Domenico Alberti
Domenico Alberti (ur. ok. 1710 w Wenecji, zm. 14 października 1740 w Rzymie) – włoski kompozytor stylu galant[1], klawesynista i śpiewak.
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1710 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
14 października 1740 |
| Gatunki | |
| Zawód |
Spopularyzował figurę akompaniamentu polegającą na szczególnym rozłożeniu akordu (nazwaną od jego nazwiska basem Albertiego), którą notorycznie stosował w swoich utworach klawesynowych[1], nie ma jednak pewności, czy to właśnie on był jej wynalazcą[2]. Ten rodzaj akompaniamentu stał się charakterystyczny dla faktury klawesynowej stylu galant, a następnie dla faktury fortepianowego klasycyzmu. Stosowali go jeszcze m.in. Haydn, Beethoven i Mozart.
Uczył się śpiewu i kontrapunktu u Antonia Biffiego i Antonia Lottiego (a kompozycji także u tego drugiego[2][3]). Służył u ambasadora Wenecji, Pietra Andrei Capelli, podczas jego pobytu w Hiszpanii ok. 1736, a następnie u markiza Giovanniego Carla Molinariego w Rzymie (na ten okres datuje się jego sonaty klawesynowe)[1]. Za życia ceniony był jako śpiewak (jego głosem miał się zachwycić słynny Farinelli[1]) i klawesynista (zdarzało mu się akompaniować samemu sobie[1]). Został pochowany w bazylice św. Marka w Rzymie.
Twórczość edytuj
Z jego twórczości kompozytorskiej zachowało się[1]:
- ok. 40 sonat klawesynowych (niektóre źródła podają liczbę 36[4]), z których część została wydana w zbiorach:
- VIII sonate per cembalo, op. 1 (Londyn, 1748),
- XX sonate per cembalo di vari autori z opp. 1 i 2 (Paryż, ok. 1758, 1760; wydanie zbiorowe);
- dwie serenaty: Endimione (Wenecja, 1737), La Galatea (Wenecja, 1737) do librett Metastasia,
- Salve regina,
- liczne arie (częściowo są to opracowania tekstów z Temistocle i L'Olimpiade Metastasia).
Sonaty Albertiego zachowane zostały jako pojedyncze części, dlatego trudne jest precyzyjne określenie ich faktycznej liczby. Mają one budowę dwuczęściową, popularną wśród włoskich kompozytorów muzyki klawesynowej tamtych czasów, z pierwszą częścią w formie quasi-sonatowej i drugą, taneczną, które różniły się między sobą raczej charakterem niż tempem[1]. Pierwsze osiem sonat Albertiego zebranych w op. 1 zostało wydanych po raz pierwszy pod nazwiskiem jego ucznia, śpiewaka i klawesynisty Giuseppe Jozziego (Amsterdam 1747), który dopuścił się plagiatu dzieła swojego nauczyciela; utwory te wydane zostały rok później z właściwą atrybucją (Londyn 1748)[5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g
Talbot, Michael, hasło Alberti, Domenico [w:] Grove Music Online, Oxford Music Online, wersja online [dostęp 21 stycznia 2016].
- ↑ a b Encyclopaedia Britannica (edycja polska), 1997.
- ↑ Janusz Zabża, Encyklopedia muzyczna PWM, 1979.
- ↑ Hasło Alberti, Domenico [w:] The Oxford Companion to Music, red. Alison Latham, wersja online [dostęp 21 stycznia 2016].
- ↑ Rudolf Rasch, Basic Concepts [w:] Music Publishing in Europe 1600-1900: Concepts and Issues Bibliography, red. Rudolph Ralsch, BWV Verlag, 2005, s. 35, wersja online [dostęp 8 sierpnia 2016].
