Ratusz w Sulechowie
Ratusz w Sulechowie – neogotycki ratusz, zlokalizowany przy ul. Plac Ratuszowy w Sulechowie. Siedziba burmistrza, Rady Miejskiej oraz Urzędu Miejskiego Sulechów[3].
nr rej. 64 z 15 października 1955[1] | |
Budynek ratusza | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Plac Ratuszowy 6 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje |
3 |
Zniszczono |
1557, 1633, 1945 |
Właściciel | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
Położenie na mapie powiatu zielonogórskiego | |
Położenie na mapie gminy Sulechów | |
Położenie na mapie Sulechowa | |
52°05′06,97″N 15°37′32,68″E/52,085269 15,625744 |
Historia
edytujRatusz w Sulechowie powstał na początku XIV wieku, dokładna data jego budowy nie jest znana. Zbudowano go na planie prostokąta. Początkowo był drewniany i niewielki[4]. Spłonął w czasie pożaru miasta w 1557 r.[5].
Na tym miejscu wybudowano murowany gmach w stylu renesansowym. Nowy ratusz był większy od wcześniejszego, miał dwie kondygnacje. Od strony południowej powstała niewielka wieża, w której umieszczono dzwon służący do zwoływania posiedzeń rady miejskiej i ogłaszania alarmu. Od zachodu wybudowano większą ośmioboczną, wysmukłą wieżę, na której znajdował się mały krużganek, na którym muzykanci grali w czasie miejskich uroczystości. W piwnicach ratusza powstał areszt oraz miejska warzelnia piwa, obok której otworzono karczmę. Pomieszczenia na piętrze budynku przeznaczono dla rady miejskiej i burmistrza[4]. Inicjatorem odbudowy ratusza był ówczesny burmistrz miasta – Jacobus Staw (łac. Iacobus Staius)[6]. W 1587 r. na parterze ratusza uruchomiono pierwszą w mieście prywatną aptekę „Pod Lwem”[4].
Po raz drugi ratusz spłonął w 1633 r., w czasie trwania wojny trzydziestoletniej. Z powodu braku pieniędzy przez dłuższy czas budynek pozostawał w stanie na wpół zrujnowanym. Brak funduszy sprawił również, że w czasie remontu tylko część naprawionego dachu pokryto dachówkami, pozostałą zaś gontem[5]. W 1670 roku na dużej wieży ratuszowej zamontowano wahadłowy zegar, którego wykonawcą był gorzowski giser. Ponadto na wierzchołku zawieszono dzwon sygnalizacyjny. Od południowej strony ratusza dobudowano półkolisty aneks[4].
Gruntownej przebudowy ratusza dokonano w II połowie XIX wieku. Zlikwidowano wówczas dwuspadowy dach, a na jego miejscu dobudowano trzecią kondygnację przykrytą płaskim dachem. Obramowano go krenelażem przedstawiającym historyzujące formy[5]. Obniżono również, do wysokości murów, południową wieżę. Zlikwidowano także liczne przybudówki do budynku – warzelnie piwa po północnej i południowej stronie, istniejący na zewnętrznej stronie wieży aneks, miejski odwach i kramy położone wcześniej na placu wokół ratusza[4]. Przebudowa zdeformowała znacznie pierwotną bryłę ratusza[5].
W czasie II wojny światowej ratusz uległ uszkodzeniu. W czerwcu 1945 r. budynek uporządkowano, w jego wnętrzu zaczął działać Urząd Miejski[7]. Kolejne prace remontowe przeprowadzono w latach 1966–1973. Założono nowe instalacje i wymieniono wszystkie dziewiętnastowieczne stropy[4]. Ponadto metalowymi pierścieniami wzmocniono wieżę ratuszową, na której zamontowano nowy hełm[8]. W kilku miejscach odsłonięto fragmenty gotyckich murów. Ponadto neogotycki krenelaż zastąpiono piaskowcową attyką[5]. W wyniku tych zmian wnętrze ratusza zatraciło swój pierwotny charakter[9]. Remont zakończono pomalowaniem elewacji. Nie wymieniono wówczas jednak tynków.
Kolejne prace remontowe przeprowadzono w latach 1989–1991. Wymieniono całą elewację budynku, wokół którego ułożono chodniki z betonowej kostki Bauma (tzw. polbruku). Zabezpieczono fundamenty, a w ścianę wieży ratuszowej wmurowano tablicę pamiątkową związaną z pobytem w mieście Fryderyka Chopina[5]. Ostatnie prace remontowe w ratuszu prowadzone były w 2009 r. Odwilgocono budynek, pokrywając go nową elewacją w kolorze piaskowym. Zainstalowano podświetlenie mające uwypuklać walory zabytku. Wewnątrz budynku wyremontowano biura oraz toalety, a także wymieniono drzwi i podłogi[10]. Wokół ratusza, w miejsce dotychczasowej kostki betonowej ułożono brukową kostkę granitową, jednocześnie obniżając chodniki. Koszt całego remontu wyniósł ponad milion złotych, z czego 940 tys. przeznaczono na prace zewnętrzne, a 288 tys. na prace wewnątrz budynku[11].
Galeria
edytuj-
Budynek ratusza przed rozpoczęciem remontu w 2009 roku.
-
Fontanna w kształcie głowy lwa na ścianie ratusza.
-
Tablica pamiątkowa z okazji 130. rocznicy pobytu Fryderyka Chopina w Sulechowie.
-
Fragment gotyckich murów ratusza, odsłonięty podczas prac remontowych w latach 1966-73.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ a b Ratusz Miejski w Sulechowie. polska.travel. [dostęp 2010-12-29]. (pol.).
- ↑ Informacje teleadresowe Urzędu Miejskiego Sulechów. sulechow.pl. [dostęp 2010-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-30)]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Leon Okowiński: Zabytki Sulechowa. Sulechów: Sulechowskie Towarzystwo Kultury, 1993, s. 35-40.
- ↑ a b c d e f Leon Okowiński: Siedem wieków Sulechowa. Sulechów: Gmina Sulechów, 2000, s. 164-166.
- ↑ Marek Maćkowiak. Dawni burmistrzowie Sulechowa I. Peter Grim, Jacobus Staw i Jacob Fechner. „Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów”, s. 8, październik 2015. Gmina Sulechów. (pol.).
- ↑ Marek Maćkowiak: Początki polskiej administracji w Sulechowie.. sth-stowarzyszenie.za.pl. [dostęp 2010-12-30]. (pol.).
- ↑ Remont wieży ratuszowej - Sulechów. sulech.net. [dostęp 2010-12-30]. (pol.).
- ↑ Sulechów - Ratusz. lwkz.pl. [dostęp 2010-12-30]. (pol.).
- ↑ Eugeniusz Kurzawa: Rewitalizacja sulechowskiego ratusza. gazetalubuska.pl, 2009-08-10. [dostęp 2010-12-30]. (pol.).
- ↑ Eugeniusz Kurzawa: Sulechowski ratusz w pajęczynie rusztowań. gazetalubuska.pl, 2009-08-26. [dostęp 2010-12-30]. (pol.).