Sit błotny (Juncus tenageia Ehrh.) – gatunek rośliny z rośliny sitowatych.

Sit błotny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Gatunek

sit błotny

Nazwa systematyczna
Juncus tenageia Ehrh.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Występuje w północno-zachodniej Afryce oraz w Europie i Azji od Portugalii na zachodzie po Kazachstan na wschodzie[4]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie w północno-zachodniej części kraju[5].

Morfologia edytuj

 
Kwiatostan
 
Owoc
Łodyga
Rozgałęziona, do 30 cm wysokości.
Liście
Pochwy liściowe z 2 uszkami. Blaszka do 1 mm szerokości.
Kwiaty
Długości 2 mm, opatrzone dwoma łuskowatymi podkwiatkami. Działki kielicha jajowatolancetowate[6].
Owoc
Kulista torebka długości działek.

Biologia i ekologia edytuj

Roślina jednoroczna. Rośnie na mulistych brzegach wód. Kwitnie od czerwca do września. Gatunek charakterystyczny klasy Isoёto-Nanojunetea[7].

Zmienność edytuj

Gatunek zróżnicowany na dwa podgatunki[4]:

  • Juncus tenageia subsp. perpusillus Fern.-Carv. & Navarro - występuje w Maroku i na Półwyspie Iberyjskim
  • Juncus tenageia subsp. tenageia - rośnie w całym zasięgu gatunku

Zagrożenia i ochrona edytuj

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[8] w grupie gatunków rzadkich (kategoria zagrożenia R). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[9].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).
  3. Juncus tenageia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Juncus tenageia na eMonocot. e-monocot.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-02)]. [dostęp 2013-12-03].
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  6. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  7. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  8. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  9. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.