Powłocznica jesionowa

Powłocznica jesionowa (Peniophora limitata (Chaillet ex Fr.) Cooke) – gatunek grzybów należący do rodziny powłocznicowatych (Peniophoraceae)[1].

Powłocznica jesionowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

powłocznicowate

Rodzaj

powłocznica

Gatunek

powłocznica jesionowa

Nazwa systematyczna
Peniophora limitata (Chaillet ex Fr.) Cooke
Grevillea 8 (no. 45): 21 (1879)
Powłocznica jesionowa i pasożytujący na niej trzęsak pomarańczowożółty

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peniophora, Peniophoraceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1828 r. Jean Frédéric de Chaillet i Elias Fries nadając mu nazwę Thelephora limitata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1879 r. Mordecai Cubitt Cooke, przenosząc go do rodzaju Peniophora[1].

Niektóre synonimy naukowe:[2]:

  • Corticium fraxineum (Pers.) Roum. 1894
  • Corticium limitatum (Chaillet ex Fr.) Fr. 1838
  • Peniophora cinerea var. interrupta (Pers.) Bourdot & Galzin 1928
  • Peniophora fraxinea (Pers.) S. Lundell 1934
  • Thelephora cinerea var. interrupta Pers. 1801
  • Thelephora fraxinea Pers. 1822
  • Thelephora limitata Chaillet ex Fr. 1828
  • Thelephora montagnei Balb. 1828

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r[3].

Morfologia edytuj

Owocnik

Rozpostarty, przyrośnięty do podłoża całą powierzchnią. Ma grubość 0,1–0,5 mm, początkowo kolisty kształt, wkrótce jednak nieregularny. Powierzchnia początkowo gładka, szaro-czerwona, potem nieregularnie brodawkowana, popękana na poletka w stanie suchym o barwie szarofiołkowej, ciemnoniebieskoszarej, w stanie wilgotnym szarobrązowej. Obrzeże zazwyczaj ciemne[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Strzępki początkowo bezbarwne, potem z brązowym pigmentem, ze sprzążkami. Strzępki w subikulum o długości 50–150 μm i różnej grubości, mniej więcej równolegle i poziomo ułożone. Strzępki w subhymenium gęste, pionowe. Cystydy liczne, cienkościenne, w wierzchołkowej części pokryte warstwą pigmentu i wypełnione kryształkami. Mają szerokość 8–12 μm i długość 30–50 μm, czasami do 75 μm. Podstawki wąskowrzecionowate, o długości 40–55 μm i szerokości 6–8 μm w części wierzchołkowej, z 4 sterygmami i bazalną sprzążką. Zarodniki kiełbaskowate, o rozmiarach 8–12 × 3–3,5 μm, cienkościenne, gładkie, bezbarwne[4].

Występowanie edytuj

Znane jest występowanie tego gatunku w Europie, Kanadzie i na Wyspach Kanaryjskich. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano liczne stanowiska[3].

Rozwija się na gałęziach i pniakach jesionu w lasach, parkach i przy drogach[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b Mycobank. Peniophora limitata. [dostęp 2017-10-20].
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2017-10-20].