Roman Negrusz

polski chemik

Roman Stanisław Negrusz (ur. 17 kwietnia 1874 w Samborze, zm. 10 listopada 1926 we Lwowie) – polski naukowiec, specjalizujący się w chemii organicznej, fizycznej i elektrochemii oraz fizyce doświadczalnej.

Roman Stanisław Negrusz
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1874
Sambor

Data i miejsce śmierci

10 listopada 1926
Lwów

profesor nauk chemicznych
Specjalność: chemia organiczna i fizyka doświadczalna
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1901

Habilitacja

1907

Profesura

1917

Uczelnia

Uniwersytet Lwowski

Grobowiec Romana Negrusza

Życiorys

edytuj

Był synem Karola, inżyniera budownictwa lądowo-wodnego. W 1892 ukończył VIII klasę ze stopniem celującym i zdał egzamin dojrzałości z odznaczeniem w C. K. Gimnazjum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze (w jego klasie był m.in. Kamil Stefko)[1]. W latach 1892–1896 studiował na Uniwersytecie Lwowskim nauki ścisłe. W 1901 obronił pracę doktorską wykonaną pod kierunkiem prof. Bronisława Radziszewskiego. 12 października 1901 odbyła się jego promocja „sub summis auspiciis imperatoris”, pierwsza tego typu na uniwersytecie we Lwowie[2]. W swojej pracy doktorskiej pt. O trzech izomerycznych benzylotoluolach[3] podał metodę otrzymywania czystych izomerów benzylotoluenu. Następnie studiował fizykę na Politechnice w Charlottenburgu (1901–1902) i Paryżu (1902–1903). Po powrocie do Lwowa został asystentem przy katedrze fizyki. W 1907 habilitował się z chemii fizycznej i elektrochemii (Badania nad polaryzacją galwaniczną) na ULw. W 1917 został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1920 profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Po profesorze Ignacym Zakrzewskim w 1920 objął Katedrę Fizyki Eksperymentalnej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (po nim Katedrę objął prof. Stanisław Loria[4]).

W 7 stycznia 1921 ożenił się z Eleonorą Reichert, chemiczką i miał z nią dwóch synów: Adama (1921–1994) – profesora Politechniki Wrocławskiej, oraz Andrzeja (1923–1989[5]), lekarza medycyny[6]. Zmarł na raka. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[7][8]

Przypisy

edytuj
  1. Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1892. Sambor: 1892, s. 65, 71.
  2. Promocja „sub auspiciis imperatoris”. „Nowości Illustrowane”. Nr 21, s. 3, 20 maja 1905. 
  3. Roman Negrusz, O trzech izomerycznych benzylotoluolach, Kraków: Akademja Umiejętności, 1901.
  4. Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007. ISBN 978-83-7188-964-6.
  5. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie - Lokalizator Grobów
  6. Wspomnienia wnuczki Ewy Negrusz-Szczęsnej
  7. Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 355. ISBN 83-04-02817-4.
  8. Stanisław M. Brzozowski Roman Stanisław Nergusz [w:] Polski Słownik Biograficzny tom XXII wyd. 1977