Rusinowicze (obwód miński)
Rusinowicze (biał. Русінавічы; ros. Русиновичи) – wieś na Białorusi, w rejonie mińskim obwodu mińskiego, około 17 km na południe od Mińska, na prawym brzegu Ptyczy.
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 17 |
| Kod pocztowy |
223013 |
| Tablice rejestracyjne |
5 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°45′33,9″N 27°28′44,2″E/53,759417 27,478944
| |
Historia edytuj
W XVII wieku wieś nazywała się Seksnarowicze i należała do rosyjskiej rodziny kniaziów Żyżemskich. Ze spisu w 1632 roku wynika, że we wsi było 6 osad bojarów[2]. Później Rusinowicze przeszły na własność polskiej rodziny Uniechowskich i pozostały w ich rękach aż do I wojny światowej.
W wyniku II rozbioru Polski Rusinowicze znalazły się w 1793 roku w Imperium Rosyjskim. Ostatnim właścicielem majątku był Janusz Uniechowski, ojciec Antoniego Uniechowskiego[3]. Uniechowscy doprowadzili w ciągu XIX wieku majątek do rozkwitu, w latach 80. XIX wieku: sad fruktowy (...) liczy 4000 drzew owocowych[2]. Dobra Rusinowicze należą do najlepiej zagospodarowanych w powiecie i przynoszą do 12 000 rubli dochodu rocznie. (...) Duży młyn z foluszem przynosi znaczną intratę, jak nie mniej propoinacye i arendy z kilku folwarków[2].
W latach 1919–1920 wieś znalazła się pod polskim zwierzchnictwem, wszedłszy w skład gminy Samochwałowicze. Ostatecznie, po ustaleniu przebiegu granicy polsko-radzieckiej wieś znalazła się na terytorium ZSRR, od 1991 roku – na terenie Białorusi.
Dwór edytuj
Uniechowscy wybudowali, prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku, na wałach dawnego grodziska duży murowany dwór. Jego skrzydła były parterowe, a centralna część piętrowa, z portykiem z czterema kolumnami podtrzymującymi trójkątny szczyt w wielkim porządku. Po pewnym czasie dobudowano do prawego skrzydła prostokątnego budynku poprzeczne skrzydło, a jeszcze później po lewej stronie wzniesiono dwukondygnacyjną oranżerię, będącą także ogrodem zimowym[3].
We dworze znajdowało się wiele cennych zbiorów, będących pamiątkami rodzinnymi. Do cenniejszych należała np. zbroja turniejowa z epoki Maksymiliana I, z ogromnym siodłem z oparciami, która później szczęśliwie trafiła do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, ponadto wiele innych elementów zbroi husarskich z XVI–XVII wieku[3][4].
Dwór otoczony był parkiem o charakterze spacerowo-widokowym, dalej ogród kwiatowy i wspomniany wyżej sad[3].
Majątek w Rusinowiczach został opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Итоговые данные переписи населения Республики Беларусь 2009 года. Национальный статистический комитет Республики Беларусь. [dostęp 2017-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-01)]. (ros.).
- ↑ a b c Rusinowicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 26.
- ↑ a b c d e Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 1: Województwa mińskie, mścisławskie, połockie, witebskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 137–138, ISBN 83-04-03713-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ N. Rouba (zebrał i opracował): Przewodnik po Litwie i Białejrusi. Wilno: Wydawnictwa „Kurjera Litewskiego”, s. 168.