Siergiej Scheidemann

rosyjski generał

Siergiej Michajłowicz Scheidemann (ros. Сергей Михайлович Шейдеман; ur. 18 sierpnia 1857, zm. do 1922 ?) – rosyjski wojskowy, generał kawalerii.

Siergiej Scheidemann
Сергей Михайлович Шейдеман
generał kawalerii generał kawalerii
Data urodzenia

18 sierpnia 1857

Data śmierci

do 1922

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Armia Czerwona

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie)

Życiorys edytuj

Ukończył Gimnazjum Wojskowe im. Piotra Wielkiego w Połtawie i Michajłowską Oficerską Szkołę Artylerii. W szeregach wojska od 1874. Oficer od 12 maja 1877. Uczestnik wojny rosyjsko–tureckiej 1877–1878. Po wojnie służył w 3 Gwardyjskiej Grenadierskiej Brygadzie Artylerii. W 1883 ukończył Nikołajewską Akademię Sztabu Generalnego, od tego czasu zaliczony do oficerów Sztabu Generalnego. Później służył w sztabie Kijowskiego Okręgu Wojskowego. W okresie od grudnia 1888 do grudnia 1889 dowódca dywizjonu w 34 Pułku Dragonów, potem starszy adiutant w sztabie 11 Dywizji Kawalerii, oficer do zadań specjalnych w sztabie 2 Korpusu Armijnego. Od sierpnia 1892 w sztabie Wileńskiego Okręgu Wojskowego. Od maja do listopada 1895 w sztabie 4 Pskowskiego Pułku Dragonów Gwardii Cesarskiej. Od 2 grudnia 1896 szef sztabu 4 Dywizji Kawalerii. W marcu 1901 dowódca 1 Moskiewskiego Pułku Dragonów Gwardii Cesarskiej, a od maja 1902 pomocnik szefa sztabu, a od maja 1905 kwatermistrz Moskiewskiego Okręgu Wojskowego. Od 27 listopada 1906 szef sztabu Nadamurskiego Okręgu Wojskowego, od sierpnia 1908 dowódca 3 Dywizji Kawalerii. Od 15 maja 1912 dowódca 2 Korpusu Armijnego. 6 grudnia 1913 mianowany generałem kawalerii.

I wojnę światową rozpoczął w składzie 2 Armii gen. A. Samsonowa. 22 sierpnia 1914 z Korpusem wszedł w skład 1 Armii gen. P. von Rennenkampfa. Po samobójstwie gen. Samsonowa przejął dowództwo 2 Armii. 7 października 1914 wojska niemieckie pod dowództwem gen. von Mackensena pod Grójcem uderzyły na Armię Scheidemanna. 11 października Scheidemann zmuszony został do wycofania 2 Syberyjski Korpus Armijny, ze składu Armii, do fortów Twierdzy Warszawskiej, celem otrzymania pomocy od sił ześrodkowujących się: 1, i 4 Korpusów Armijnych oraz 1 Syberyjskiego Korpusu Armijnego. Po tym sztab frontu zażądał od Scheidemanna „nie chowania się za mury twierdzy, a tylko oparcia się o nie”. 14 października siłami 4 i 1 Korpusu Armijnego, 1 i 2 Syberyjskich Korpusów Armijnych uderzył na siły gen. von Mackensena w rejonie Pruszkowa. W dniach 15–17 października wyparły siły niemieckie, zajęły Błonie, a siłami oddziałów kawalerii gen. Nowikowa – Sochaczew. Mając ponad dwukrotną przewagę w siłach oraz powodzenie w walkach nie aktywizował działań obawiając się o skrzydła i wyrażając niezdecydowanie. Prowadząc powolne działania zaczepne 24 października siły jego armii odrzuciły 9 Armię niemiecką za rz. Rawkę. 27 października siły niemieckie oderwały się od armii Scheidemanna. 1 listopada Scheideman zajął Łódź.

14 listopada Niemcy natarli na rosyjski 2 Korpus Armijny, odrzucając go w kierunku Kutna, a 15 listopada rozbili go, czym zrobili lukę między 1 i 2 Armia rosyjską. Jednocześnie rosyjski 23 Korpus Armijny pod naporem przeważających sił niemieckich wycofywał się w kierunku Łodzi. Po klęsce pod Kutnem wojska niemieckie zaczęły rozwijać natarcie na Łowicz. 19 listopada Grupa wojsk niemieckich pod dowództwem gen. Reinharda von Scheffer-Boyadela okrążyła prawe skrzydło 2 Armii i wyszła na jej tyły, zajmując Brzeziny i Koluszki. 20 listopada Grupa gen. Scheffera wyszła na południowy skraj Łodzi. W celu stabilizacji sytuacji dowództwo rosyjskie przekazało dowództwo w rej. Łodzi gen. P.A. Plehve. Dowódca Frontu – gen. N.W. Ruzski wydał rozkaz wycofania. Po zakończeniu operacji gen. Scheidemann został oskarżony przez gen. Ruzskiego o "niezrozumienie sytuacji wojsk" i 5 grudnia 1914 przekazał dowodzenie 2 Armią gen. W.W. Smirnowowi. Wyznaczony został na dowódce 1 Turkiestańskiego Korpusu Armijnego.

Gen. Scheidemann z 1 Turkiestańskim Korpusem z powodzeniem walczył w składzie 3 Armii rosyjskiej w czasie operacji zaczepnych Frontu Południowo-Zachodniego w 1916. W czasie kontrnatarcia 3 Armii, w dniach 5–9 lipca, w czasie walk pod Tumaniem i Rozinicą rozbił Grupę austro-węgierską gen. Fata i forsował rz. Stochód. W dniach 10–11 lipca wojska niemieckie zmusiły do odwrotu Korpus Scheidemanna za rz. Stochód. Próby przywrócenia położenia nie przyniosło rezultatu. W końcu listopada 1916 silna powódź na Stochodzie doprowadziła do 50% strat w siłach Korpusu, które zajmowały przyczółek Czerwiszczeński. Około 50% żołnierzy korpusu miało odmrożenia bądź chorowało. W wyniku tego Korpus został wycofany z frontu.

4 czerwca 1917 gen. Scheidemann na skutek choroby został skierowany do rezerwy kadrowej Kijowskiego Okręgu Wojskowego. Po przewrocie październikowym 1917 w Rosji został wyznaczony na dowódcę 10 Armii.

W 1918 wstąpił do Armii Czerwonej i został wyznaczony na szefa Oddziału Riazańskiej Zasłony Rejonu Moskiewskiego. Później dowodził dywizją, po czym był wykładowcą na uczelni wojskowej. Według niektórych danych zmarł w więzieniu.

Awanse edytuj

Bibliografia edytuj

  • A. K. Zalesskij, Prawitieli i wojennaczalniki. Wyd. WECZE Moskwa 2000.