Stanisław Karpała (1891–1973)
Stanisław Karpała, ps. „Skała” (ur. 25 marca 1891 w Cianowicach, zm. 1973[1]) – polski polityk ruchu ludowego, rolnik i snycerz, porucznik Batalionów Chłopskich. Starosta kaliski (1945–1946), poseł na Sejm Ustawodawczy.
| Data i miejsce urodzenia |
25 marca 1891 |
|---|---|
| Data śmierci |
1973 |
| Zawód, zajęcie |
polityk, działacz ludowy, rolnik |
| Stanowisko |
starosta kaliski (1945–1946), poseł na Sejm Ustawodawczy (1947–1952) |
| Partia |
PSL „Wyzwolenie”, SCh, SL, Polskie Stronnictwo Ludowe (mikołajczykowskie), PSL „Nowe Wyzwolenie”, SL (lubelskie) |
Życiorys edytuj
Zdobył wykształcenie podstawowe. W 1911 ukończył w Krakowie praktykę w zakresie rzeźbiarstwa, uczęszczał na wieczorowe kursy szkoły uzupełniającej. Od 1912 służył w Armii Imperium Rosyjskiego, w 1919 powrócił do Polski i rozpoczął pracę w Straży Ogniowej. Objął także gospodarstwo rolne i dodatkowo zajmował się rzeźbiarstwem i snycerstwem (m.in. tworząc wyposażenie kościołów). W połowie lat 20. przeniósł się pod Kalisz. Kierował powiatowym zarządem Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie”, natomiast w 1925 został sekretarzem zarządu powiatowego Stronnictwa Chłopskiego. Po zjednoczeniu ugrupowań ludowych kierował strukturami Stronnictwa Ludowego w powiecie. Tworzył ponadto lokalny oddział Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”[1][2].
W okresie okupacji przeniósł się do Kalisza, gdzie pracował w fabryce mebli. Został komendantem Obwodu Kalisz w ramach V Okręgu Łódzkiego Batalionów Chłopskich. Działał pod pseudonimem „Skała”, uzyskał stopień porucznika. Po wyzwoleniu w styczniu 1945 został powołany na starostę powiatu kaliskiego, zajmował to stanowisko przez czternaście miesięcy (do złożenia rezygnacji). Działał w tym okresie w Polskie Stronnictwo Ludowym (mikołajczykowskim). Po rozłamie w tej partii objął stanowisko prezesa powiatowego Polskiego Stronnictwa Ludowego „Nowe Wyzwolenie”[3]. Wraz z nim w 1947 wstąpił do Stronnictwa Ludowego (lubelskiego), z jego ramienia w latach 1947–1952 pozostawał posłem na Sejm Ustawodawczy z okręgu Kalisz[1]. Po zakończeniu kadencji powrócił do zawodu snycerza, tworząc m.in. dekoracje w kaliskich kościołach (św. Gotarda i św. Mikołaja) oraz w Opatówku[2].
Zmarł w 1973. Został pochowany na cmentarzu w Kaliszu (dzielnica Dobrzec)[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Stanisław Karpała. Biblioteka Sejmowa. [dostęp 2022-03-16].
- ↑ a b Pierwszy powojenny kaliski starosta. zyciekalisza.pl, 31 stycznia 2019. [dostęp 2022-03-16].
- ↑ I w Wielkopolsce topnieją szeregi P.S.L.. „Głos Wielkopolski”. 15 (677)/1947, s. 3, 16 stycznia 1947. ISSN 1898-3154.
- ↑ Informacje o pochówku. grobonet.com. [dostęp 2022-03-16].