Legia Warszawa (koszykówka)

polski klub koszykarski

Legia Warszawa – polski męski klub koszykarski z siedzibą w Warszawie, utworzony w 1929 – jako sekcja koszykarska wielosekcyjnego Wojskowego Klubu Sportowego Legia Warszawa. Czołowa polska drużyna lat 50. i 60. XX wieku (m.in. 13 razy na podium mistrzostw kraju, zdobywca i finalista Pucharu Polski).

Legia Warszawa Sekcja Koszykówki S.A.
ilustracja
Przydomek

Zieloni Kanonierzy

Barwy

czerwono-biało-zielono-czarne

Data założenia

1929

Liga

Orlen Basket Liga

Liczba zawodników

17 seniorów

Państwo

 Polska

Adres

ul. Łazienkowska 3

Hala sportowa

Hala OSiR Bemowo

Prezes

Robert Chabelski

Trener

Marek Popiołek

Asystent trenera

Marek Zapałowski

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Strona internetowa

Historia edytuj

Powstanie sekcji edytuj

Sekcję koszykówki mężczyzn przy WKS Legia Warszawa (następnie CWKS Legia Warszawa) utworzono w 1929. Pierwszy mecz drużyna koszykarska rozegrała 8 grudnia 1929 roku z Jutrznią, wygrany 31:5. Po pierwszym roku działalności zgłoszona do koszykarskiej B-klasy. Tam Legia zajmuje 3. miejsce i po zwycięstwie w meczu dodatkowym z Makabi (39:17), awansuje do A-klasy. Wyróżniającymi się graczami byli Koźmiński i Kunarowski. Rok po sekcji męskiej, powstała drużyna kobieca. Kobiety nie brały jednak udziału w Mistrzostwach Polski[1]. W czasie wojny drużyny zawiesiły działalność.

Reaktywacja edytuj

Po zakończeniu II wojny światowej reaktywacja klubu nastąpiła wskutek działań kapitana Witolda Serwatowskiego. Podjął się organizacji struktur sekcji, które następnie zostały zatwierdzone przez zarząd klubu. Kadrę zawodniczą stanowili uczniowie Gimnazjum imienia Stefana Batorego. Drużyna zwyciężyła w mistrzostwach szkół średnich i w tym samym roku wywalczyła awans do klasy B. W 1948 i 1949 Legia bezskutecznie rywalizowała o awans do A klasy, przegrywając z Wedlowskim Rywalem i Polonią Warszawa. Najlepszymi zawodnikami w drużynie byli Janusz Majewski i Tomasz Kostowski. Przez krótki okres w Legii grał Sławomir Złotek-Złotkiewicz, późniejszy reprezentant Polski. Wojskowi trenowali w sali YMCA przy ul. Konopnickiej, a pierwszym trenerem zespołu został w 1949 Jan Dierżko[2].

Lata 50. XX wieku edytuj

W 1951 sekcja została przemianowana na Centralny Wojskowy Klub Sportowy. W tym okresie trzon zespołu tworzyli Leszek Kamiński, Ryszard Żochowski, Stefan Majer, Wł. Buczek, Wiesław Szor, bracia M. i Z. Popławscy, a nieco później doszli Marian Golimowski, K. Lubelski, Witczewski i Zdzisław Niedziela. Występujący na pozycji centra, Kamiński jako pierwszy koszykarz w Polsce zdobywał punkty wsadem do kosza[3]. Pierwszy sukces Legia osiągnęła na I Ogólnopolskiej Spartakiadzie Zrzeszeń w Warszawie, gdzie zajęła czwarte miejsce. Dzięki temu sukcesowi, a przede wszystkim uchwale Biura Politycznego KC PZPR o roli sportu wyczynowego w ówczesnym Ludowym Wojsku Polskim w 1952, CWKS jako pierwsza drużyna w kraju uzyskuje „dziką kartę” i zostaje dopuszczony do rozgrywek ligowych[3], w których zajmuje trzecie miejsce. Wojskowi docierają również do finału Pucharu Polski, w którym ulegają Wiśle Kraków po dogrywce 35:33[4]. Przed nowym sezonem funkcję trenera obejmuje Tadeusz Ulatowski, a drużyna została wzmocniona reprezentantami Polski Z. Kwapiszem, Maciejewskim, Jędrzejem Bednarowiczem, Jabłońskim i Poburką. CWKS zakończył rozgrywki z tytułem wicemistrzowskim. W 1954 podczas II Ogólnopolskiej Spartakiady Legia zajmuje trzecie miejsce. W tym roku do klubu dołączają Władysław Pawlak i wychowanek Andrzej Pstrokoński, którzy później stali się najlepszymi graczami CWKS. W 1955 zespół ponownie zdobywa wicemistrzostwo. W 1956 CWKS zdobywa mistrzostwo Polski, a podstawowymi zawodnikami są Pawlak, Kamiński, Apenhaimer, Żochowski, Pstrokoński, Majer, Buczak, Golimowski, Popławski i Lubelski. Legioniści zdobyli brązowe medale Pucharu Polski. W kolejnym sezonie Wojskowi ponownie sięgają po tytuł mistrzów Polski oraz osiągają finał Pucharu Polski, w którym ulegają Śląskowi Wrocław[2]. W drugiej serii spotkań o miejsca 1-6 do wyłonienia zwycięzcy w meczu ŁKS Łódź – Legia Warszawa potrzebne było rozegranie pięciu dogrywek. Ostatecznie wygrał ŁKS 77:75[3]. W 1958 Legia zakończyła rozgrywki na drugim miejscu, z tytułem wicemistrza Polski. W tym samym roku Legioniści, jako pierwszy zespół z Polski, wzięli udział w rozgrywkach Pucharu Europy Mistrzów Krajowych. W 1/8 finału zmierzyli się z fińskim Pantterit Helsinki. W meczu rozegranym 19 marca w Helsinkach wygrali gospodarze 64:62. W spotkaniu rewanżowym, które odbyło się 5 kwietnia w Warszawie, przy obecności 600 widzów (komplet), wygrała Legia 71-67. W ćwierćfinale Wojskowi trafili na mistrza ZSRR Sportklub Ryga. Pierwsze spotkanie rozegrano 3 maja na Łotwie i wygrała drużyna z Rygi 93:59. Rewanż odbył się 9 czerwca, a z powodu dużego zainteresowania kibiców, rozegrano go na Torwarze. Legia sprawiła sensację i wygrała 63:61, ale odpadła z dalszych rozgrywek[5]. Od początku lat 50. do zakończenia sezonu 1971/1972 drużyna nieprzerwanie występowała w ekstraklasie (wówczas pod nazwą 1 liga), odnosząc jednocześnie spore sukcesy w Pucharze Polski i na arenie międzynarodowej – w europejskich pucharach (Pucharze Europy Mistrzów Krajowych i Pucharze Europy Zdobywców Pucharów). W tym czasie „Wojskowi” 13-krotnie stawali na podium mistrzostw Polski, 7 razy okazując się najlepszymi w kraju (były to zarazem jedyne triumfy koszykarzy Legii w historii).

Lata 70. XX wieku edytuj

W sezonie 1971/1972 zespół zajął swe najgorsze miejsce w najwyższej klasie rozgrywkowej, spadając tym samym po raz pierwszy do ówczesnej II ligi. Banicja na tym szczeblu trwała rok i od edycji 1973/1974 do sezonu 1985/1986 Legia ponownie walczyła w gronie czołowych krajowych ekip koszykarskich. Poważniejszy kryzys zaczął się w 1986. Co prawda po roku drużyna ponownie wróciła do ekstraklasy, jednak od tego momentu zaczęto ograniczać środki finansowe na sekcję.

Kryzys w sekcji edytuj

W sezonie 1990/1991 „Zieloni Kanonierzy” zajęli 12. miejsce i – jak się później okazało na równo dekadę – opuścili szeregi ekstraklasy. Dodatkowo w 1996 spadli do III ligi. W edycji 1996/1997 – głównie za sprawą grupy zapaleńców – udało się wygrzebać sekcję z dna, a oparty na wychowankach zespół wywalczył promocję na zaplecze PLK.

Powrót do Ekstraklasy edytuj

W 1998 sekcja pozyskała możnego sponsora – stołeczne Browary Warszawskie, a marka ich głównego piwa Królewskie stała się jednym z członów nazwy klubu. Mając zapewnione środki finansowe i skompletowaną solidną kadrę zawodniczą zaczęto rozważać możliwość awansu do PLK, a dodatkowo we wrześniu 1998 sprowadzono pierwszego w historii sekcji Afrykanina – Senegalczyka Aziza Abdula Secka. W fazie zasadniczej sezonu 1998/1999 drużyna radziła sobie świetnie, jednak runda play-off przyniosła półfinałową porażkę z Kujawiakiem Włocławek i marzenia o wejściu do ligi zawodowej trzeba było odłożyć na kolejny sezon. Cel ten udało się osiągnąć po edycji 1999/2000, jednak w najwyższej klasie „Legioniści” spędzili zaledwie trzy sezony.

Ponowny upadek edytuj

Po 2002/2003 spadli oni do I, a rok później do II ligi. Od sezonu 2010/2011 Legia występowała przez 2 sezony w III lidze. 14 stycznia 2012 roku przed ligowym meczem z AZS Uniwersytet Warszawski do Galerii Sław Koszykarskiej Legii jako pierwszy koszykarz został włączony Andrzej Pstrokoński[6].

Ponowny powrót do Ekstraklasy edytuj

W sezonie 2011/2012 Legia awansowała do II ligi, w której spędziła kolejne 2 sezony. Następnie w sezonie 2014/2015, po raz pierwszy po 10 latach przerwy stołeczna drużyna zagrała w I lidze. Od sezonu 2017/18 koszykarze Legii Warszawa występują w Energa Basket Lidze. 18 lutego 2024 roku Legia Warszawa zdobyła drugi w swojej historii Puchar Polski pokonując w finale Stal Ostrów Wielkopolski (94:71).

Sukcesy edytuj

Rozgrywki międzynarodowe edytuj

Obecny skład edytuj

Stan na 29 lipca 2022, na podstawie[7].

Nr Poz. Nar. Nazwisko i imię Data urodzenia Wzrost Masa ciała
1 PG   Vital, Christian 1997.03.21 188 cm
3 PG   Jackson, Loren 1996.12.15 173 cm
4 SG   Wieluński, Marcin 1996.03.27 205 cm
8 C   Sobin, Josip 1989.08.31 206 cm
14 PF   Kulka, Grzegorz 1996.04.04 201 cm
18 SG   Cowels, Raymond 1990.11.18 191 cm
23 SG   Kolenda, Michał 1997.03.31 202 cm
35 C   Holman, Aric 1997.07.11 208 cm
42 PG   Ponitka, Marcel 1997.08.28 192 cm
91 PF   Wyka, Dariusz 1991.12.03 209 cm

Trener:   Marek Popiołek
Asystenci: Maciej Jamrozik

Poszczególne sezony edytuj

Wyniki ze wszystkich sezonów Legii Warszawa[8]
  • Do 1995 najważniejszą klasę rozgrywkową koszykówki mężczyzn określano mianem I ligi polskiej.

Dotychczasowe nazwy edytuj

  • WKS Legia Warszawa (1929 – 1939), (1947 – 1949),
  • CWKS Legia Warszawa (1951 – 1998),
  • Legia Królewskie Warszawa (1998 – 2003),
  • CWKS Legia Warszawa (2003 – 02.04.2008),
  • Stowarzyszenie Koszykówki Legia Warszawa (03.04.2008 – 12.03.2009)
  • Unibet Legia Warszawa (od 13.03.2009)[9]

Nagrody i wyróżnienia indywidualne edytuj

Zestawienie obcokrajowców edytuj

Stan na 12 listopada 2019.

Zawodnik Data urodzenia Wzrost Pozycja Sezony M Pkt
  Aleksandr Salnikow 1950-?-? 196 cm Skrzydłowy 1990/1991 23 156
  Oleg Połosin 1960-08-08 209 cm Center 1991/1992 1 8
  Michaił Diaczenko ?-?-? ? cm ? 1991/1992 2 13
  Aziz Abdul Seck 1971-?-? 202 cm Skrzydłowy 1998/1999 33 291
  James Douglas 1974-?-? 195 cm Skrzydłowy 1998/1999 1 8
  Jeff Chambers 1971-?-? 201 cm Skrzydłowy/Center 1998/1999 18 254
  Momo Potpara 1971-?-? 207 cm Center 1999/2000 23 173
  Joseph Bernard Reafsnyder 1973-?-? 207 cm Center 1999/2000, 2000/2001 33 449
  Ron Draper 1967-07-08 205 cm Center 2000/2001 31 395
  Aleksander Wierenicz 1971-?-? 203 cm Skrzydłowy 2000/2001 6 46
  Mike Robinson 1976-?-? 198 cm Skrzydłowy 2000/2001 3 29
  Martynas Purlys 1971-?-? 193 cm Obrońca 2000/2001 38 265
  Jerry Hester 1975-07-18 196 cm Obrońca/Skrzydłowy 2000/2001 24 417
  Nenad Trunić 1968-?-? 185 cm Obrońca 2000/2001 16 95
  Arnas Kazlauskas 1976-03-11 204 cm Skrzydłowy 2001/2002 40 424
  Tomas Pačėsas 1971-11-11 190 cm Rozgrywający 2001/2002 12 200
  Kenroy Jarret 1976-?-? 181 cm Obrońca 2001/2002 12 92
  Marcus Williams 1975-?-? 191 cm Obrońca 2001/2002 27 521
  Aleksiej Karwanien 1974-?-? 200 cm Skrzydłowy 2001/2002 27 160
  Darius Beard 1978-?-? 208 cm Center 2001/2002 1 0
  Gintaras Stulga 1973-02-21 211 cm Center 2001/2002 13 41
  Lee Wilson 1975-01-31 208 cm Center 2001/2002 22 149
  Andrzej Sinielnikow 1969-08-15 191 cm Obrońca 2001–2004 90 746
  Rob Hodgson 1974-?-? 199 cm Skrzydłowy 2002/2003 10 109
  Anthony Beane 1994-05-6 188 cm Obrońca 2017/2018 20 447
  Jorge Bilbao 1995-06-27 205 cm F/C 2017/2018, 2019 20 68
  Chauncey Collins 1995-01-17 183 cm Obrońca 2017/2018 13 167
  Hunter Mickelson 1992-03-5 208 cm Center 2017/2018 28 323
  Jobi Wall 1989-09-12 198 cm Skrzydłowy 2017/2018 32 278
  Andrejs Šeļakovs 1988-11-8 210 cm Center 2017/2018 8 16
  Naadir Tharpe 1991-07-23 182 cm Obrońca 2017/2018 11 103
  Isaiah Wilkerson 1990-11-13 191 cm Obrońca 2017/2018 5 55
  Keanu Pinder 1995-05-28 206 cm Skrzydłowy od 2018 35 232
  Drew Brandon 1992-05-11 193 cm Obrońca od 2019 7 59
  Romaric Belemene 1997-02-19 202 cm Skrzydłowy od 2019 6 43
  Michael Finke 1996-04-26 208 cm Skrzydłowy od 2019 7 100
  A.J. English 1992-07-10 192 cm Obrońca od 2019

Zestawienie dotychczasowych trenerów edytuj

 
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
1.
  Jan Dierżko
1949
1952
2.
  Tadeusz Ulatowski
1952
1959
3.
  Władysław Maleszewski
1959
1967
4.
  Stefan Majer
1967
1972
5.
  Andrzej Pstrokoński
1972
1975
6.
  Władysław Pawlak
1975
1981
7.
  Stefan Majer
1981
1982
8.
  Adam Wielgosz
1982
1984
9.
  Ryszard Pietruszak
1984
1986
10.
  Jan Kwasiborski
1986
1988
11.
  Marek Jabłoński
1988
1990
12.
  Adam Wielgosz
1990
1991
13.
  Aleksandr Salnikow
1991
1992
14.
  Jan Kwasiborski
1992
1996
 
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
15.
  Robert Chabelski
1996
1998
16.
  Marek Jabłoński
1998
2001
17.
  Jacek Gembal
2001
2004
18.
  Jacek Łączyński
2004
2004
19.
  Robert Chabelski
2004
2006
20.
  Michał Spychała
2006
2007
21.
  Robert Chabelski
2007
2009
22.   Robert Pacocha 2009 2010
23.   Robert Chabelski 2010 2012
24.   Piotr Bakun 2012 2015
25.   Michał Spychała 2015 2016
26.   Piotr Bakun 2016 2017
27.   Tane Spasev[10] 2017 2020
28.   Wojciech Kamiński 2020 2024
29.   Marek Popiołek 2024 ?
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Zestawienie dotychczasowych prezesów edytuj

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Składy historyczne edytuj

Nr Poz. Nar. Nazwisko i imię Data urodzenia Wzrost Masa ciała
12 C/F   Bojko, Bartłomiej 1992-04-28 200 cm 104 kg
10 C   Cechniak, Damian 1993-10-08 208 cm
6 PG   Holnicki-Szulc, Rafał 1989-11-25 186 cm
17 PF   Jaworski, Przemysław 1992-06-14 200 cm
14 F   Kobus, Arkadiusz 1986-12-06 197 cm 91 kg
9 C   Koźluk, Krystian 1994-09-08 205 cm
30 G/F   Motel, Mikołaj 1994-04-04 192 cm
8 SG   Ornoch, Bartłomiej 1995-03-20 193 cm
21 G   Paszkiewicz, Andrzej 1979-05-16 180 cm
4 PG   Piesio, Rafał 1992-04-14 178 cm
7 SG   Podobas, Paweł 1986-03-03 194 cm
15 SF   Świderski, Michał 1987-02-12 194 cm
24 PF   Zapert, Damian 1984-04-09 196 cm

Trener:   Piotr Bakun
Asystenci: Robert Chabelski

Statystyki edytuj

Rekordy indywidualne edytuj

 
Najwięcej występów w Legii[11]
Lp. Zawodnik Mecze
1. Andrzej Pstrokoński 247
2. Mariusz Bielecki 222
3. Marcin Michalski 220
4. Michał Exner 215
5. Kamil Sulima 202
6. Krzysztof Ogrodowczyk 201
7. Robert Basiewicz 200
8. Marek Sobczyński 185
9. Andrzej Wojdak 177
10. Robert Chabelski 173
Najwięcej punktów w Legii[12]
Lp. Zawodnik Punkty
1. Andrzej Pstrokoński 3891
2. Marek Sobczyński 3213
3. Jan Kwasiborski 2976
4. Michał Exner 2923
5. Janusz Wichowski 2831
6. Jan Dolczewski 2699
7. Władysław Pawlak 2533
8. Kamil Sulima 2485
9. Krzysztof Ogrodowczyk 2423
10. Andrzej Wojdak 2269
Królowie strzelców ligi polskiej w barwach klubu
Sezon Zawodnik Punkty
1963/1964   Janusz Wichowski 593[13]
2017/2018   Anthony Beane 447

Sponsoring edytuj

W sezonie 2018/19 jednym ze sponsorów koszykarskiej Legii Warszawa był Totolotek, którego logo można było zobaczyć na koszulkach zawodników. Jednak od sezonu 2019/20 ta sytuacja się zmieniła, ponieważ bukmacherem sponsorującym klub została Fortuna. Według umowy logotyp bukmachera pojawi się na koszulkach zawodników, a także na bandach LED i w formie naklejek na parkiecie[14].

Przypisy edytuj

  1. Początki legijnego kosza w 1929 roku. 2009-12-29. [dostęp 2010-01-04]. (ang.).
  2. a b 75-LECIE WARSZAWSKIEGO ZWIĄZKU KOSZYKÓWKI. wozkosz.pl. [dostęp 2010-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-01)]. (pol.).
  3. a b c Historia: Koszykarska Legia pionierem. legionisci.com. [dostęp 2011-01-17]. (pol.).
  4. Historia: Pierwszy finał PP koszykarskiej Legii. legionisci.com. [dostęp 2011-01-17]. (pol.).
  5. Historia: Pierwszy występ koszykarzy Legii w europejskich pucharach (1958). legionisci.com. [dostęp 2010-12-28]. (pol.).
  6. Andrzej Pstrokoński w Galerii Sław Koszykarskiej Legii. legionisci.com. [dostęp 2012-01-15]. (pol.).
  7. FIBA Basketball: Legia Warszawa - skład. fiba.basketball. [dostęp 2024-02-22]. (ang.).
  8. Sezon po sezonie. www.plkhistory.ugu.pl. [dostęp 2011-02-03]. (pol.).
  9. Unibet sponsorem Legii. [dostęp 2009-03-13]. (pol.).
  10. Tane Spasev nowym trenerem Legii - Legia Warszawa [online], legiakosz.com [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  11. Najwięcej rozegranych spotkań w drużynie Legii. www.plkhistory.ugu.pl. [dostęp 2011-02-03]. (pol.).
  12. Najwięcej zdobytych punktów w drużynie Legii. www.plkhistory.ugu.pl. [dostęp 2010-02-03]. (pol.).
  13. Sezon 1963/1964 (Liderzy ekstraklasy). plkhistory.ugu.pl. [dostęp 2011-02-03]. (pol.).
  14. Bukmacher Fortuna sponsorem koszykarskiej sekcji Legii Warszawa! [online], Zagranie, 20 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-30] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj