Rezerwat przyrody Srebrne Źródła

Rezerwat przyrody Srebrne Źródła – leśny rezerwat przyrody znajdujący się na terenie powiatu opolskiego, w gminie Chrząstowice, na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Lasy Stobrawsko-Turawskie”.

Srebrne Źródła
rezerwat leśny
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Mezoregion

Równina Opolska

Data utworzenia

4 października 2005

Akt prawny

Rozporządzenie Nr 0151/P/29/2005 Wojewody Opolskiego

Powierzchnia

18,38 ha

Ochrona

czynna[1]

Położenie na mapie gminy Chrząstowice
Mapa konturowa gminy Chrząstowice, po prawej znajduje się punkt z opisem „Srebrne Źródła”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Srebrne Źródła”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Srebrne Źródła”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Srebrne Źródła”
Ziemia50°39′16″N 18°08′26″E/50,654444 18,140556

Rezerwat przyrody Srebrne Źródła został utworzony w 2005 roku Rozporządzeniem Nr 0151/P/29/2005 Wojewody Opolskiego z dnia 4 października 2005 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody, w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych dobrze wykształconych zbiorowisk leśnych: łęgowych i grądowych oraz obszaru źródliska bezimiennego dopływu rzeki Jemielnica[1].

Teren rezerwatu posiada długa i zawiłą historię ochrony. Przed II wojną światową chroniony był w ramach prawa niemieckiego, na zasadach odpowiadających współczesnej ochronie rezerwatowej, pod nazwą Silber-Quell. Status rezerwatu krajobrazowego posiadał również po wojnie, do końca lat 50, jednak potem status ten utracił, a rezerwat (tym razem leśny) powołano w tym miejscu ponownie dopiero w 2005 roku[2].

Rezerwat położony jest na wschód od miejscowości Dębska Kuźnia, zajmując niewielki fragment większego kompleksu leśnego zajmującego teren pomiędzy Jeziorem Turawskim a łąkami w dolinie Chrząstawy.

Roślinność rzeczywistą rezerwatu stanowią 3 zespoły leśne, które tworzą tu drobnopowierzchniowy kompleks mozaikowy. Są to grąd środkowoeuropejski oraz dwa rodzaje łęgu: jesionowo-olszowy i wiązowo-jesionowy. W obrębie obszaru źródliskowego wykształciły się ponadto ziołorośla z panującym lepiężnikiem białym. Jest to gatunek górski, rzadko spotykany na nizinnych terenach Opolszczyzny, gdzie stanowi relikt epoki lodowcowej[3]. Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 105 gatunków roślin naczyniowych. Wśród nich można odnotować gatunki objęte (w roku powoływania rezerwatu) ochroną ścisłą (kruszczyk szerokolistny, wawrzynek wilczełyko, przylaszczka pospolita) i częściową (kopytnik pospolity, kruszyna pospolita, przytulia wonna, bluszcz pospolity)[2]. Aktualnie, wyżej wymienionych gatunków flory od 2014 r. ochroną gatunkową (częściową) objęte są tylko kruszczyk i wawrzynek. Chronione jako siedliska przyrodnicze są jednak zarówno lasy grądowe i łęgowe, jak i ziołorośla, przy czym łęgi jako siedliska priorytetowe[4]. Gatunkiem nie podlegającym ochronie, ale rzadkim na Opolszczyźnie, który można oglądać w rezerwacie jest, poza lepiężnikiem białym, przetacznik górski. Najciekawszym przedstawicielem fauny jest natomiast rzadko spotykana w kraju ważka – szklarnik leśny[2]. Ważka ta wymieniana jest w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako gatunek wysokiego ryzyka, narażony na wyginięcie (kategoria VU)[5].

Okolice Srebrnego Źródła były miejscem wypoczynku lokalnych mieszkańców już w XVIII w. W dni wolne od pracy było to popularne miejsce spotkań, w trakcie których bawiono się tu przy muzyce i strzelano do tarcz w znajdującej się w pobliżu strzelnicy[2].

Po rezerwacie można się poruszać wytyczonym do ruchu pieszego szlakiem, przebiegającym wzdłuż cieku i prowadzącym w rejon źródliska. Rezerwat leży wewnątrz rozległego kompleksu leśnego, można więc do niego dojść pieszo lub dojechać rowerem: trasą czarną nr 116 z Dębskiej Kuźni lub trasą żółtą nr 27 (Opole-Częstochowa) od strony z Dańca lub Krzyżowej Doliny[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b GDOŚ: Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. [dostęp 2018-01-23].
  2. a b c d Nawigator po opolskich rezerwatach
  3. Nadleśnictwo Opole, Rezerwat przyrody Srebrne Źródła (broszura), Opole (pol.).
  4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 Dz.U. z 2005 r. nr 94, poz. 795
  5. Rafał Bernard: Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce. Szklarnik leśny.. Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2004. [dostęp 2018-01-23]. (pol.).
  6. Trasy rowerowe – LGD Kraina Dinozaurów. Stowarzyszenie LGD "Kraina Dinozaurów". [dostęp 2018-01-23]. (pol.).

Bibliografia

edytuj