Psary-Kąty
Psary-Kąty – wieś w Polsce w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Bodzentyn[5][6]. Leży w Dolinie Wilkowskiej w Górach Świętokrzyskich.
| wieś | |
 Anteny TP SAT | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
26-010[4] |
| Tablice rejestracyjne |
TKI |
| SIMC |
0230303[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kieleckiego  | |
Położenie na mapie gminy Bodzentyn  | |
 50°56′23″N 20°52′54″E/50,939722 20,881667[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Bodzentyn[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 456 mieszkańców[8].
Centrum Usług Satelitarnych
edytujW Psarach mieściło się jedyne w Polsce Centrum Usług Satelitarnych należące do Telekomunikacji Polskiej SA. Pierwszą stację satelitarną otwarto w Psarach w 1974, pracującą w ramach systemu Intersputnik, w 1982 otwarto stację pracującą również w ramach dawnej organizacji Intelsat, centrum nosiło wówczas nazwę Centrum Łączności Satelitarnej. W następnych latach otwarto również stacje działające w systemach Inmarsat i Eutelsat. W Centrum działało siedem anten:
- antena systemu Intelsat, o średnicy czaszy 32,5 m[9] i masie 300 ton[10],
- antena o średnicy czaszy 16 m,
- 3 anteny o średnicy czaszy 13 m,
- antena o średnicy czaszy 12 m,
- antena o średnicy czaszy 9 m[9].
Pod względem precyzji oraz niezawodności działania instrumenty spełniały najwyższe światowe standardy[9].
W związku z gwałtownym spadkiem zapotrzebowania na przesyłanie połączeń głosowych za pośrednictwem satelity, wywołanym przez rozwój międzynarodowych sieci światłowodowych, w 2010 roku Telekomunikacja Polska zdecydowała o likwidacji Centrum Usług Satelitarnych. Miało zostać początkowo przejęte przez spółkę EmiTel[11] i planowano wybudowanie najwyższego w kraju przekaźnika dla potrzeb naziemnej telewizji cyfrowej[12], lecz do przejęcia nie doszło. 31 lipca 2010 Centrum zostało zlikwidowane, po czym 11 października 2010 rozpoczęto złomowanie anten[9]. Radioteleskop 16-metrowy oraz zawieszenie 12-metrowego radioteleskopu trafiły do Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego[13]. Zezłomowania uniknęła jeszcze antena 9 m, która trafiła do prywatnego Obserwatorium Astronomicznego Królowej Jadwigi w Rzepienniku Biskupim[9][14] oraz dwie anteny 13-metrowe, z których jedna została wykupiona przez Marka Peliana do wykorzystania w jurajskim parku nauki, a druga przez Kazimierza Błaszczaka, w podobnych celach[9].
Obszerny materiał filmowy na temat CŁS wyemitowano w programie Sonda w odcinku „Kontakt”.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 112546
- ↑ Wieś Psary-Kąty w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-23], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-09].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1065 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ BIP gminy, sołtysi kadencji 2019-23}
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ a b c d e f „Urania - Postępy Astronomii”. 1/2011, s. 34-35. Polskie Towarzystwo Astronomiczne. ISSN 1689-6009. (pol.).
- ↑ Marcin Sztandera: Anteny idą na złom. Koniec Centrum Satelitarnego w Psarach. kielce.gazeta.pl, 2010-11-04. [dostęp 2010-11-04].
- ↑ Marcin Sztandera: Koniec Centrum Usług Satelitarnych. Intersputnik na złom. wyborcza.biz, 2010-04-26. [dostęp 2010-09-19].
- ↑ Paweł Więcek: Najwyższa w Polsce budowla powstanie w Górach Świętokrzyskich!. echodnia.eu, 2010-07-20. [dostęp 2010-09-19].
- ↑ Bogdan Wszołek: Anteny z Psar. Stowarzyszenie Astronomia Nova. [dostęp 2018-04-22].
- ↑ Aleksandra Stanisławska: Powstało największe w Polsce prywatne obserwatorium astronomiczne. Crazy Nauka, 2015-06-03. [dostęp 2015-10-06].