Rogalinek

wieś w województwie wielkopolskim

Rogalinekwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Mosina[4].

Rogalinek
wieś
Ilustracja
Zabytkowy Kościół św. Michała Archanioła i Matki Bożej Wspomożenia Wiernych
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Mosina

Liczba ludności (2016)

1585[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-022[3]

Tablice rejestracyjne

PZ,PO

SIMC

0589671

Położenie na mapie gminy Mosina
Mapa konturowa gminy Mosina, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rogalinek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rogalinek”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Rogalinek”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Rogalinek”
Ziemia52°14′57″N 16°53′59″E/52,249167 16,899722[1]

Historia

edytuj

Wieś duchowna Rogalinko od 1247 roku była własnością kapituły katedralnej poznańskiej[5]. Pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. W 1997 roku mieszkańcy obchodzili jubileusz 750-lecie Rogalinka[7].

Do II wojny światowej brzegi rzeki łączył drewniany most. Po jego zniszczeniu, do początku lat 60. XX wieku była tu przeprawa promowa. W lipcu 1960 roku otwarto kolejny most, z betonu i stali. Zdemontowano go w sierpniu 2022 roku, gdy kończono budowę nowego mostu (obok starego)[8].

Od niepamiętnych czasów wielu mieszkańców Rogalinka trudniło się wikliniarstwem, a w drugiej połowie XX wieku utworzono tu Spółdzielnię Koszykarską. Obecnie tradycje te zanikają, głównie ze względu na mechanizację rolnictwa[9].

Zabytki

edytuj

Kościół w Rogalinku istniał już przed 1510[10]. Obecnie znajduje się tu zabytkowy drewniany kościół św. Michała Archanioła i Matki Bożej Wspomożenia Wiernych z lat 1682–1712[11]. Ufundował go sufragan poznański Hieronim Wierzbowski[10]. Świątynia kryta jest gontem, a dach zwieńczono wieżyczką. Przynależąca do kościoła plebania została wzniesiona w 1900, a przykościelną dzwonnicę wybudowano w 1893.

Barokowy kościółek posiada bogate wyposażenie. Znajdują się tu trzy ołtarze barokowe z końca XVIII stulecia. Do najciekawszych jego elementów należy ołtarz z późnogotycką rzeźbą Madonny (rzeźba została skradziona w 2002 r., potem zastąpiona kopią[12]). Ołtarz boczny stanowi przykład sztuki ludowej z przełomu XVII/XVIII wieku, podobnie jak obraz Chrystus Ubiczowany.

Osoby związane z tą miejscowością

edytuj

W 1939 roku urodził się tu prof. Andrzej Kostrzewski, geograf[13].

Od 2000 roku w Rogalinku działa tu założona i prowadzona do 2021 roku przez malarkę Lucynę Smok Pracownia Artystyczna[14], w której mieszkańcy okolicznych miejscowości uczą się malarstwa i ikonopisania. Po śmierci założycielki w 2021 roku postanowiono nadać Pracowni jej imię[15]. Uroczystość ta odbyła się 12 listopada 2022 roku, a przy tej okazji nadano jej imię także posadzonemu przez nią dębowi, rosnącemu koło Pracowni[16].

Zasłużony kolekcjoner, Alojzy Szabelski, opiekował się zbiorami regionalnymi oraz zabytkowymi urządzeniami (introligatorstwo, drukarstwo itp.)[17], zaś w 2006 roku utworzył Przystań Jana Pawła II nad brzegiem Warty, która jest miejscem parafialnych nabożeństw[18] i atrakcją turystyczną, m.in. jako punkt docelowy dodatkowego wariantu szlaku Droga Opanowania[19].

Szlaki turystyczne

edytuj

Obok kościoła przebiega   szlak turystyczny Osowa Góra – Sulęcinek i szlaki pątnicze – Wielkopolska Droga św. Jakuba oraz Wielkopolski Szlak Świętego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego[20]. Na przystanku autobusowym w centrum wsi kończy się   szlak pieszy Wiórek – Rogalinek[21][22].

Rogalinek jest także punktem startowym Drogi Opanowania[23] – jednego z przyrodniczych szlaków pielgrzymkowych Rogalińskie Drogi, utworzonych z okazji 200-lecia kościoła pw. św. Marcelina w Rogalinie[24][25][15]. Dla tego szlaku opublikowano broszurę przyrodniczą pt. „O owadach i ekologii, nie tylko nad Wartą”[26].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 115809
  2. Ludność. Urząd Miejski w Mosinie, 31 grudnia 2016. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1094 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1850, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-10-21]. 
  5. Miejscowości [online], Urząd Miejski w Mosinie [dostęp 2023-09-29].
  6. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
  7. Sylwia Ufnalska, Anioł z Rogalinka [online], Urząd Miejski w Mosinie, 21 czerwca 2023 [dostęp 2023-09-29] (ang.).
  8. Elżbieta Bylczyńska, Tomasz Kaczmarek, Historia mostu w Rogalinku: Ostatni budowniczy starego mostu [online], Gazeta Mosińsko-Puszczykowska, 8 września 2022 [dostęp 2023-09-30] (pol.).
  9. Marta Mrowińska, Rogalinek, wieś z wikliniarską tradycją. Tadeusz Woś o historii wikliny [online], Gazeta Mosińsko-Puszczykowska, 28 lipca 2018 [dostęp 2023-09-29] (pol.).
  10. a b Rogalinek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 660.
  11. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 186. [dostęp 2017-01-10].
  12. O nas [online], Parafia pw. św. Michała Archanioła i Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Rogalinku, www.rogalinek.archpoznan.pl [dostęp 2020-02-13].
  13. Joanna Biegała, Agata Staszak, Arkadiusz Tomczyk, Spis i biografie nowych Członków Honorowych Studenckiego Koła Naukowego Geografów im. Stanisława Pawłowskiego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2013 rok), w: Geoforum, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 2013, s. 33–34, ISBN 978-83-63400-57-6.
  14. "Smok w kolorach" - 20-lecie Pracowni Artystycznej w Rogalinku. [dostęp 2021-11-11].
  15. a b Barbara Miczko-Malcher, Spotkania z kulturą – 7.11.2021 [online], radiopoznan.fm [dostęp 2021-11-09] (pol.).
  16. Sylwia Ufnalska, Pracownia Artystyczna im. Lucyny Smok i Dąb Lucyny [online], mosina.pl, oficjalny portal Gminy Mosina, 18 listopada 2022 [dostęp 2022-11-18].
  17. Drukarz na wodzie, FilmoweZyciorysy.pl, 5 lutego 2020 (pol.).
  18. Uroczyste poświęcenie Przystani Jana Pawła II w Rogalinku [online], gci.mosina.pl [dostęp 2021-11-11] (pol.).
  19. Rogalińskie Drogi Ducha Świętego [online], Parafia pw. Świętego Marcelina w Rogalinie [dostęp 2023-09-30] (pol.).
  20. Joanna Tomczak, Wielkopolski Szlak Świętego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego - [online], Aktualności - Serwis Informacyjny Urzędu Miasta w Stęszewie - www.steszew.pl [dostęp 2024-05-15].
  21. PTTK – Szlaki turystyczne [online], szlaki.pttk.pl [dostęp 2021-02-04].
  22. Beata Raszka, Rogaliński Park Krajobrazowy, s. 199.
  23. Wiesława Stelmach i inni, Droga Opanowania w Duchu Świętym, Parafia pw. św. Marcelina, Rogalin, listopad 2023 [dostęp 2024-05-14].
  24. Rogalińskie Drogi Ducha Świętego – Parafia pw. Świętego Marcelina w Rogalinie [online] [dostęp 2021-11-17] (pol.).
  25. Sylwia Ufnalska, O jubileuszu kościoła i przyrodniczych szlakach w Rogalinie [online], Gazeta Mosińsko-Puszczykowska, 1 listopada 2021 [dostęp 2021-11-09] (pol.).
  26. Mateusz Kęsy, O owadach i ekologii, nie tylko nad Wartą, Parafia pw. św. Marcelina, Rogalin, październik 2021 [dostęp 2024-05-14].