Nunki
Nunki (Sigma Sagittarii, σ Sgr) – druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Strzelca. Odległa od Słońca o około 228 lat świetlnych.
| σ Sagittarii | |||||||||||||||||||||
 Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
18h 55m 15,926s | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
−26° 17′ 48,21″ | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−53,43 ± 0,16 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−11,2 ± 2,0 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
B2 V | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
>200 km/s[2] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
~20 000 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
7170[3] pc | ||||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,0259[3] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Nunki, wywodzi się z Babilonii i została odkryta na tablicy astronomicznej, „tablicy trzydziestu gwiazd”, odnalezionej przez archeologów[2][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 r. formalnie zatwierdziła użycie nazwy Nunki dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka obserwacyjna edytuj
Jest to jasna gwiazda, jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,05m, zaś absolutna wielkość gwiazdowa jest równa to −2,17m[3]. Jest położona blisko ekliptyki, w związku z czym bywa zakrywana przez Księżyc i planety. 17 listopada 1981 roku z Polski było widoczne zakrycie Nunki przez Wenus[6].
Charakterystyka fizyczna edytuj
Jest to błękitna gwiazda ciągu głównego, należy do typu widmowego B. Temperatura fotosfery tej gwiazdy to ok. 20 000 K. Masa Nunki jest około 7 razy większa od masy Słońca, jej promień jest około pięć razy większy niż promień Słońca. W zakresie widzialnym gwiazda ta jest 630 razy jaśniejsza niż Słońce, ale ze względu na wysoką temperaturę wypromieniowuje znaczną część energii w zakresie ultrafioletu – w pełnym zakresie widma jest 3300 razy jaśniejsza niż Słońce. Gwiazda obraca się wokół osi ponad 100 razy szybciej niż Słońce, prędkość obrotu na równiku przekracza 200 km/s. Gwiazdy tego typu żyją krótko, przy tak dużej masie etap syntezy wodoru w hel w jądrze może trwać do 50 milionów lat. Nunki zakończy życie jako biały karzeł o dużej masie[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Nunki w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: Nunki. STARS. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).
- ↑ a b c d Anderson E., Francis C: HIP 92855. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-02-13]. (ang.).
- ↑ Sagittarius, the Archer. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Dover: 1963, s. 358.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2018-01-22].
- ↑ Marek Zawilski. Zakrycie gwiazdy σ Sgr przez Wenus w dniu 17 listopada 1981 r.. „Urania”. 7, 1981. ISSN 1689-6009.