Sątopy (województwo wielkopolskie)

wieś w województwie wielkopolskim

Sątopywieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Nowy Tomyśl.

Sątopy
wieś
Ilustracja
Sątopy
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

nowotomyski

Gmina

Nowy Tomyśl

Liczba ludności (2021)

669[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-300[3]

Tablice rejestracyjne

PNT

SIMC

0591171

Położenie na mapie gminy Nowy Tomyśl
Mapa konturowa gminy Nowy Tomyśl, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Sątopy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sątopy”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sątopy”
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego
Mapa konturowa powiatu nowotomyskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sątopy”
Ziemia52°19′05″N 16°12′34″E/52,318056 16,209444[1]

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.

Duża wieś o zwartej zabudowie. Pierwsze wzmianki o tutejszej wsi pochodzą z roku 1508. Nazwa wywodzi się od staropolskiego słowa sątop inaczej miejsce spływu. W 1736 r. ówczesny właściciel wsi Ludwik Szołdrski dokonał parcelacji swojego majątku i sprzedał działki osadnikom olęderskim. Polscy mieszkańcy zostali przesiedleni do innych jego wsi[4].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Sontop należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[5]. Sontop należał do okręgu lutomyślskiego i stanowił część rozległego majątku Tomyśl stary, którego właścicielem był wówczas Hangsdorf[5]. W skład majątku Tomyśl stary wchodziło łącznie 13 wsi. Według spisu urzędowego z 1837 roku Sontop liczył 592 mieszkańców i 89 dymów (domostw)[5].

Gospodarstwa w centralnej części wsi rozłożone są w formie owalnicy wzdłuż ulicy Szkolnej i Kościelnej. Wśród starej zabudowy wsi zachowały się liczne stare chałupy z 2 poł. XIX. Niektóre z nich są ustawione starym zwyczajem szczytem do ulicy. W centrum wsi wznosi się kościół św. Andrzeja Boboli zbudowany w 1908 r. Od roku 1945 jest świątynią katolicką, a od 1976 jest siedzibą parafii. Od południa ma wieżę wtopioną w bryłę kościoła, a wewnątrz typowe dla świątyń ewangelickich balkony drewniane. Budynek szkoły został wzniesiony w roku 1905.

W czasie spisu powszechnego w 1921 r. naliczono we wsi 114 budynków mieszkalnych, w których zamieszkiwały 624 osoby. 564 z nich podało narodowość niemiecką, a 60 polską[6].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 121134
  2. Wieś Sątopy (wielkopolskie) w liczbach » Przystępne dane statystyczne [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1150 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Arno Kraft: … und dazwischen Neutomischel. Eigenverlag Arno Kraft, Berlin 1998, ISBN 3-00-002419-0, str. 58
  5. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
  6. Arno Kraft: … und dazwischen Neutomischel. Eigenverlag Arno Kraft, Berlin 1998, ISBN 3-00-002419-0, str. 61