Protophasmatidae
Protophasmatidae – wymarła rodzina owadów z rzędu świerszczokaraczanów. W zapisie kopalnym znane są od pensylwanu w karbonie po późny perm. Ich skamieniałości znajdywane są na terenie Europy i Ameryki Południowej[1].
| Protophasmatidae | |||
| Brongniart, 1885 | |||
| Okres istnienia: pensylwan–loping | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| (bez rangi) | Polyneoptera | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina |
Protophasmatidae | ||
| Synonimy | |||
| |||
Opis edytuj
Z wyjątkiem Ischnoptera były to owady o hipognatycnzej głowie. Oczy miały dość niewielkich rozmiarów. Przedplecze cechowały wąskie, niewystające ku przodowi paranota. Odnóża charakteryzowały golenie o nieuzbrojonych wierzchołkach oraz czteroczłonowe stopy o stosunkowo małych aroliach. W użyłkowaniu przednich skrzydeł sektor radialny brał początek w nasadowej ⅓ skrzydła, a na wysokości tego miejsca pole kostalne było szersze niż subkostalne. Nie występował płat prekostalny, natomiast obecna była międzykrywka (clavus). Żyłka subkostalna kończyła się łącząc z żyłką radialną lub przednim odgałęzieniem tejże. Pole między żyłkami radialnymi było zwężone albo tylko u nasady albo na całej długości. Pierwsze rozgałęzienia żyłki medialnej zaczynały się za wysokością nasady sektora radialnego, w nasadowej lub środkowej części skrzydła. W nasadowej ⅓ skrzydła przednia żyłka kubitalna zaczynała się nieregularnie rozgałęziać, ale nie miała odgałęzień tylnych[1].
Taksonomia edytuj
Takson ten wprowadził w 1885 Charles Jules Edmée Brongniart pod nazwą Protophasmida. W 1893 wprowadził on nazwę Protophasmidae, która została w 1992 skorygowana na Protophasmatidae przez Carpentera[2][1]. W 1962 Aleksandr Szarow sklasyfikował tę rodzinę w Protoblattodea[3]. W 2002 Aleksandr Rasnicyn umieścił ją w rzędzie Eoblattida[4]. Rewizji tego rzędu dokonał w 2015 Danił Aristow, włączając weń Grylloblattidae i uznając zgodnie z zasadą prorytetu jako jego naukową nazwę Eoblattida, a Grylloblattodea za synonim. Autor ten zsynonimizował także z Protophasmatidae rodzinę Taiophlebiidae[1].
Po rewizji Aristowa z 2015 należą tu następujące rodzaje[1]:
- †Cacurgulopsis Pinto et Adami-Rodrigues, 1995
- †Ischnoptera Béthoux et Nel, 2005
- †Nectoptilus Béthoux, 2005
- †Nosipteron Béthoux et Poschmann, 2009
- †Permeoblatta Rasnitsyn et Aristov, 2010
- †Pintopinna Aristov, 2015
- †Protophasma Brongniart, 1879
- †Taiophlebia Martins-Neto, 2007
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e D.S. Aristov. Classification of the order eoblattida (insecta: Blattidea) with description of new taxa. „Far East Entomologist”. 301, s. 1-56, 2015.
- ↑ F.M. Carpenter: Superclass Hexapoda. W: Treatise on Invertebrate Paleontology, Part R: Arthropoda 4, 3/4.. Boulder, Colorado; Lawrence, Kansas: Geological Society of America and University of Kansas, 1992.
- ↑ A.G. Sharov: Otryad Paraplecoptera. W: Osnovy paleontologii. Chlenistonogie, trakheinye i khelitserovye [Fundamentals of Paleontology: Arthropods, Tracheates, and Chelicerates]. B.B. Rohdendorf (red.). Moskwa: AN SSSR Publ., 1962.
- ↑ A.P. Rasnitsyn: Infraclass Gryllones Laicharting, 1781. Order Eoblattida Handlirsch, 1906. W: History of Insects.. A.P. Rasnitsyn, D.L.Q. Quicke (red.). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, s. 254–256, 256–260, 276– 278.