Stanisław Szablewski

polski oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Stanisław Michał Szablewski (ur. 8 maja 1897 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – kapitan administracji (taborów) Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Stanisław Michał Szablewski
Ilustracja
kapitan administracji (taborów) kapitan administracji (taborów)
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1897
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1916–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie
Polski Korpus Posiłkowy

Jednostki

6 pułk piechoty
29 pułk Strzelców Kaniowskich
6 pułk piechoty Legionów
15 pułk piechoty
Batalion KOP „Kopyczyńce”
58 pułk piechoty
KRU Miechów

Stanowiska

kierownik referatu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Życiorys

edytuj

Syn Adama i Michaliny z Tryfanów[1]. Ukończył gimnazjum i Szkołę Handlową w Kaliszu.

W okresie I wojny światowej służył w Legionach Polskich (od 1916) w 6 pułku piechoty. Po ich rozwiązaniu był internowany w Szczypiornie oraz Łomży. Następnie służył w Polskim Korpusie Posiłkowym.

W 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego. Został przydzielony do 29 pułku piechoty. W jednostce walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, za swoje czyny został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Po zakończeniu działań wojennych przeszedł do rezerwy. W 1921 roku został ponownie powołany do wojska i służył w 29 pułku Strzelców Kaniowskich. Ukończył Oficerską Szkołę dla Podoficerów w Bydgoszczy. 26 sierpnia 1926 roku Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 31 sierpnia 1924 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 6 pułku piechoty Legionów w Wilnie[2][3]. 1 września 1926 roku został awansowany na porucznika ze starszeństwem z dniem 31 sierpnia 1926 roku w korpusie oficerów piechoty. Służył w 15 pułku piechoty. W marcu 1931 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[4][5]. Do 1935 służył w Brygadzie KOP „Wilno” i batalionie KOP „Kopyczyńce”. W latach 1935–1938 pełnił służbę w 58 pułku piechoty. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 138. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W 1938 został przeniesiony do korpusu oficerów taborowych[7], a w następnym roku do korpusu oficerów administracji, grupa administracyjna[8]. W 1939 roku był kierownikiem II referatu uzupełnień w Komendzie Rejonu Uzupełnień Miechów[9].

Po agresji ZSRR na Polskę w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej i przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[10]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3751[1].  

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[11][12][13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[14][15][16].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 527.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 87 z 29 sierpnia 1924 roku, s. 495.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 97 z 25 września 1924 roku, s. 540.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 121.
  5. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 107, 910.
  6. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 389.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 39.
  8. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 308.
  9. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 853.
  10. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  11. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 59 [dostęp 2024-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  12. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  13. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  14. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  15. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  16. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  17. Dekret Naczelnika Państwa L. 11268 V.M. Adj. Gen. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 227)
  18. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  19. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 107, tu tylko nadanie po raz pierwszy.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 39 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  21. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 308, autorzy nie wymienili innych orderów i odznaczeń.

Bibliografia

edytuj