Roderick MacKinnon

biochemik amerykański, noblista

Roderick MacKinnon (ur. 19 lutego 1956 w Burlington, Massachusetts, Stany Zjednoczone) – amerykański biochemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w 2003 roku (razem z Peterem Agre).

Roderick MacKinnon
Ilustracja
Roderick MacKinnon na ETH w Zurychu (2007)
Państwo działania

 Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1956
Burlington

Specjalność: biochemia
Alma Mater

Brandeis University
Tufts University

Harvard University
Rockefeller University
Instytut Medyczny Howarda Hughesa

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie chemii

Życiorys edytuj

Roderick MacKinnon urodził się w 19 lutego 1956 roku w Burlington (stan Massachusetts)[1][2]. Był czwartym z siedmiorga dzieci urzędnika pocztowego i nauczycielki[1]. Ojciec później ukończył studia i został programistą komputerowym[1].

MacKinnon początkowo studiował na University of Massachusetts Boston, po pierwszym roku przeniósł się na Uniwersytet Brandeisa, gdzie w 1978 roku uzyskał B.A. z biochemii[3], a następnie kształcił się w Szkole Medycyny na Tufts University[1]. W 1982 roku uzyskał dyplom lekarza i przez kilka lat pracował w zawodzie[2]. W latach 1982–1985 odbył staż w zakresie medycyny wewnętrznej w Beth Israel Hospital w Bostonie[3]. W 1986 roku zdecydował się na powrót do pracy naukowej i rozpoczął staż podoktorski na Uniwersytecie Brandeisa[2]. W 1989 roku przeniósł się na Uniwersytet Harvarda, a w 1996 roku na Uniwersytet Rockefellera, gdzie został profesorem i kierownikiem laboratorium[2]. W 1997 roku uzyskał stanowisko badawcze w Instytucie Medycznym Howarda Hughesa[2].

Badania prowadzone przez Rodericka MacKinnona dotyczyły głównie kanałów jonowych[2]. Aby wyjaśnić zjawisko „filtrowania” jonów przez kanały (przepuszczania wybranych jonów przez kanał, a blokowania innych), MacKinnon zastosował metody rentgenostrukturalne[2]. W 1998 roku wyznaczył pełną trójwymiarową strukturę jednego z kanałów jonowych, transportującego potas przez błony komórkowe[2]. Budowa kanału odkrytego przez MacKinnona powodowała, że jon potasu łatwo oddzielał się od otaczających go cząsteczek wody i przechodził na drugą stronę[2]. Mechanizm ten nie działał dla jonów sodu[2]. MacKinnon zaobserwował również układ molekularny działający jak czujnik, reagujący na warunki panujące w otoczeniu komórki, wysyłając sygnały otwierające i zamykające kanał w odpowiednich momentach[2].

W 2003 roku Roderick MacKinnon został (wraz z Peterem Agre) uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii za prace nad odkryciem kanałów jonowych w błonach komórkowych[2]. MacKinnon został w szczególności nagrodzony „za badania strukturalne i mechanistyczne kanałów jonowych”, zaś Peter Agre za odkrycie kanałów wodnych[4].

Nagrody edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Roderick MacKinnon Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l Roderick MacKinnon, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-06] (ang.).
  3. a b c d e f g h Roderick MacKinnon, M.D.. [w:] rockefeller.edu [on-line]. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  4. The Nobel Prize in Chemistry 2003. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).
  5. AAAS Awards: Newcomb Cleveland Prize Recipients. American Association for the Advancement of Science. [dostęp 2010-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-23)]. (ang.).