Sforzawłoski ród arystokratyczny panujący w Księstwie Mediolanu.

Alegoria rodziny Sforza

Dzieje

edytuj

Najgłośniejszym z przodków rodu był kondotier (najemny żołnierz) Muzio Attendolo, zwany przez wrogów (i przyjaciół) Sforza, co miało świadczyć o jego niezwykłej bojowości i odwadze. W wyniku licznych podróży i miłostek pozostawił spora gromadkę nieślubnych dzieci. Najstarszy Franciszek I rozpoczął swoją karierę podobnie jak ojciec, jako kondotier. W 1441 ożenił się z Bianka Marią – nieślubną córką ostatniego księcia Mediolanu z rodu Viscontich, a w 1450 został obwołany księciem Mediolanu. Główna linia wywodząca się od jego najstarszego syna Galeazzo Marii rządziła faktycznie do 1480. Z linii tej pochodziła m.in. Bona Sforza d’Aragona – żona Zygmunta Starego, władcy Polski i Litwy.

W 1480 (formalnie od 1494) władzę przejęła młodsza linia reprezentowana przez Ludwika il Moro, młodszego syna księcia Franciszka I. Od 1499 Sforzowie tracili co kilka lat władzę w księstwie na rzecz rywalizujących o te tereny Walezjuszów i Habsburgów. Franciszek II zmarły bezpotomnie 1 listopada 1535 był ostatnim Sforzą z linii mediolańskich książąt. Cesarz Karol V Habsburg, jego dotychczasowy protektor, włączył Mediolan do swej domeny.

Od przyrodnich braci księcia Franciszka I (nieślubnych synów Muzzio Attendolo) pochodzą inne linie Sforzów. Od Aleksandra (zm. 1473) wywodzili się hrabiowie Pesaro. Gdy wygaśli w 1515, ich ziemie przejęli książęta Mediolanu.

Potomkowie Bosia (zm. 1476) to hrabiowie Santa-Fiora. Jednym najznaczniejszych pośród nich był Aleksander (zm. 1581), w 1560 mianowany biskupem Parmy, a po pięciu latach kardynałem. W 1570 został legatem w Bolonii. Rok przed śmiercią otrzymał prestiżową godność legata w całym Państwie Kościelnym. Współcześni, znając jego ogromne wpływy, nazywali go vicepapa (wicepapież).

Hrabia Franciszek III w 1673 ożenił się z Liwią, jedyną córką i spadkobierczynią Juliana II – księcia Cesarini. Ich potomkowie przyjęli tytuł książąt Sforza-Cesarini.

Władcy Mediolanu z dynastii Sforzów

edytuj
Herb Portret Imię Data urodzenia Data śmierci Okres panowania
  Francesco I Sforza 1401 1466 14501466
  Galeazzo Maria Sforza 1444 1476 14661476
  Gian Galeazzo Sforza 1469 1494 14761494
  Ludovico Sforza 1452 1508 14941499, 1500
  Maksymilian Sforza 1493 1530 15121515
  Franciszek II Sforza 1495 1535 15211535

Przedstawiciele dynastii Sforzów

edytuj
Herb Portret Imię Data urodzenia Data śmierci Funkcja
  Muzio Attendolo Sforza 1369 1424 Włoski kondotier
założyciel dynastii
  Caterina Sforza 1463 1509 Księżna Forlì
  Bianca Maria Sforza 1472 1510 Królowa Niemiec
  Anna Sforza 1476 1497 Księżna Ferrary
  Francesco Maria Sforza 1491 1512 Następca tronu
mediolańskiego
  Bona Sforza 1494 1557 Królowa Polski

Genealogia

edytuj
Antonia
Salimbeni
zm. 1411
 
Muzio Attendolo
Sforza

13691424
 
Maria
Marzano
zm. 1440
hrabina Celano
 
Lucia
Terzani
zm. 1461
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bosio
14101476
hrabia Santa Fiora
Gabriel
14231457
arcybiskup Mediolanu
Polissena
Ruffo
14001420
księżna Kalabrii
 
Franciszek I
14011466
książę Mediolanu
 
Bianka
Maria

14251468
Eliza
14021476
 
Leonello
Sanseverino
13851420
hrabia Cajazzo
Antonia
14041471
 
Ardizzone
da Carrara
zm. 1441
pan Feltre
Leon
14061440
 
Marsobilia
Trinci
zm. 1485
Jan
14071451
 
Lavinia
Lavello
Konstancja
da Varano
14281447
 
Aleksander
14091473
pan Pesaro
 
Serafina
Montefeltro

14341478
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Galeazzo
14441476
książę Mediolanu
 
Bona
Sabaudzka

14491503
Hipolita
14461488
 
Alfons II
14481495
król Neapolu
Filip
14451492
hrabia Korsyki
 
Maria
Sabaudzka
14481475
Sforza
14491479
książę Bari
Ludwik
14521508
książę Mediolanu
 
Beatrycze
d'Este

14751497
Elżbieta
14531472
 
Wilhelm VIII
14201483
markiz Montferratu
Askaniusz
14551505
kardynał
Oktawian
14581477
hrabia Lugano
Baptysta
14461472
 
Fryderyk III
14221482
książę Urbino
Jan
14661510
pan Pesaro i Gradary
 
Lukrecja
Borgia

14801519
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Katarzyna
14631509
księżna Forlì
 
Hieronim
Riario

14431488
książę Imoli i Forlì
Gian Galeazzo
14691494
książę Mediolanu
 
Izabela
Aragońska

14701524
księżna Bari
Hermes
14701503
markiz Tortony
Filibert I
14651482
książę Sabaudii
 
Bianka
Maria

14721510
 
Maksymilian I
1459]-1519
cesarz
Anna
Maria
14731497
 
Alfons I
14761534
książę Ferrary
Maksymilian
14931530
książę Mediolanu
Franciszek II
14951535
książę Mediolanu
 
Krystyna
Duńska
15211590
Konstantyn
15101512
pan Pesaro i Gradary
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Franciszek
14911512
hrabia Pawii
Hipolita
14931501
Bona
14941557
 
Zygmunt I
Stary

14671548
król Polski i Litwy
Bianka
Maria
14951496
 

Linki zewnętrzne

edytuj