Rejestr najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Rejestr najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Register of best safeguarding practices) – rejestr UNESCO najlepszych praktyk w zakresie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i związanych z nim przestrzeni kulturowych, które najlepiej wypełniają cele Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage)[1].

Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego odnosi się do współcześnie praktykowanych zjawisk kulturowych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Zaliczają się do nich[2]:

  • tradycje i przekazy ustne, w tym język jako nośnik niematerialnego dziedzictwa kulturowego
  • sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne
  • zwyczaje, obyczaje i obchody świąteczne
  • wiedza o przyrodzie i wszechświecie oraz związane z nią praktyki
  • umiejętności związane z tradycyjnym rzemiosłem

Tryb wpisywania zjawisk (tzw. „elementów”) do Rejestru jest zbliżony do procedury przyjętej dla Listy Światowego Dziedzictwa prowadzonej na mocy Konwencji UNESCO z 1972 r. O wpisie do Rejestru decyduje Międzyrządowy Komitet ds. ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego wybierany przez przedstawicieli rządów krajów, które podpisały Konwencję. Wnioski o wpis mogą być kierowane do Komitetu przez rządy krajów – Państw-Stron Konwencji. Większość rządów krajów działających w ramach konwencji scedowała to uprawnienie na odpowiednie instytucje krajowe[3].

Rejestr

edytuj

Stan na rok 2019:

 
P. Bruegel, Zabawy dziecięce
 
Tajwańska pacynka
 
Centrum Kultury Tradycyjnej w Pusol
 
Ołtarz przygotowany z okazji meksykańskiego Dnia Zmarłych
 
Łódź oselvar
  • Austria
    • Regionalne Centra Rzemiosła: strategia zachowania kulturowego dziedzictwa tradycyjnego rzemiosła[4] (2016)
  • Belgia
    • Program ochrony tradycyjnych gier Flandrii[5] (2011)
    • Program ochrony kultury związanej ze sztuką gry na dzwonach[6] (2014)
  • Boliwia
    • Ochrona niematerialnego dziedzictwo kultury Ajmarów[7] – wpis wraz z Chile i Peru (2009)
  • Brazylia
    • Konkurs projektów w ramach Narodowego Programu Ochrony Dziedzictwa Niematerialnego[8] (2011)
    • Żywe muzeum fandango[9] (2011)
  • Bułgaria
    • Festiwal folklorystyczny w Kopriwszticy: system praktyk na rzecz zachowania i przekazu dziedzictwa[10] (2016)
    • Czitaliszte – praktyczne doświadczenie w ochronie żywotności niematerialnego dziedzictwa kulturowego[11] (2017)
  • Chile
    • Ochrona niematerialnego dziedzictwo kultury Ajmarów[7] – wpis wraz z Boliwią i Peru (2009)
  • Chiny
    • Strategia kształcenia następnych pokoleń wykonawców sztuki lalkarskiej Fujian[12] (2012)
  • Chorwacja
    • Projekt społeczny na rzecz zachowania kultury Rovinj: Ekomuzeum Batana[13] (2016)
  • Hiszpania
    • Centrum Kultury Tradycyjnej w Pusol[14] (2009)
    • Rewitalizacja tradycyjnego sposobu wypalania wapna w Morón de la Frontera w prowincji Sewilla w Andaluzji[15] (2009)
    • Metodologia inwentaryzacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego w rezerwatach biosfery: doświadczenia z Montseny[16] (2013)
  • Indonezja
    • Program edukacji i szkolenia w zakresie indonezyjskiego batiku w szkołach powszechnych[17] (2009)
  • Kolumbia
    • Ochrona strategii tradycyjnych rzemiosł na rzecz budowania pokoju[18] (2019)
  • Meksyk
    • Xtaxkgakget Makgkaxtlawana – centrum sztuki autochtonicznej i jego wkład w ratowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego Totonaków w Veracruz[19] (2012)
  • Norwegia
    • Łódź oselvar – przystosowanie tradycyjnego procesu nauki budowy i zastosowanie w kontekście współczesnym[20] (2016)
  • Peru
    • Ochrona niematerialnego dziedzictwo kultury Ajmarów[7] – wpis wraz z Boliwią i Chile (2009)
  • Szwecja
    • Program Kraj Legend promujący i odtwarzający sztukę opowieści regionu Kronoberg w południowej Szwecji[21] (2018)
  • Wenezuela
    • Biokulturowy program ochrony tradycji Błogosławionej Palmy w Wenezueli[22] (2019)
  • Węgry
    • Táncház – węgierski model przekazywania niematerialnego dziedzictwa kulturowego[23] (2011)
    • Ochrona dziedzictwa muzyki ludowej metodą Kodály'ego[24] (2016)
  • Uzbekistan
    • Ośrodek Rozwoju Rzemiosła w Margʻilonie – ochrona tradycyjnych technologii produkcji atłasu i adrasu[25] (2017)

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Internetowy System Aktów Prawnych: Dz.U. 2011 nr 172 poz. 1018: Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r.. [dostęp 2013-11-18]. (pol.).
  2. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Czym jest niematerialne dziedzictwo kulturowe?. [dostęp 2013-11-18]. (pol.).
  3. Intergovernmental Committee for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage. UNESCO. [dostęp 2011-05-24]. (ang.).
  4. UNESCO ICH: Regional Centres for Craftsmanship: a strategy for safeguarding the cultural heritage of traditional handicraft. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  5. UNESCO ICH: Programme of cultivating ludodiversity: safeguarding traditional games in Flanders. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  6. UNESCO ICH: Safeguarding the carillon culture: preservation, transmission, exchange and awareness-raising. [dostęp 2014-12-20]. (ang.).
  7. a b c UNESCO ICH: Safeguarding intangible cultural heritage of Aymara communities in Bolivia, Chile and Peru. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  8. UNESCO ICH: Call for projects of the National Programme of Intangible Heritage. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  9. UNESCO ICH: Fandango’s Living Museum. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  10. UNESCO ICH: Festival of folklore in Koprivshtitsa: a system of practices for heritage presentation and transmission. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  11. UNESCO ICH: Bulgarian Chitalishte (Community Cultural Centre): practical experience in safeguarding the vitality of the Intangible Cultural Heritage. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  12. UNESCO ICH: Strategy for training coming generations of Fujian puppetry practitioners. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  13. UNESCO ICH: Community project of safeguarding the living culture of Rovinj/Rovigno: the Batana Ecomuseum. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  14. UNESCO ICH: Centre for traditional culture – school museum of Pusol pedagogic project. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  15. UNESCO ICH: Revitalization of the traditional craftsmanship of lime-making in Morón de la Frontera, Seville, Andalusia. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  16. UNESCO ICH: Methodology for inventorying intangible cultural heritage in biosphere reserves: the experience of Montseny. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
  17. UNESCO ICH: Education and training in Indonesian Batik intangible cultural heritage for elementary, junior, senior, vocational school and polytechnic students, in collaboration with the Batik Museum in Pekalongan. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  18. UNESCO ICH: Safeguarding strategy of traditional crafts for peace building. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  19. UNESCO ICH: Xtaxkgakget Makgkaxtlawana: the Centre for Indigenous Arts and its contribution to safeguarding the intangible cultural heritage of the Totonac people of Veracruz, Mexico. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  20. UNESCO ICH: Oselvar boat - reframing a traditional learning process of building and use to a modern context. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  21. UNESCO ICH: Land-of-Legends programme, for promoting and revitalizing the art of storytelling in Kronoberg Region (South-Sweden). [dostęp 2018-12-23]. (ang.).
  22. UNESCO ICH: Biocultural programme for the safeguarding of the tradition of the Blessed Palm in Venezuela. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  23. UNESCO ICH: Táncház method: a Hungarian model for the transmission of intangible cultural heritage. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  24. UNESCO ICH: Safeguarding of the folk music heritage by the Kodály concept. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  25. UNESCO ICH: Margilan Crafts Development Centre, safeguarding of the atlas and adras making traditional technologies. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).