Radykalni Republikanie

Radykalni Republikanie[1] (ang. Radical Republicans) – frakcja wyłoniona z Partii Republikańskiej w Stanach Zjednoczonych, która przez pewien okres funkcjonowała jako oddzielna partia polityczna. Działalność Radykalnych Republikanów przypada na lata 1858–1877.

Radykalni Republikanie
Państwo

 Stany Zjednoczone

Lider

Thaddeus Stevens
Benjamin Butler
Benjamin Wade
Henry Winter Davis

Data założenia

1858

Data rozwiązania

1877

Ideologia polityczna

abolicjonizm

Poglądy gospodarcze

rekonstrukcjonizm

Thaddeus Stevens, współzałożyciel Radykalnych Republikanów
Benjamin Wade, współzałożyciel Radykalnych Republikanów
Henry Winter Davis, współzałożyciel Radykalnych Republikanów

Historia

edytuj

Skrzydło zaczęło się formować w Partii Republikańskiej po wyborach do Kongresu w 1858 roku[2]. Ich priorytetem było zniesienie niewolnictwa bez wypłacania odszkodowań dla właścicieli niewolników[3]. W czasie wojny secesyjnej naciskali na dymisję generała George’a McClellana i zachęcali do tworzenia oddziałów złożonych z czarnoskórych żołnierzy[4]. Krytykowali prezydenta Abrahama Lincolna, twierdząc że nie wykazuje on wystarczającego zdecydowania w sprawie abolicjonizmu[4]. W 1864 roku Lincoln przedstawił plan łagodnej rekonstrukcji kraju, który zakładał wykluczenie tylko najzagorzalszych secesjonistów z legislatur stanowych i przywrócenie stanów konfederackich do Unii pod kontrolą prezydenta[4]. Ponadto zażądał przysięgi lojalności Unii tylko od 10% elektoratu stanowego[4]. Radykalni Republikanie przedłożyli wówczas kontrpropozycję, autorstwa Benjamina Wade’a i Henry’ego Wintera Davisa, która zakładała znacznie dalej posunięte wykluczenia z legislatur i wymóg większościowej przysięgi lojalności zbuntowanych stanów[4]. Prezydent odrzucił projekt ustawy, co doprowadziło do odcięcia się skrzydła radykałów od ośrodka władzy wykonawczej[4].

Działalność

edytuj

Przed wyborami prezydenckimi w 1864 roku radykałowie odmówili nominacji Lincolnowi[4] i wsparli kandydaturę Johna Frémonta[5]. Po zabójstwie Lincolna władzę objął Andrew Johnson i radykałowie zaczęli domagać się przyznania czynnych i biernych praw wyborczych Afroamerykanom[6]. Gdy prezydent przedstawił swój plan rekonstrukcji Południa, skrzydło radykalnych republikanów wypowiedziało mu posłuszeństwo, bowiem chcieli traktować dawne stany konfederackie jako ziemie podbite i wprowadzać tam zarząd wojskowy[6]. Ponadto opóźniali powrót kongresmanów z Południa do izb Kongresu[7]. Powołali Komitet Piętnastu (dziewięciu kongresmanów i sześciu senatorów), mający zapewnić kontrolę nad rekonstrukcją władzy ustawodawczej, by lepiej chronić interesów czarnych Południowców[4]. W wyborach do Kongresu w 1866 roku radykałowie uzyskali znaczną przewagę, zdolną do odrzucenia weta prezydenckiego[7]. Sprzeciwiając się polityce Johnsona, intensywnie zabiegali o złożenie go z urzędu[4]. W latach 1867–1868 doprowadzili do tymczasowego uchwalenia Military Reconstruction Act (przywracający stan wojenny w dawnych stanach konfederackich) oraz ochraniali Biuro do Spraw Wyzwoleńców[7]. Przed wyborami prezydenckimi w 1868 roku udzielili stanowczego poparcia Ulyssesowi Grantowi, pomimo że generał nie był radykałem[1]. Afery korupcyjne w otoczeniu prezydenta i powstanie Ku Klux Klanu oraz Knights of the White Camelia spowodowały zmniejszenie popularności Radykalnych Republikanów i utratę miejsc w obu izbach władzy ustawodawczej w wyborach w 1870 roku[8][4]. Poza kwestią niewolnictwa, ich poglądy na temat systemu walutowego, reformy rynku pracy i protekcjonizmu były podzielone[4]. Ich grupa straciła na znaczeniu na początku lat 70. XIX wieku, a całkiem zanikła pod koniec rekonstrukcji w 1877 roku[4]. Do głównych działaczy frakcji należeli także Henry Wilson, Salmon Chase, Joshua Reed Giddings, Owen Lovejoy, Zachariah Chandler[2], Charles Sumner, Benjamin Butler i Thaddeus Stevens[4].

Wybory prezydenckie Kandydat Głosy powszechne Głosy elektorskie
1864 John Frémont 0[9] 0
Wybory do Izby Reprezentantów Liczba mandatów[10]
1862 2
1864 1
1866 1
1870 1
1874 3
Wybory do Senatu Liczba mandatów[11]
1874 1

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Jones 2016 ↓, s. 267.
  2. a b Rusinowa 1994 ↓, s. 80.
  3. Rusinowa 1994 ↓, s. 83.
  4. a b c d e f g h i j k l m Radical Republican, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-03-27] (ang.).
  5. Pastusiak 1999 ↓, s. 335.
  6. a b Rusinowa 1994 ↓, s. 85.
  7. a b c Rusinowa 1994 ↓, s. 86.
  8. Rusinowa 1994 ↓, s. 87.
  9. US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-09-29]. (ang.).
  10. Party Divisions of the House of Representatives. United States House of Representatives. [dostęp 2018-02-27]. (ang.).
  11. Party Division. United States Senate. [dostęp 2018-03-10]. (ang.).

Bibliografia

edytuj