Sejm Ludowy Litwy

Sejm Ludowy Litwy (lit. Liaudies Seimas) – zgromadzenie litewskie wybrane w głosowaniu z 14 lipca 1940, obradujące działające od 21 lipca do 25 sierpnia 1940, które uchwaliło aneksję Litwy do Związku Radzieckiego.

Głosowanie

Tzw. wybory do Sejmu Ludowego Litwy przeprowadzono 14 lipca 1940 w ośmiu okręgach wyborczych Litwy – osiem dni po opublikowaniu wyborczego programu Związku Ludzi Pracy Litwy. Według oficjalnych danych wzięło w nich udział 95,5% obywateli, z czego 99,1% poparło kandydatów ZLPL – członków KPL, Komsomołu, Stowarzyszenia Pracujących oraz tzw. bezpartyjnych. Wybrano 79 posłów.

Prace Sejmu

Sejm zebrał się na pierwsze posiedzenie 21 lipca 1940 w sali Teatru Państwowego w Kownie – otworzył je p.o. premiera i prezydenta Litwy Justas Paleckis. Marszałkiem zgromadzenia wybrano Liudasa Adomauskasa, do Prezydium weszli też Mečys Gedvilas, Juozas Grigalavičius oraz Petras Cvirka i Antanas Venclova jako sekretarze.

Aneksja republiki do ZSRR

31 lipca jednogłośnie i bez dyskusji przyjęto wniosek Antanasa Sniečkusa o włączenie Litwy w skład Związku Radzieckiego. Powołano delegację złożoną z 20 posłów, która wyjechała do Moskwy przekazać uchwałę Sejmu o chęci włączenia do ZSRR – w jej składzie znaleźli się m.in. prezydent Justas Paleckis, minister spraw wewnętrznych Mečys Gedvilas, ks. Liudas Adomauskas, pisarz Vincas Krėvė-Mickevičius, minister oświaty Antanas Venclova i pisarz Liudas Gira.

3 sierpnia 1940 Rada Najwyższa ZSRR "uczyniła zadość" uchwale Sejmu.

Konstytucja Litewskiej SRR

23 lipca 1940 roku wybrano 11-osobową komisję, która miała za zadanie opracować ustawę zasadniczą socjalistycznej Litwy. 25 sierpnia 1940 zaakceptowano przygotowany w Moskwie dokument, wzorowany na podobnych aktach prawnych innych republik ZSRR. Na jego mocy Sejm przekształcił się w Radę Najwyższą LSRR, której przewodniczącym został Balys Baranauskas, a do Prezydium weszli Justas Paleckis, Karolis Didžiulis, Domas Rocius i Stasys Pupeikis.

Ostateczna sowietyzacja państwa

Poza konstytucją Sejm Ludowy uchwalił liczne reformy społeczne i gospodarcze, m.in. nacjonalizację ziemi, zakładów przemysłowych i banków. Powołano Radę Komisarzy Ludowych, która zastąpiła na poły suwerenny rząd z czerwca 1940 roku. Na jej czele stanął Mečys Gedvilas. W dziedzinie stosunków międzynarodowych Sejm wypowiedział konkordat Litwy z Watykanem z 1926.

Lista posłów

Imię i nazwisko	Okręg wyborczy	Zawód, wiek
Jonas Abakonis	Wiłkomierz	rolnik, 30 lat.
Birutė Abdulskaitė Slapšienė	Telsze	KPL, działaczka od 1933, sekretarz miejski w Kretyndze, 27 lat.
Liudas Adomauskas	Telsze	członek KPL, kontroler państwowy, 60 lat.
Pranas Aksionaitis	Szawle	członek KPL od 1936, działacz komunistycznego podziemia, wicemer Jurborka, 58 lat.
Jurgis Ališauskas	Wiłkomierz	pracownik rolny, 29 lat.
Kazys Balčiūnas	Olita	kierownik, 45 lat.
Feliksas Balionis	Olita	ekonomista, 56 lat.
Juozas Banaitis	Kowno	nauczyciel i radiowiec, 32 lat.
Boleslovas Baranauskas	Szawle	od 1921 działacz KPL, szef komisariatu bezpieczeństwa, 38 lat.
Antanas Bauža	Telsze	członek KPL od 1932, 39 lat.
Jurgis Bieliauskas	Mariampol	gospodarz, 18 ha ziemi rolnej, 50 lat.
Vytautas Bieliauskas	Kowno	członek KPL, żołnierz – szeregowiec, 23 lata.
Vladas Biržietis	Poniewież	członek KPL, politruk w wojsku.
Ignas Budionovas	Wilno	podoficer, 23 lata.
Antanas Butkus	Telsze	gospodarz, 31 lata.
Petras Cvirka	Olita	pisarz, 31 lata.
Alfonsas Česnaitis	Wiłkomierz	robotnik, 32 lata.
Adomas Dambrauskas	Wiłkomierz	pracownik rolny, 48 lat.
Petras Daukšys	Mariampol	stolarz, 32 lata.
Icikas Demba	Poniewież	członek KPL, technik-inżynier, 33 lata.
Juozas Demskis	Mariampol	członek KPL od 1932, gospodarz małorolny, 3 ha ziemi, 57 lat.
Karolis Didžiulis Grosmanas	Wilno	działacz KPL od 1919.
Viktoras Ditkevičius	Mariampol	żołnierz, 22 lata.
Liudas Dovydėnas	Poniewież	pisarz, 33 lata.
Pranas Eidukaitis	Mariampol	gospodarz, 60 lat.
Barelis Fridmanas Latvys	Wilno	od 1932 członek KPL, adwokat, 36 lat.
Antanas Garmus	Kowno	lekarz i burmistrz Kowna, 60 lat.
Mečys Gedvilas	Telsze	członek KPL od 1934, minister spraw wewnętrznych,
Liudas Gira	Wiłkomierz	pisarz, 50 lat.
Juozas Glotnis	Kowno	rolnik, 43 lata.
Juozas Grigalavičius	Poniewież	członek KPL od 1929, sekretarz w Rakiszkach, 27 lat.
Aleksandras Gudaitis-Guzevičius	Wiłkomierz	członek KPL od 1927, milicjant, 32 lat.
Vladas Gutauskas	Wiłkomierz	rolnik, 41 lat.
Vladas Jaciunskas	Alytaus	rolnik, 30 lat.
Vaclovas Jadzgevičius	Wilno	ślusarz, 42 lata.
Stefan Jędrychowski	Wilno	doktor prawa, 30 lat.
Eduardas Jasutis	Szawle	rolnik, 34 lata.
Romualdas Juknevičius	Wilno	dyrektor teatru, 34 lat.
Henrikas Kačinskas	Szawle	aktor, 40 lat.
Domas Kazimieraitis	Szawle	chłop małorolny, 40 lat.
Marija Kutraitė	Poniewież	członek KPL od 1934, działaczka polityczna, 29 lat.
Ignas Laucys	Poniewież	gospodarz, 62 lata.
Jonas Malašinskas	Wiłkomierz	rolnik, 41 lat.
Michalina Meškauskienė	Mariampol	członek KPL od 1935, działaczka partyjna, 33 lata.
Marijonas Miceika	Wilno	członek KPL, sekretarz partii w Wilnie.
Matas Mickis	Poniewież	minister rolnictwa, 42 lata.
Pranas Mickus	Mariampol	agronom, 38 lat.
Antanas Mikonis	Poniewież	robotnik, 24 lata.
Petrė Milančiūtė	Olita	aptekarka.
Nochas Mockevičius	Szawle	nauczyciel, 35 lat.
Stepas Murauskas	Poniewież	rolnik, 9 ha ziemi, 50 lat.
Stasys Orintas	Szawle	rolnik, 31 lat.
Povilas Pakarklis	Olita	prawnik, 38 lat.
Genovaitė Paleckienė	Szawle	nauczycielka, żona Justasa
Jan Paszkiewicz	Wilno	rolnik, 48 lat.
Petras Paunksnis	Poniewież	członek KPL od 1938, więzień polityczny.
Kazimieras Petrauskas	Poniewież	członek KPL od 1937, 26 lat.
Pranas Petrauskas	Kowno	rolnik, 42 lata.
Jonas Plečkaitis	Mariampol	urzędnik, 45 lat.
Stasys Pupeikis	Wiłkomierz	członek KPL od 1928, minister transportu, 35 lat.
Petras Ramanauskas	Olita	robotnik, 26 lat.
Aleksas Ražanauskas	Olita	członek KPL od 1934 roku, 26 lat.
Rapolas Rimdžius	Szawle	robotnik, 35 lat.
Juozas Ryliškis	Szawle	robotnik, 43 lata.
Domas Rocius	Telsze	od 1926 roku członek KPL i jej sekretarz w Telszach, 36 lat.
Antanas Sniečkus	Kowno	członek KPL od 1920, więzień polityczny.
Irena Sztachelska Dziewicka	Wilno	historyk, 29 lat.
Aleksandra Staškevičiūtė	Kowno	śpiewaczka operowa, 40 lat.
Motiejus Šumauskas	Kowno	członek KPL od 1924, więzień polityczny, 35 lat.
Juozas Švitra	Szawle	żołnierz, 22 lata.
Tomas Tamulevičius	Olita	robotnik, członek KPL od 1933, 25 lat.
Jonas Taurinskas	Telsze	członek KPL od 1918, 50 lat.
Jonas Tverkus	Szawle	rolnik, 35 lat.
Stasė Vaineikienė	Telsze	burmistrz Połągi, 54 lat.
Antanas Venclova	Kowno	pisarz, minister oświaty, 34 lata.
Jankelis Vinickis	Kowno	członek KPL od 1927, 35 lat.
Stasys Volkovičius	Wilno	robotnik, 46 lat.
Pranas Zibertas	Szawle	członek KPL od 1919.
Romanas Žebenka	Szawle	agronom, 34 lata.

Linki zewnętrzne

• http://www.delfi.lt/archive/article.php?id=13980838&categoryID=7&ndate=1186174800