeinden) oraz gminy (niem.: Gemeinde, Ortsgemeinde, l.mn.: Gemeinden, Ortsgemeinden).

Struktura podziału administracyjnego Austrii

Kraje związkowe Edytuj

Historia Edytuj

Pięć z dziewięciu krajów związkowych: Dolna Austria, Karyntia, Salzburg, Styria oraz Tyrol, istnieje od średniowiecza. Górna Austria wyodrębniła się za panowania Józefa II około 1783-84. Vorarlberg wyodrębnił się z Tyrolu w roku 1861. Po rozpadzie Austro-Węgier w 1918 roku na podstawie traktatu z Saint-Germain oraz traktatu z Trianon Burgenland został przyłączony do Austrii jako kolejny kraj związkowy. W 1922 z Dolnej Austrii został wyodrębniony Wiedeń, jako 9 kraj związkowy.

Podstawa prawna Edytuj

Podstawą prawną podziału Austrii na kraje związkowe jest Konstytucja Austrii uchwalona 1 października 1920 roku z późniejszymi zmianami. Mówi ona:

Artykuł 2


(1) Austria jest państwem federalnym.
(2) Federację tworzą samodzielne kraje: Burgenland, Karyntia, Dolna Austria, Górna Austria, Salzburg, Styria, Tyrol, Voralberg i Wiedeń.

Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii[1][2]

Lista Edytuj

Austria Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Austrii
Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Polityka zagraniczna

Wikiprojekt Polityka

Herb Polska nazwa[3] Niemiecka nazwa Stolica Powierzchnia[4] Ludność (2016)[4]
    Burgenland Burgenland Eisenstadt 3961.80 km² 291011
    Karyntia Kärnten Klagenfurt am Wörthersee 9538.01 km² 560482
    Dolna Austria Niederösterreich St. Pölten[5] 19186.27 km² 1653691
    Górna Austria Oberösterreich Linz 11979.91 km² 1453948
    Salzburg Salzburg Salzburg 7156.03 km² 545815
    Styria Steiermark Graz 16401.04 km² 1232012
    Tyrol Tirol Innsbruck 12640.17 km² 739139
    Vorarlberg Vorarlberg Bregencja 2601.12 km² 384147
    Wiedeń Wien Wiedeń 414.65 km² 1840226

Mapa Edytuj

Podział Edytuj

Nazwa Miasta statutarne Powiaty Gminy razem w tym miasta w tym gminy targowe Gminy katastralne Miejscowości
  Burgenland 2 7 171 13 67 328 328
  Karyntia 2 8 132 17 47 746 2828
  Dolna Austria 4 21 573 76 327 3040 3878
  Górna Austria 3 15 442 32 151 1213 6615
  Salzburg 1 5 119 11 24 381 723
  Styria 1 12 287 35 122 1596 2069
  Tyrol 1 8 279 11 20 350 635
  Vorarlberg – 4 96 5 11 107 157
  Wiedeń 1 – 1 1 – 89 23
Razem 15 80 2100 201 769 7850 17 256
Źródło: Regionale Gliederungen 2016. Wiedeń: Statistik Austria, 2016. (niem.).

Powiaty Edytuj

 
Powiaty Austrii
Osobny artykuł: Powiat (Austria).
Podstawa prawna

Podstawa prawna istnienia powiatów regulowana jest na poziomie krajów związkowych. Jest to odpowiednio:

Kraj związkowy Wiedeń nie dzieli się na powiaty.

Podział administracyjny Wiednia Edytuj

Mapa Edytuj

Gminy Edytuj

Gminy są korporacjami terytorialnymi z prawem do samorządu i zarazem okręgami administracyjnymi. Każda nieruchomość należy do jednej gminy[6].

Organami gmin są[6]:

Gminom liczącym co najmniej 20 000 mieszkańców nadawane są prawa miejskie[6].

Miasta statutarne Edytuj

Podstawa prawna Edytuj

Wszystkie gminy Austrii na podstawie Konstytucji Federalnej podlegają tym samym prawom, niezależnie, czy są to sporej wielkości miasta, czy też gminy wiejskie.

Jednocześnie Konstytucja pozwala na tworzenie miast statutarnych:

Artykuł 116


(3) O ile nie zagraża to interesom krajowym, gminie liczącej co najmniej 20 000 mieszkańców, jest nadawany na jej wniosek w drodze ustawy krajowej jej statut (prawo miejskie). Taka ustawa może być ogłoszona tylko za zgodą Rządu Federalnego. Zgodę uważa się za udzieloną, jeżeli Rząd Federalny w ciągu 8 tygodni od dnia, w którym uchwalona ustawa została przedłożona w odpowiednim ministerstwie federalnym, nie powiadomi naczelnika kraju, że zgody odmawia. Miasto posiadające własny statut, obok zadań administracji gminnej, wykonuje również administrację okręgową.

Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii[1][2]

Lista Edytuj

Herb Nazwa Kraj związkowy Ludność Powierzchnia Gęstość Data nadania statutu
  Eisenstadt   Burgenland 14 226 42,84 332 1921
  Graz   Styria 280 258 127,48 2198 1850
  Innsbruck   Tyrol 131 009 104,81 1250 1850
  Klagenfurt am Wörthersee   Karyntia 99 125 120,03 826 1850
  Krems an der Donau   Dolna Austria 24 344 51,70 471 1938
  Linz   Górna Austria 200 839 95,99 2092 1866
  Rust   Burgenland 1911 19,99 936 1921
  Salzburg   Salzburg 150 938 65,64 2299 1869
  St. Pölten   Dolna Austria 53 478 108,44 493 1922
  Steyr   Górna Austria 38 347 26,54 1445 1867
  Villach   Karyntia 61 218 134,90 454 1932
  Waidhofen an der Ybbs   Dolna Austria 11 364 131,19 87 1868
  Wels   Górna Austria 60 399 45,88 1316
  Wiedeń   Wiedeń 1 840 226 414,65 4438 1850
  Wiener Neustadt   Dolna Austria 43 833 60,89 720 1866

Mapa Edytuj

 
Położenie na mapie Austrii


Przypisy Edytuj

  1. ↑ a b Bundes-Verfassungsgesetz. Linz: Pro-Libris-Verlagsgesellschaft, 2010. ISBN 978-3-9900803-2-0. (niem.).
  2. ↑ a b Konstytucja Austrii. Piotr Czarny (tłum.), Bogumił Naleziński (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004. ISBN 83-7059-658-4. (pol.).
  3. ↑ Andrzej Czerny: Austria. W: Nazewnictwo geograficzne świata. T. 12: Europa. Część II. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2010, s. 20. ISBN 978-83-254-0825-1. (pol.).
  4. ↑ a b Regionale Gliederungen 2016. Wiedeń: Statistik Austria, 2016. (niem.).
  5. ↑ Do 1986 stolicą Dolnej Austrii był Wiedeń.
  6. ↑ a b c Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii z dnia 1 października 1920 r., sejm.gov.pl [dostęp 2023-03-01].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podział_administracyjny_Austrii&oldid=70801412”