Bitwa o Witkową Górę
Bitwa o Witkową Górę – starcie zbrojne, które miało miejsce 14 lipca 1420 podczas I krucjaty w okresie wojen husyckich, zakończone klęską Krzyżowców.
| Wojny husyckie | |||
 Adolf Liebscher - Bitwa na Witkowej Górze dnia 14 lipca 1420 roku | |||
| Czas |
12 lipca – 14 lipca 1420 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik |
zwycięstwo husytów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Pragi  | |||
Położenie na mapie Czech  | |||
 50°05′21″N 14°25′29″E/50,089167 14,424722
| |||
 |
Ten artykuł od 2020-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Bitwa stoczona została przez oblegającą Pragę armię krzyżowców Zygmunta Luksemburczyka z armią husycką dowodzoną przez Jana Žižkę[1]. Miejscem bitwy była Witkowa Góra[2], leżąca w pobliżu stolicy Czech (dziś już w granicach administracyjnych Pragi, w dzielnicy Žižkov), a walki toczyły się w znacznej mierze na terenie winnicy, którą założył cesarz Karol IV Luksemburski, ojciec Zygmunta Luksemburczyka.
Wstęp edytuj
1 marca 1420 papież Marcin V ogłosił bullę, w której nakazał Zygmuntowi Luksemburczykowi i znajdującym się w sąsiedztwie Czech władcom zorganizowanie wyprawy krzyżowej przeciwko ruchowi opartemu na poglądach Jana Husa i Johna Wycliffe'a. Dwa tygodnie później, 15 marca 1420, Zygmunt Luksemburczyk nakazał stracenie Jana Krásy, przywódcy powstania we Wrocławiu w 1418. Dwa dni po wykonanym wyroku, 17 marca 1420, legat papieski Ferdinand de Palacios w tym samym Wrocławiu opublikował ogłoszoną 1 marca papieską bullę. Wydarzenia te ostatecznie przekonały utrakwistów, stanowiących umiarkowaną frakcję husytyzmu, że jakiekolwiek porozumienie z papiestwem jest niemożliwe. Postanowili więc połączyć swe siły z taborytami i wspólnie przygotować się do walki ze spodziewanym najazdem wojsk Zygmunta Luksemburczyka.
Podczas gdy armia Luksemburczyka koncentrowała się w Świdnicy, wojska taborytów zniszczyły 4 kwietnia 1420 siły katolickie w Mladé Vožici, a 7 kwietnia taboryci dowodzeni przez Mikołaja Husa zdobyli Sedlice, a następnie Písek, zamek Rábí, Strakonice i Prachatice. W końcu kwietnia armia króla niemieckiego przekroczyła czeską granicę i na początku maja zdobyła Hradec Králové. Dowodzący czeskimi przeciwnikami husytyzmu Čeněk z Vartemberka obległ 7 maja Hradčany.
Walki o Benešov i koło Kutnej Hory edytuj
Wojska katolickie w sile 400 piechoty i rycerzy, dowodzone przez Piotra ze Sternberga próbowały bronić Benešova przed taborytami, jednak zostały rozbite, a miasto spalone. Oddziały taborytów zaatakował pod Kutną Horą Janek z Chtěnic i Pippo Spano (Filippo Scolari), jednak bez powodzenia. Wojska taborytów 22 maja 1420 wkroczyły do Pragi. Jan Žižka natomiast zniszczył kolumnę wojsk katolickich, której zadaniem była osłona zaopatrzenia idącego do Hradczan i Wyszehradu. W międzyczasie armia katolicka zdobyła Slaný, Louny i Mělník.
Oblężenie Pragi i bitwa edytuj
12 czerwca 1420 rozpoczęło się oblężenie Pragi, bronionej przez 9000 żołnierzy. Według kronikarzy oblegająca Pragę armia katolicka liczyła 100–200 tysięcy żołnierzy. Natomiast zdaniem historyków armia ta była mniejsza, ale i tak jej liczebność oceniana na 50–100 tysięcy żołnierzy była niezwykle imponująca jak na owe czasy. Jednym z najważniejszych punktów była znajdująca się w pobliżu Pragi Witkowa Góra, a znajdujące się na niej fortyfikacje zabezpieczały drogi zaopatrzenia dla obleganych i jednocześnie utrudniały zaopatrzenie armii oblężniczej. Fortyfikacje te zbudowane były z drewna wzmocnionego kamieniem i gliną, a dodatkowym zabezpieczeniem były fosy. Na południowej części wzgórza znajdowała się wieża, północna część natomiast była zabezpieczona dzięki skalistemu stromemu podejściu. Fortyfikacje Witkowej Góry bronione być miały przez 26 mężczyzn i 3 kobiety, jednak zdaniem J. Durdika prawdopodobnie było w tych umocnieniach około 60 żołnierzy.
Dla zdobycia Pragi konieczne było opanowanie Witkowej Góry, toteż 13 lipca jazda armii katolickiej przeprawiła się przez Wełtawę i ruszyła do ataku. Następnego dnia, 14 lipca, przybyła z odsieczą husycka armia dowodzona przez Jana Žižkę i uderzyła na armię oblężniczą. Większość husyckich żołnierzy pochodzenia chłopskiego uzbrojona była w cepy bojowe i broń palną. W międzyczasie Žižka podesłał obrońcom Witkowej Góry pomoc w postaci 50 strzelców. Po ciężkiej walce zwycięstwo odniosły wojska husyckie[1]. Armia katolicka straciła 300 rycerzy i nieznaną ilość innych rodzajów wojsk. Choć pokonana, wciąż była potężna, dlatego nie wycofała się z Czech, a jedynie do Kutnej Hory, skąd zamierzała kontynuować działania wojenne.
Upamiętnienie bitwy edytuj
- Po bitwie Witkowa Góra na cześć wodza zwycięskiej armii husyckiej otrzymała nazwę Žižkov, i tak też nazywa się dzisiejsza dzielnica Pragi obejmująca teren dawnej bitwy.
- Bitwę o Witkową Górę upamiętniono w latach 1929–1932 wzniesieniem monumentalnego pomnika Jana Žižki.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Ryniewicz 2008 ↓, s. 214.
- ↑ Plewczyński 2014 ↓, s. 15.
Bibliografia edytuj
- Piotr Marczak: Wojny husyckie, strona 61–67, Wydawca "Egros", Warszawa.
- Verney, Victor (2009). Warrior of God: Jan Zizka and the Hussite Revolution. Frontline Books.
- Marek Plewczyński: Wojny Jagiellonów z wschodnimi i południowymi sąsiadami Królestwa Polskiego w XV wieku. Wyd. 1. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-166-6.
- Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata. Wyd. 2. Warszawa: Oficyna wydawnicza Alma-Press, 2008. ISBN 978-83-7020-379-5.