Sint-Katelijne-Waver

Sint-Katelijne-Waver
*fr.* Wavre-Sainte-Catherine
Herb	Flaga
Państwo	Belgia
Region	Flamandzki
Prowincja	Antwerpia
Dystrykt	Mechelen
Burmistrz	Kristof Sels
Powierzchnia	36,16 km²
Populacja (1 stycznia 2024); • liczba ludności; • gęstość	; 21 792; 603 os./km²
Nr kierunkowy	03-015
Kod pocztowy	2860, 2861
	Położenie na mapie prowincji Antwerpia Sint-Katelijne-Waver
	Położenie na mapie Belgii Sint-Katelijne-Waver
	51°04′N 4°31′E/51,066667 4,516667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Sint-Katelijne-Waver (fr. Wavre-Sainte-Catherine) – miejscowość i gmina (gemeente) w Belgii, w Regionie Flamandzkim, w prowincji Antwerpia, w okręgu Mechelen. 1 stycznia 2024 liczyła 21 792 mieszkańców.

Pochodzenie nazwy

Nazwa gminy składa się z dwóch części: Sint-Katelijne oznacza po niderlandzku Św. Katarzyna i prawdopodobnie odnosi się do św. Katarzyny z Aleksandrii, powszechnego w czasach średniowiecza imienia świętej. Waver, druga część nazwy odnosi się do porastającego w średniowieczu tereny gminy lasu Waverwoud.

Położenie

Sint-Katelijne-Waver położone jest w dolnym biegu Nete. Oprócz Nete, przez obszar gminy przepływa pięć potoków: Kammaarbeek, Goorbosbeek, Perwijsveldloop, Melenhoekbeek. Wzdłuż Melenhoekbeeka położony jest fragment granicy z Putte, a wzdłuż Vrouwvliet granica z Mechelen.

Historia

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1008 roku. Miejscowości Sint-Katelijne-Waver i Onze-Lieve-Vrouw-Waver zostały założone w pobliżu lasu Waverwoud około XIII w., kiedy wyręb lasu osiągnął swój szczyt.

W 1570 r. gmina liczyła 400 mieszkańców, w latach 1762–1769 około 1430, 1532 w roku 1786, 2954 w 1831, oraz 3213 w 1846 roku^[3]

W 1846 roku w miejscowości znajdowały się: dwa młyny, dwa zakłady przetwórstwa olei roślinnych, trzy browary, gorzelnia, warsztaty produkujące świece i wielu tkaczy^[3] Było wtedy 585 domów, w tym 9 niezamieszkanych. W 1686 były trzy browary, 26 tawern oraz sześć sklepów^[3]

1 stycznia 1977 roku dwie gminy położone na terenie lasu Waverwoud, które połączyły się, zachowały swoje nazwy. Po blisko ośmiu wiekach połączyły się ponownie.

Podział administracyjny

Gmina dzieli się na dwie dzielnice (deelgemeente): Sint-Katelijne-Waver i Onze-Lieve-Vrouw-Waver oraz dwie osady (gehucht): Elzestraat i Pasbrug^[4]) Na granicy dawnych dzielnic znajduje się również osada Hagelstein.

Demografia

XIX wiek

Rok	1806	1816	1830	1846	1856	1866	1876	1880	1890
Liczba mieszkańców	2388	2612	2911	3213	3214	3257	3765	3937	4493
Uwaga: Na podstawie wyników spisu powszechnego 31 grudnia

XX wiek - do fuzji gminy

Rok	1900	1910	1920	1930	1947	1961	1970	1976
Liczba mieszkańców	4923	6529	6738	8543	10 326	11 719	13 377	14 086
Uwaga: Dane pochodzą ze spisu powszechnego 31 grudnia aż do 1970 roku i spisu 31 grudnia 1976

Po fuzji gminy

Rok	1977	1980	1985	1990	1995	2000	2005	2024
Liczba mieszkańców	17.021	17.332	17.468	17.994	18.611	19.038	19.432	21.792
Uwaga: Liczba mieszkańców 1 stycznia - Źródło: NIS

Zabytki

Zamki

Zamek Świętego Michała (Sint-Michiels)
Lombaardstein
Fruytenborg
Zorgvliet
Rozenhouthof

Gospodarstwa

Goorboshoeve
Herenhoeve Slaapt in’t stro
Kleine Bullemhoeve
Kretenborghoeve
Midzeelhoeve
Sandhoeve
Schaapstalhoeve
Schaliënhoeve
Schranshoeve

Kaplice

kaplica Najświętszej Maryi Panny (Onze-Lieve-Vrouw)
dom opieki Borgerstein

Kościoły

Kościół Dobrego Pasterza (Goede Herder)
Kościół Matki Boskiej ze Smarten (Onze-Lieve-Vrouw van Smarten)
Kościół Najświętszej Maryi Panny (Onze-Lieve-Vrouw)
Kościół pw. św. Augustyna (Sint-Augustinus)
Kościół pw. św. Katarzyny (Sint-Catharina)

Inne

dom art déco w Waverwoud
nagrobek rodziny Ysebrant
Hooghuis
stary ratusz w Onze-Lieve-Vrouwe-Waver
nowy ratusz

Szkoły

Sint-Ursula-Instituut wraz z kościołem przyklasztornym

Wojskowe

Twierdza 12 "van Midzelen"
szaniec Bosbeek
szaniec Dorpveld
Linia KW

Muzea

Muzeum Warzyw 't Grom
Muzeum Szkoły i Klasy (Schoolmuseum en klasje van toen)

Przyroda

Parki

park Rozendaal
park św. Michała (Sint-Michiel)
park Borgerstein
park Urszulanek

Kultura

Wydarzenia

Dzień Dziedzictwa: w kwietniu
Tydzień Warzyw: w maju
Midzeelhoevedag: sierpień
jarmarki: w Onze-Lieve-Vrouw-Waver oraz Sint-Katelijne-Waver
rocznica bitwy pod Dorpveldem: koniec września - początek października
wspomnienie wyprawy Jana Kadoddera: ostatnia niedziela października
Tydzień Smaku: listopad
Lichtstoet: Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia (26 grudnia)

Religie

Sint-Katelijne-Waver jest siedzibą dekanatu Duffel-Sint-Katelijne-Waver, który graniczy z dekanatem Mechelen. Wynika to z podziału wikariatu Brabancja Flamandzka i Mechelen w archidiecezji mecheleńsko-brukselska. Gmina jest podzielone na dziesięć parafii: Sint-Catharina (centrum), De Goede Herder (Pasbrug), Sint-Libertus (Pasbrug), Sint-Augustinus (Elzestraat), Onze-Lieve-Vrouw (Zuurbossen) i Onze-Lieve-Vrouw-van-Smarten (Onze-Lieve-Vrouw-Waver).

Transport

Transport publiczny

W Sint-Katelijne-Waver znajduje się linia kolejowa nr 25 i 27 oraz stacja kolejowa Sint-Katelijne-Waver. Ponadto gmina posiada połączenia autobusowe z Mechelen, Lier i okolicznymi miejscowościami utrzymywane przez spółkę De Lijn.

Sieć drogowa

Główne drogi w gminie to droga N105 łącząca ze stacją kolejową, droga R6 łącząca miasto z Mechelen, Duffelsesteenweg z Duffel, Mechelbaan z Mechelen i Koningshooikt, Bergstraat z Bonheiden i Molenstraat z Putte.

Polityka

Sint-Katelijne-Waver jest od dziesięciu lat rządzone przez CD&V. Podczas wyborów samorządowych z 2006 roku, ta partia startowała w koalicji z N-VA i w ten sposób CD&V utrzymało władzę. W obecnej kadencji, koalicja jest wspierana przede wszystkim przez trzech członków rady gminy z LDD (były członek VLD i dwóch byłych członków Interesu Flamandzkiego). Opozycja składa się z członków Open Vld, Vooruit i Interesu Flamandzkiego.

Gospodarka

Na terenie Sint-Katelijne-Waver rolnictwo i ogrodnictwo były tradycyjnymi gałęziami gospodarki. Odbywająca się na terenie gminy aukcja ogrodnicza BelOrta jest największą aukcją spółdzielczą w Europie. Oprócz społeczności ogrodniczej, działa również społeczność szkolna licząca ponad sześć tysięcy uczniów i studentów z siedmiu szkół podstawowych, dwóch szkół średnich i jednej szkoły wyższej.

Oświata

Przedszkola i szkoły podstawowe

miejska Szkoła Podstawowa Dijkstein
miejska Szkoła Podstawowa GLOC
miejska Szkoła Podstawowa Octopus
Szkoła Podstawowa Hagelstein
Szkoła Sint-Katarina
Szkoła Podstawowa WAVO
Szkoła Podstawowa Heilig Hart

Szkoły średnie

Szkoły wyższe

De Nayer Instituut, z wydziałami Katholieke Universiteit Leuven oraz Wyższej Szkoły im. Tomasza More'a

Osoby

urodzone w Sint-Katelijne-Waver

Jef Andries (18 stycznia 1919 – 26 września 2006), piłkarz
Charles Budts (9 marca 1893 – ?), kolarz
Louis Budts (7 września 1890 – 29 december 1977), kolarz
Bart Cannaerts (19 czerwca 1980), komik stand-upowy
Alois De Hertog (9 sierpnia 1927 – 22 listopada 1993), kolarz
Jean Dockx (14 maja 1941 – 15 stycznia 2002), piłkarz
Juliaan Rene Van Loock (28 czerwca 1920 – 8 lipca 1972 ), kolarz
Herman Portocarero (6 stycznia 1952), pisarz
Frans Verschoren (1874 – † 1951), pisarz młodzieżowy i prozaik

związane z gminą

Peter op de Beeck (1733–1824), szalbierz
Gebroeders Bollekens, konstruktor samolotów
Tom Van den Bosch, kolarz
Guy Culot, kolarz i medalista paraolimpijski
Luc Van Dessel, trener koszykówki m.in. R.C. Mechelen
Viviane Dumortier, były mistrz Belgii w judo
Pauline Grossen, modelka i aktorka
Suske Henderickx, piosenkarz
Yves Van Herp, piłkarz
Jan Kadodder, przywódca krótkotrwałego buntu przeciwko wojskom lotaryńskim w 1648 roku
Michel Preud’homme, piłkarz i trener piłkarski
Mats Rits, piłkarz
Carl Schmitz, dj/producent w Qmusic
Ingeborg Sergeant, piosenkarka, aktorka, prezenterka
Maarten Serneels (8 lipca 1985), grafik
Jenny Tanghe (15 sierpnia 1926 – 11 marca 2009), aktorka
Manu Verreth (29 lutego 1940 – 30 października 2009), aktor
René Verreth (29 lutego 1940), aktor

Sport

Piłka nożna

W gminie Sint-Katelijne-Waver działają cztery drużyny piłki nożnej zrzeszone w KBVB: KSK Wavria w Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Koninklijke Football-Club Katelijne w śródmieściu, KGR Katelijne przy granicy z Mechelen i Red Boys Elzestraat przy granicy z Duffel. Oprócz tego istnieje jeszcze zrzeszona w KBVB drużyna halowej piłki nożnej ZVK Katelijne.

Koszykówka

Żeńska drużyna koszykówki BC Sint-Katelijne-Waver w sezonie 2006–2007 zakwalifikowała się do 1. ligi i zakończyła rozgrywki na trzecim miejscu. Od tamtej pory co roku zajmuje miejsce w pierwszej trójce, a w sezonie 2009–2010 zdobyła mistrzostwo Belgii.

Inne sporty

WAK-Waver, klub badmintona grający w pierwszej lidze PBA
Klub Golfowy De Wijnvelden, klub pięciokrotnego mistrza Belgii Rapha Vanbegina
Centrum nurkowania Ludwiga Neefsa, największe centrum nurkowania PADI w Belgii
Bansoo Gym, klub kick-boxingu mistrza Belgii z 2007 roku w wadze lekkiej poniżej 84 kg Jelle Hermansa.