Caitlyn Jenner

lekkoatleta amerykański

Caitlyn Marie Jenner (ur. jako William Bruce Jenner 28 października 1949 w Mount Kisco w stanie Nowy Jork) – amerykańska celebrytka, osoba transpłciowa. W czasie kariery sportowej występowała jako Bruce Jenner, zdobywając mistrzostwo olimpijskie w dziesięcioboju na igrzyskach w Montrealu w 1976 roku.

Caitlyn Jenner
Ilustracja
Caitlyn Jenner (2017)
Data i miejsce urodzenia

28 października 1949
Mount Kisco

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Stany Zjednoczone
Igrzyska olimpijskie
złoto Montreal 1976 lekkoatletyka
(dziesięciobój)
Igrzyska panamerykańskie
złoto Meksyk 1975 dziesięciobój

Kariera sportowa edytuj

W szkole średniej trzykrotnie zdobyła mistrzostwo wschodnich stanów USA w nartach wodnych. Następnie rozpoczęła studia w Graceland College w Lamoni, gdzie uzyskała stypendium dla zawodników futbolu amerykańskiego, ale po kontuzji kolana skoncentrowała się na lekkoatletyce.

Rok po rozpoczęciu trenowania dziesięcioboju zakwalifikowała się na igrzyska olimpijskie w 1972 w Monachium, gdzie zajęła 10. miejsce. W 1972 została mistrzem USA (AAU), a w 1975 zwyciężyła w igrzyskach panamerykańskich w Meksyku. W tym samym roku ustanowiła rekord świata wynikiem 8524 pkt.

 
Jenner rzucająca dyskiem w zawodach w dziesięcioboju atletycznym w 1975

W 1976 ponownie została mistrzem USA (AAU). Swój największy triumf święciła na igrzyskach olimpijskich w 1976 w Montrealu, gdzie nie tylko zdobyła złoty medal w dziesięcioboju, ale również ustanowiła rekord świata z rezultatem 8634 pkt.

Po 1976 zakończyła wyczynowe uprawianie lekkoatletyki. W 1977 została wybrana z numerem 138. w drafcie NBA, ale nie wystąpiła w NBA.

W 1980 zagrała jedną z głównych ról w filmie muzycznym Can’t Stop the Music (fikcyjnej biografii zespołu Village People), za którą została nominowana do Złotej Maliny dla najgorszego aktora.

Osiągnięcia edytuj

Jenner dwukrotnie występowała na igrzyskach olimpijskich, uzyskując następujący wynik[1]:

Rok Impreza Miejsce Konkurencja Lokata
1972 Letnie igrzyska olimpijskie   Monachium Dziesięciobój lekkoatletyczny 10. miejsce
1976 Letnie igrzyska olimpijskie   Montreal Dziesięciobój lekkoatletyczny   1. miejsce

Filmografia edytuj

 
Caitlyn Jenner w pierwszym roku tranzycji płciowej

Jenner grała w następujących filmach[2]:

Rok Tytuł Rola
1980 Walka o złoto
Can’t Stop the Music Ron White
1981 Grambling's White Tiger Jim Gregory
1992 Intencje Dan Logan
2014 Igrzyska na kacu Sprawozdawca Skip Bayflick

Nagrody i wyróżnienia edytuj

  • Nagroda im. Jamesa E. Sullivana dla najlepszego amatorskiego sportowca Stanów Zjednoczonych (1976)[3]

Tranzycja płciowa edytuj

W wywiadzie dla programu telewizyjnego 20/20 z Diane Sawyer w kwietniu 2015 roku zrobiła coming out jako transkobieta i oświadczyła, że już od najmłodszych lat zmagała się z dysforią płciową[4]. W wieku 64 lat rozpoczęła proces tranzycji[5].

W 2015 Jenner, już jako Caitlyn, pojawiła się na okładce „Vanity Fair[6][7]. Przemiana w Caitlyn była głównym wątkiem 10. sezonu Z kamerą u Kardashianów[5].

We współpracy z E! Entertainment Jenner wyprodukowała program reality pt. I Am Cait, w którym przedstawia swoje nowe, codzienne życie[8]. Program miał swoją premierę 26 lipca 2015 roku[9].

25 września 2015 jej imię zostało oficjalnie zmienione na Caitlyn Marie Jenner, a płeć ustalona jako żeńska[10].

Życie prywatne edytuj

Trzykrotnie zawarła małżeństwo z kobietami. Pierwsze – z Chrystie Crownover – zawarte w 1972, trwało do 1981. Ma z nią córkę Casey i syna Burta[11]. Jej drugą żoną była w latach 1981–1984 Linda Thompson, z którą ma dwóch synów, Brandona i Brody’ego.

W 1991 pobrali się z Kristen „Kris” Mary Houghton Kardashian[1]. Ma z nią dwie córki[12], Kendall i Kylie. Wspólnie wystąpili, wraz z córkami oraz dziećmi Kris z poprzedniego małżeństwa w reality show Z kamerą u Kardashianów. W 2014 ogłosili separację, a z początkiem 2015 sfinalizowali rozwód.

Obecność w kulturze edytuj

W 2023 roku powstał dramat pt. Jenner: zostać sobą. Świat według Kardashianów autorstwa Grzegorza Likego, opowiadający o życiu Caitlyn Jenner, który wyreżyserował Michał Nowicki w Teatrze Barakah w Krakowie[13].

Przypisy edytuj

  1. a b Bruce Jenner [online], olympedia.org [dostęp 2020-07-01] (ang.).
  2. Bruce Jenner. Filmweb. [dostęp 2015-08-11]. (pol.).
  3. AAU James E. Sullivan Award Winners. AAU Sports. [dostęp 2015-08-11]. (ang.).
  4. A.B.C. News, Bruce Jenner: 'I'm a Woman' [online], ABC News [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  5. a b This isn't the Kris show! Bruce Jenner takes control of his new TV series... although his ex-wife will feature on-screen. Mail Online. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  6. Nowa twarz Bruce’a Jennera. Już jako kobieta pojawiła się na okładce „Vanity Fair”. Newsweek, 01-06-2015. [dostęp 2021-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  7. Introducing Caitlyn Jenner. Vanity Fair. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  8. Bruce Jenner jako Caitlyn Jenner w programie „Jestem Cait”. Echonet, 5.06.2015. [dostęp 2015-08-11]. (pol.).
  9. Amanda Holpuch: I Am Cait: Caitlyn Jenner's reality series set to premiere in July. The Guardian, 3.06.2015. [dostęp 2015-08-11]. (ang.).
  10. Caitlyn Jenner Legally Changes Her Name and Gender. E! Online. [dostęp 2015-10-08]. (ang.).
  11. Caitlyn Jenner Biography. Biography.com. [dostęp 2015-08-11]. (ang.).
  12. Kris Jenner Biography. Biography.com. [dostęp 2015-08-11]. (ang.).
  13. Jenner: zostać sobą [online], Teatr Barakah [dostęp 2023-07-28] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj