Shōkō Asahara
Shōkō Asahara (jap. 麻原 彰晃 Asahara Shōkō), właśc. Chizuo Matsumoto (jap. 松本 智津夫 Matsumoto Chizuo) (ur. 2 marca 1955 w Yatsushiro, w prefekturze Kumamoto, zm. 6 lipca 2018 w Tokio) – założyciel i duchowy przywódca sekty Aum Shinrikyō („Najwyższa Prawda”) odpowiedzialnej m.in. za dokonanie zamachu terrorystycznego w tokijskim metrze w dniu 20 marca 1995 roku. W wyniku rozprzestrzenienia gazu bojowego – sarinu – śmierć poniosło 13 osób, a ponad 6 tys. zostało rannych[1]. W 2004 skazany na karę śmierci, a w 2018 stracony.
| |
| Imię i nazwisko urodzenia |
Chizuo Matsumoto (jap. 松本 智津夫) |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci | |
Życiorys
edytujShōkō Asahara urodził się w biednej, wielodzietnej rodzinie producenta mat tatami. Od najmłodszych lat zmagał się z jaskrą, wynikiem której była niemal całkowita ślepota. Młody Shōkō ukończył szkołę specjalną dla niewidomych dzieci, następnie rozpoczął studia medycyny chińskiej oraz akupunktury[2].
Na początku lat 80. XX w. Shōkō Asahara założył w Tokio szkołę, w której wykładał tajniki jogi. To z niej wywodzili się pierwsi członkowie sekty. Za naukę nie pobierał pieniędzy, twierdząc iż tylko ludzie, którzy doświadczyli „duchowego oświecenia”, są tego godni. Przysporzyło mu to w tym okresie wielu zwolenników.
Udział w wyborach parlamentarnych w roku 1990 zakończył się jednak porażką. Lider sekty zdobył zaledwie 1700 głosów, a 25 z nim kandydujących miało jeszcze słabsze wyniki. Na skutek porażki uznał, że wybory zostały sfałszowane przez władze[3].
Oczekiwane „oświecenie” przyszło w 1987 roku podczas podróży do Indii. Po powrocie do Japonii, dzięki funduszom przekazanym mu przez najwierniejszych wyznawców, stworzył i zarejestrował organizację religijną o nazwie Aum Shinrikyō – „Najwyższa Prawda” (wcześniej, w 1984 roku, Asahara założył firmę-stowarzyszenie o nazwie Aum Shinsen no Kai, szkołę jogi i wydawnictwo)[4]. W krótkim czasie skupiła ona kilka tysięcy wyznawców w Japonii i poza jej granicami. Program religijny organizacji opracował sam Asahara, bazując na buddyjskich i tybetańskich sutrach (kanon palijski, jogasutry i innych) oraz tekstach taoistycznych[5]. Nauczanie, przy użyciu którego mistrz, oprócz tradycyjnej medytacji i ascezy, wykorzystywał również zdobycze najnowszej techniki oraz popularność anime i mangi, odbywało się na zasadzie podziału hierarchicznego – aby osiągnąć wyższy stopień wtajemniczenia, trzeba było wpierw zdać specjalny egzamin z efektów dotychczasowej nauki. Szybkiego zwiększania wpływów organizacji nie zdołały powstrzymać władze, mimo odebrania jej statusu organizacji religijnej w 1995 roku.
Jednym z głównych założeń sekty było przeświadczenie o nieuniknionym, rychłym nadejściu końca świata, który przetrwać mieli tylko członkowie organizacji. Chcąc przyśpieszyć jego nadejście, począwszy od 1994 roku, członkowie Aum Shinrikyō zaczęli dokonywać w całej Japonii ataków terrorystycznych przy użyciu gazu bojowego – sarinu. Najsłynniejsze i najbardziej krwawe z nich to zamach w dniu 27 czerwca 1994 roku dokonany w mieście Matsumoto, w wyniku którego śmierć w męczarniach poniosło 7 osób, a ponad 200 zostało rannych, oraz atak na tokijskie metro w rządowej dzielnicy Kasumigaseki w dniu 20 marca 1995 roku. Doprowadził on do śmierci 12 osób i poważnych obrażeń ponad 5 tys. Szybkie śledztwo, jakie zarządzono po ostatnim ataku, doprowadziło do ujęcia 427 członków sekty z Asaharą na czele.
W 2001 roku członkowie organizacji przymierzali się do próby odbicia lidera i przemycenia go do Rosji.
W trakcie procesu postawiono Asaharze 17 zarzutów. Według prokuratorów ponosił on swoimi decyzjami bezpośrednią odpowiedzialność za śmierć 27 osób zamordowanych przez członków sekty. Proces wzbudzał liczne kontrowersje na całym świecie: krytykowano aresztowanie głównego adwokata sekty, Yoshihiro Yasudy, czym de facto pozbawiono Asaharę możliwości skutecznej obrony. Organizacja Human Rights Watch wyrażała głośne niezadowolenie dotyczące nieludzkich warunków, w jakich przetrzymywany był Asahara. Ostatecznie jednak, po długim procesie, udowodniono 13 z 17 postawionych mu zarzutów i 27 lutego 2004 roku skazano na śmierć przez powieszenie[6]. Shōkō Asahara, oczekujący w celi śmierci na wykonanie wyroku, złożył apelację, jednak 15 września 2006 roku sąd apelacyjny ostatecznie potwierdził wyrok sądu niższej instancji, od którego odwoływali się obrońcy Asahary[7]. Mimo prawomocności wyroku, w 2012 roku, w związku z aresztowaniami kolejnych członków „Najwyższej Prawdy”, egzekucja Asahary została odroczona[8].
Japońskie Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało 6 lipca 2018 roku, że tego samego dnia w godzinach porannych został wykonany wyrok śmierci na założycielu sekty i sześciu jej członkach, którzy zorganizowali atak gazowy w Tokio w 1995 roku[9][10][11].
Przypisy
edytuj- ↑ Ex-Aum cultist Makoto Hirata has 'no special feelings' about Shoko Asahara's execution. The Japan Times, 2018. [dostęp 2019-02-27]. (ang.).
- ↑ Tomek Fornalewicz: Aum Shinrikyō – Najwyższa Prawda. 21 października 2014. [dostęp 2015-09-26].
- ↑ Wschodnia myśl realizowana zachodnią przemocą. Aum Shinrikyō jako organizacja terrorystyczna. academia.edu, 2005. [dostęp 2019-03-23].
- ↑ A chronology of doomsday cult and its founder - The Japan Times [online], japantimes.co.jp [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ James R. Lewis, Jesper Petersen: Controversial New Religions. Oxford University Press, 2005. s. 159-171. [dostęp 2016-02-28]. (ang.).
- ↑ Przywódca Najwyższej Prawdy skazany na śmierć. 27 lutego 2004. [dostęp 2019-03-23].
- ↑ Japonia: Guru sekty nie uniknie szubienicy. 15 września 2006. [dostęp 2019-03-23].
- ↑ Execution of Aum founder likely postponed. news.asiaone.com. [dostęp 2015-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-23)].
- ↑ AUM Shinrikyo cult founder Asahara, 6 ex-followers executed at once. Mainichi Shimbun, 2018. [dostęp 2018-07-06]. (ang.).
- ↑ Japonia. Wyznawcy i lider tajemniczej sekty straceni. rmf24.pl. [dostęp 2018-07-06].
- ↑ Przywódca sekty Shinrikyō powieszony. japoniaonline.pl. [dostęp 2018-07-09].
Bibliografia
edytuj- Sandra Buckley: The Encyclopedia of Contemporary Japanese Culture, Taylor and Francis, 2009, ISBN 978-0-415-48152-6.
- David E. Kaplan, Andrew Marshall: The cult at the end of the world, New York: Crown Publishers, 1996, ISBN 0-517-70543-5.
- Millennium, messiahs, and mayhem: contemporary apocalyptic movements, Thomas Robbins, Susan J Palmer, New York: Routledge, 1997, ISBN 0-415-91649-6, OCLC 36727121.