Morświnek bezpłetwy
Morświnek bezpłetwy[3], morświn bezpłetwy[4], morświn bezpióry[5], morświn azjatycki[6] (Neophocaena phocaenoides) – gatunek ssaka z rodziny morświnowatych (Phocaenidae).
| Neophocaena phocaenoides[1] | |||
| (G. Cuvier, 1829) | |||
 Indonezyjski znaczek pocztowy przedstawiający morświnka bezpłetwego | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| (bez rangi) | walenie | ||
| (bez rangi) | zębowce | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
morświnek bezpłetwy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Występowanie i biotop edytuj
Ciepłe wody słodkie i morskie wzdłuż południowych wybrzeży Azji od Zatoki Perskiej do Morza Wschodniochińskiego i wybrzeży Japonii oraz na południe od Półwyspu Malajskiego po Sumatrę i Jawę. Preferuje obszary mieszania się wody słodkiej ze słoną. Wpływa do rzek – w Jangcy stwierdzono jego obecność w odległości 1600 km od ujścia rzeki.
Charakterystyka ogólna edytuj
Wygląd edytuj
Niewielki waleń z zaokrągloną głową bez wyraźnego dzioba. Osiąga długość do 170 cm przy wadze ok. 70 kg. Nie posiada płetwy grzbietowej. Ciało ciemne – czarne lub szare – spodem nieco jaśniejsze.
Tryb życia edytuj
Pływają samotnie, w parach (matka-dziecko lub samiec-samica) lub małych zgrupowaniach, o prawdopodobnie luźnych więziach socjalnych. Żywią się rybami, krewetkami i kałamarnicami. Wśród morświnów bezpłetwych z Kiusiu zanotowano osobniki żyjące 25 lat.
Rozród edytuj
Biologia rozrodu tego gatunku nie została dobrze poznana. Dojrzałość płciową osiągają pomiędzy 4-9 rokiem życia. Ciąża trwa 11 miesięcy.
Zagrożenia i ochrona edytuj
Gatunek jest objęty konwencją waszyngtońską CITES (załącznik I)[7]. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (narażony)[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Neophocaena phocaenoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b J.Y. Wang, R. Reeves, Neophocaena phocaenoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2020-3 [dostęp 2021-02-14] (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 190. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 210. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ Polskie i łacińskie nazwy waleni. Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. [dostęp 2020-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-23)].
- ↑ Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Eur-Lex. [dostęp 2020-03-11].
- ↑ Appendices I, II and III of CITES. cites.org, 12 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-26]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Neophocaena phocaenoides. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 12 grudnia 2007]
- CMS: Neophocaena phocaenoides (G. Cuvier, 1829). [dostęp 2007-12-12]. (ang.).