Swędów

wieś w województwie łódzkim

Swędówwieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Stryków. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.

Swędów
wieś
Ilustracja
Główna ulica wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

zgierski

Gmina

Stryków

Liczba ludności (2021)

627

Strefa numeracyjna

42

Kod pocztowy

95-010[2]

Tablice rejestracyjne

EZG

SIMC

0416278

Położenie na mapie gminy Stryków
Mapa konturowa gminy Stryków, po lewej znajduje się punkt z opisem „Swędów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Swędów”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Swędów”
Położenie na mapie powiatu zgierskiego
Mapa konturowa powiatu zgierskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Swędów”
Ziemia51°54′24″N 19°32′28″E/51,906667 19,541111[1]
Nagrobek wojskowy z I wojny światowej

Znaczną część powierzchni wsi zajmują prywatne działki letniskowe należące do mieszkańców pobliskiej Łodzi, na stałe w Swędowie mieszka ok. 1000 mieszkańców. Na stacji w Swędowie zatrzymują się pociągi ŁKA relacji Łódź Kaliska – Łowicz Główny. W pobliżu Swędowa przebiega autostrada A2 (Autostrada Wolności). Działa tam również klub piłkarski – Huragan Swędów (obecnie A-klasa). W sołectwie znajduje się kościół p.w. Matki Bożej Jasnogórskiej oraz biblioteka.

Historia

edytuj

Pierwsza zachowana wzmianka źródłowa opisująca wieś jako Swandowo lub Swandowice pochodzi z 1386 roku. W 1576 roku stanowiła ona częściowo własność królewską i szlachecką leżącą w parafii szczawińskiej w ówczesnym powiecie brzezińskim i województwie łęczyckim. W XIX wieku Swędów Królewski znalazł się w gminie Bratoszewice. W tym okresie wieś posiadała karczmę, młyn oraz szkołę. W czasie trwania powstania styczniowego w Swędowie miały miejsce liczne starcia powstańcze. W 1921 roku Swędów składał się z jednej wsi, w której znajdowało się 25 budynków mieszkalnych zamieszkałych przez 211 osób, z czego 102 stanowiły kobiety. Zdecydowana większość deklarowała wyznanie ewangelickie – 141 osób, znacznie mniej było katolików – 58, zaś 2 mieszkańców było wyznania mojżeszowego. W okresie międzywojennym na terenie dzisiejszego sołectwa dominowali osadnicy niemieccy – 141 osób, narodowość polską deklarowało 68 osób, natomiast żydowską – 2. Po II wojnie światowej w Swędowie na miejsce wysiedlonych Niemców zaczęli osiedlać się repatrianci zza wschodniej granicy, zwłaszcza z Litwy, Łotwy i Ukrainy. Pozostałością po ludności niemieckiej jest m.in. założony w 1887 roku i dobrze zachowany cmentarz ewangelicko-augsburski przy ulicy Głównej 22. W latach dwudziestych XX wieku otworzono tu stację kolejową, która istniała do początku lat 90. W połowie lat czterdziestych XX w. otworzono tu mleczarnię, która obecnie nie funkcjonuje. Wybudowano również dom strażacki, w którym w okresie letnim w każdą niedziele prowadzony był bar. W 1967 roku powstało Koło Gospodyń Wiejskich, które działa do dziś. W 1958 roku utworzono Kółko Rolnicze, które również działa do dziś. W 1968 roku wybudowano kamień węgielny pod kościół, zaś jego poświęcenie odbyło się 15 sierpnia 1989 roku[3].

Cmentarz

edytuj

Cmentarz ewangelicki w Swędowie położony jest przy ul. Głównej 22. Nekropolia jest własnością Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Zgierzu, jest ona udostępniana miejscowym katolikom na pochówki i to one stanowią dziś większą część cmentarza. Ze starej, ewangelickiej części zachowało się kilkanaście nagrobków. Uwagę przykuwa zwłaszcza jeden w postaci wysokiego cokołu na podstawie zwieńczonego krzyżem, pochodzący pracowni Alfreda Fiebiegera z Łodzi. W części luterańskiej ulokowano dużą kwaterę wojenną z okresu tzw. bitwy łódzkiej, w której pochowani są żołnierze rosyjscy i niemieccy. Podobno na cmentarzu pochowani są również żołnierze wermachtu.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 133916
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1241 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Monografia miasta i gminy Stryków. Redakcja: mgr Mariusz Lamprecht, prof. dr hab. Tadeusz Marszał. Wydawca: WIST. ISBN 978-83-929095-1-4.

Linki zewnętrzne

edytuj