Wikipedia

Medycyna stylu życia

specjalność medyczna

Medycyna stylu życia – dziedzina medycyny, która w oparciu o dowody naukowe wykorzystuje kompleksowe zmiany codziennych zachowań w celu zapobiegania chorobom, odwracania ich skutków oraz wspierania procesu leczenia. Zmiany zachowań koncentrują się głównie w sześciu obszarach, do których należą: palenie tytoniu (i inne używki), odżywianie, aktywność fizyczna, radzenie sobie ze stresem, sen i wsparcie społeczne[1][2][3].

6 obszarów medycyny stylu życia

Rozwój medycyny stylu życia na świecie edytuj

Współcześnie w państwach rozwiniętych największy wpływ na ryzyko zgonu i niepełnosprawności mają czynniki behawioralne oraz czynniki metaboliczne[4]. Wśród czynników behawioralnych, jako najbardziej istotne wskazuje się niewłaściwą dietę, palenie tytoniu (w tym bierne), spożywanie alkoholu oraz niską aktywność fizyczną[4]. Z kolei wśród czynników metabolicznych wskazywane są nadwaga i otyłość, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, wysoki poziom glukozy we krwi[4][5]. Ryzyko zgonu i niepełnosprawności może zostać w istotnym stopniu ograniczone poprzez kompleksowe zmiany codziennych zachowań. Skuteczne wprowadzenie takich zmian wymaga jednak odpowiedniej wiedzy i kompetencji, które może zaoferować medycyna stylu życia[2].

Pojęcie medycyna stylu życia (ang. lifestyle medicine) w kontekście medycyny zostało po raz pierwszy użyte w tytule sympozjum, które odbyło się w 1989[6]. W tytule artykułu naukowego termin medycyna stylu życia po raz pierwszy został użyty w 1990[6]. Pierwszy podręcznik medycyny stylu życia został wydany w 1999[7]. W kolejnych latach na całym świecie zaczęły powstawać towarzystwa naukowe zajmujące się medycyną stylu życia, w tym m.in. American College of Lifestyle Medicine (ACLM)[8] oraz The European Lifestyle Medicine Organization (ELMO)[9]. Organizacje krajowe aktywnie ze sobą współpracują m.in. w ramach Lifestyle Medicine Global Alliance[10].

Medycyna stylu życia jest obecnie elementem kształcenia studentów niektórych uczelni medycznych i lekarzy w takich państwach jak m.in. Litwa, Stany Zjednoczone[11][12][13] i Wielka Brytania[14].

Rozwój medycyny stylu życia w Polsce edytuj

Pierwszy podręcznik medycyny stylu życia w języku polskim został wydany w 2018[15]. W tym samym roku zostało utworzone towarzystwo naukowe z siedzibą w Warszawie pod nazwą Polskie Towarzystwo Medycyny Stylu Życia[16], które było organizatorem I Międzynarodowego Kongresu Medycyny Stylu Życia[17]. Medycyna stylu życia rozwija się również na polu akademickim w oparciu o koła naukowe w uczelniach medycznych, w tym od 2016 w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym[18], od 2019 w Pomorskim Uniwersytecie Medycznym, Uniwersytecie Medycznym im. Piastów Śląskich we Wrocławiu i Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu[19] oraz od 2020 w Uniwersytecie Medycznym w Lublinie i Uniwersytecie Medycznym w Łodzi[20]. W 2020 w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Szkole Zdrowia Publicznego powstał pierwszy w Polsce Zakład Medycyny Stylu Życia[21].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Anna Sayburn, Lifestyle medicine: a new medical specialty?, „British Medical Journal”, 363, 2018, k4442, DOI: 10.1136/bmj.k4442, ISSN 0959-8138, PMID: 30361414 [dostęp 2019-09-24] (ang.).
  2. ↑ a b M. Sagner i inni, Lifestyle medicine potential for reversing a world of chronic disease epidemics: from cell to community, „International Journal of Clinical Practice”, 68 (11), 2014, s. 1289–1292, DOI: 10.1111/ijcp.12509, ISSN 1742-1241 [dostęp 2019-09-24] (ang.).
  3. ↑ Lifestyle Medicine [online], Lifestyle Medicine Global Alliance, 19 kwietnia 2016 [dostęp 2019-09-24] (ang.).
  4. ↑ a b c Mohammad H. Forouzanfar i inni, Global, regional, and national comparative risk assessment of 79 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015, „The Lancet”, 388 (10053), 2016, s. 1659–1724, DOI: 10.1016/S0140-6736(16)31679-8, ISSN 0140-6736, PMID: 27733284, PMCID: PMC5388856 [dostęp 2019-09-27] (ang.).
  5. ↑ GBD Compare | IHME Viz Hub [online], vizhub.healthdata.org [dostęp 2019-09-27].
  6. ↑ a b Byung-Il Yeh, In Deok Kong, The Advent of Lifestyle Medicine, „Journal of Lifestyle Medicine”, 3 (1), 2013, s. 1–8, ISSN 2234-8549, PMID: 26064831, PMCID: PMC4390753 [dostęp 2019-09-25].
  7. ↑ James M. Rippe, Lifestyle medicine, wyd. 1, Blackwell Science, 1999, ISBN 1-4398-4542-5.
  8. ↑ Home [online], www.lifestylemedicine.org [dostęp 2019-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-27].
  9. ↑ The European Lifestyle Medicine Organization [online], eulm.org [dostęp 2019-09-25] (gr.).
  10. ↑ Lifestyle Medicine Global Alliance - About the Global Alliance [online], Lifestyle Medicine Global Alliance, 19 kwietnia 2016 [dostęp 2019-09-27] (ang.).
  11. ↑ Lifestyle Medicine: Tools for Promoting Healthy Change [online], Lifestyle Medicine: Tools for Promoting Healthy Change [dostęp 2019-09-27] (ang.).
  12. ↑ Residency Curriculum [online], lifestylemedicine.org [dostęp 2019-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-27].
  13. ↑ Lifestyle Medicine Education Collaborative – Integrating Lifestyle Medicine into Medical Education [online] [dostęp 2019-09-27] (ang.).
  14. ↑ Lifestyle Medicine Certification [online], BSLM [dostęp 2019-09-27] (ang.).
  15. ↑ Daniel Śliż, Artur Mamcarz (red.), Medycyna stylu życia, Anna Adamska-Wełnicka i inni, wyd. 1, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018, ISBN 978-83-200-5513-9.
  16. ↑ Polskie Towarzystwo Medycyny Stylu Życia [online], Polskie Towarzystwo Medycyny Stylu Życia [dostęp 2019-09-30] (pol.).
  17. ↑ I Międzynarodowy Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej [online], ncez.pl [dostęp 2019-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-25].
  18. ↑ STN WUM – SKN Medycyny Stylu Życia [online], www.stn.wum.edu.pl [dostęp 2019-09-25].
  19. ↑ Koła naukowe - STN - Studenckie Towarzystwo Naukowe [online], stn.ump.edu.pl [dostęp 2019-09-25].
  20. ↑ Program – Drzwi Otwarte Uniwersytetu Medycznego w Łodzi [online] [dostęp 2020-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-18] (pol.).
  21. ↑ Zarządzenie nr 172/2020 Dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego z dnia 1 grudnia 2020 w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego Centrum medycznego Kształcenia Podyplomowego

Linki zewnętrzne edytuj

  Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Medycyna_stylu_życia&oldid=66560852”