Wikipedia

29 Pułk Strzelców Kaniowskich

29 Pułk Strzelców Kaniowskich (29 pp) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

29 Pułk Strzelców Kaniowskich
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Tradycje
Święto

15 maja

Nadanie sztandaru

15 maja 1921

Rodowód

29 Pułk Piechoty Ziemi Kaliskiej
14 Pułk Strzelców Polskich

Dowódcy
Pierwszy

płk Józef Lewszecki

Ostatni

ppłk Florian Gryl

Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka
bitwa pod Karandaszami (28 V 1920)
bitwa pod Jaznem (18 VI 1920)
bitwa pod Długosiodłem (9 VIII 1920)
bitwa o przedmoście warsz. (13–16 VIII 1920)
bitwa nad Niemnem (20–26 IX 1920)
kampania wrześniowa
bitwa nad Bzurą (9–18 IX 1939)
bój pod Łęczycą (9–10 IX 1939)
Organizacja
Dyslokacja

Kalisz

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

25 Dywizji Piechoty

Multimedia w Wikimedia Commons

Pułk stacjonował w garnizonie Kalisz[1], a II batalion w Szczypiornie[2] na terenie Okręgu Generalnego „Łódź” (1918–1921) i Okręgu Korpusu Nr VII (1921–1939). Oddział wchodził w skład XIX Brygady Piechoty (VII 1919–1921) i 25 Dywizji Piechoty (1921–1939). Święto pułku obchodzono 15 maja, w rocznicę wręczenia sztandaru.

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

29 pułk piechoty Ziemi Kaliskiej zorganizowany został w listopadzie 1918 z trzech batalionów Okręgu Kaliskiego Polskiej Organizacji Wojskowej, utworzonych w Kaliszu, Kole, Koninie, Pyzdrach, Sieradzu, Słupcy, Szczypiornie i Turku.

10 listopada 1918 w Kaliszu utworzono Sztab Wojskowy Ziemi Kaliskiej; szefem sztabu został por. Juliusz Ulrych[3]. 11 listopada por. Ulrych przejął od gen. Leo Sontaga dowództwo niemieckiego garnizonu; rozbrojono oddziały niemieckie, a 13 listopada Niemcy opuścili miasto[3]. W kolejnych dniach rozbrojono oddziały niemieckie w innych miastach w Kaliskiem.

Pododdziały pułku współdziałały z powstańcami wielkopolskimi w wyzwoleniu ziemi gnieźnieńskiej. W styczniu 1919 III batalion udał się na front wschodni, gdzie toczył walki z Ukraińcami na Wołyniu. Pierwszy bój stoczył 24 lutego pod miasteczkiem Hołoby nad Stochodem. W kolejnych dniach obsadził 30. kilometrowy odcinek frontu nad rzeką. Stąd dokonywał wypadów na stację Perespa, uwieńczonych znacznymi zdobyczami wojennymi. W czasie dalszego pobytu na froncie stacza boje pod Kowlem, Policą, Sarnami, Czartoryskiem i Rafałówką. W czerwcu 1919 I i II batalion wzięły udział w walkach o Lwów. Działające początkowo w różnych grupach operacyjnych bataliony, połączyły się nad Gniłą Lipą i w grupie gen. Konarzewskiego staczały walki pod Janczynem, Dusanowem (gmina Janczyn) i Wólką. 28 czerwca pułk wkracza zwycięsko do Brzeżan a stamtąd przechodzi do Przemyśla i koleją udaje się pod Jazłowiec.

14 Pułk Strzelców Polskich został utworzony w Odessie, w ramach 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Lucjana Żeligowskiego. Wiosną 1919 pułk wraz z dywizją przeszedł do Rumunii, a pod koniec czerwca znalazł się na terytorium kraju w okolicach Stanisławowa. Tam w lipcu toczył walki z Ukraińcami.

29 pułk Strzelców Kaniowskich powstał 10 lipca 1919, w wyniku połączenia 29 pułku piechoty Ziemi Kaliskiej z 14 pułkiem Strzelców Polskich, wchodzącym w skład 4 Dywizji Strzelców Polskich[4].

W grudniu 1919 batalion zapasowy pułku stacjonował w Kaliszu[5].

Osobny artykuł: Organizacja pułku piechoty Wojska Polskiego II RP.

Pułk w walce o granice edytuj

Pułk stoczył cały szereg walk z cofającymi się wojskami ukraińskimi między innymi pod Koszyłowcami, Anielówką i Tłustem. Pod koniec lipca dotarł do Zbrucza. Przez dwa miesiące pełnił nad rzeką służbę kordonową i pod koniec września został przetransportowany do Wilna.

29 pułk Strzelców Kaniowskich wziął udział w wojnie z bolszewikami, najpierw na Litwie, a później w obronie Warszawy i na Białorusi. Podczas zawieszenia broni, do lutego 1921 obsadzał kordon wojskowy wzdłuż Bugu. 4 kwietnia 1921 pułk powrócił do Kalisza.

Mapy walk pułku w 1920 edytuj

Kawalerowie Virtuti Militari edytuj

 
Order Virtuti Militari
Osobny artykuł: Kawalerowie Virtuti Militari 1914–1921.
Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari za wojnę 1918–1920[6][7]
kpt. Kazimierz Aleksandrowicz por. Kazimierz Buncler pchor. Franciszek Chociej
strzel. Franciszek Dankowski kpr. Michał Janiak sierż. Henryk Jaworski
por. Kazimierz Kordaszewicz por. Antoni Kassian por. Władysław Kosianowski
por. Józef Korzon por. Stanisław Krauss por. Kazimierz Krahelski
sierż. Franciszek Sępichowski vel Franciszek Krówka sierż. Józef Kubis strzel. Kazimierz Lenc
plut. Wilhelm Łacisław kpt. Jan Łepkowski strzel. Józef Marczak
plut. Józef Matczak st. strzel. Feliks Nowak kpt. Stanisław Pelc nr 732
st. strzel. Jerzy Pietruczek st. sierż. Stanisław Pogonowski st. sierż. Bronisław Przybylski
st. sierż. Franciszek Przytuła kpt. Feliks Pstrokoński por. Stanisław Pstrokoński
kpr. Władysław Radomski sierż. Józef Rendalski kpt. Jan II Rogowski
strzel. Jan Sikora por. Stanisław Skarżyński plut. Józef Stanisławski
por. Jan Światowiec sierż. Stanisław Szablewski ppor. Stanisław Szpiech
strzel. Franciszek Trojan mjr Juliusz Ulrych mjr Stefan Walter
ppor. Marian Waśkiewicz plut. Adam Wawrzyniak kpt. Ludwik Wilczyński
strzel. Józef Wrzosek ppor. Władysław Zieliński ppor. Władysław Zych
ppor. Franciszek Żukowski

Pułk w okresie pokoju edytuj

 
 
Święto 29 pp w Kaliszu, uroczystość odsłonięcia pomnika poległych żołnierzy pułku; maj 1936
 
Święto 29 pp w Kaliszu, wmurowanie tablicy pamiątkowej w miejscu, gdzie Józef Piłsudski wręczył pułkowi sztandar

W okresie międzywojennym 29 pułk piechoty stacjonował na terenie Okręgu Korpusu Nr IV[8] w garnizonie Kalisz. Wchodził w skład 25 Dywizji Piechoty[8].

Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 29 pułk piechoty zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych[9]. Po wprowadzeniu w 1930 nowej organizacji piechoty na stopie pokojowej, pułk szkolił rekrutów dla potrzeb batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza[10].

Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939[11][a]:
Stanowisko Stopień, imię i nazwisko
Dowództwo, kwatermistrzostwo i pododdziały specjalne[13]
dowódca pułku ppłk Florian Piotr Gryl
I zastępca dowódcy ppłk Władysław Roman Pazderski
adiutant kpt. Władysław Duczmalewski
starszy lekarz ppłk dr Antoni Paczesny
młodszy lekarz vacat
II zastępca dowódcy (kwatermistrz) ppłk Józef Stanisław Haluta
oficer mobilizacyjny kpt. Władysław Julian Staszkiewicz
zastępca oficera mobilizacyjnego kpt. Zbigniew Jerzy Witold Szafran
oficer administracyjno- materiałowy kpt. Wincenty Wiktor Witkowski
oficer gospodarczy por. int. Józef Gregorowicz
oficer żywnościowy por. Kazimierz Szalast
oficer taborowy[b] kpt. tab. Teodor Fox
kapelmistrz ppor. adm. (kapelm.) Romuald Tuzik
dowódca plutonu łączności kpt. Ignacy Kurbel
dowódca plutonu pionierów por. Stanisław Kuśmierek
dowódca plutonu artylerii piechoty kpt. art. Tadeusz Zygmunt Scheur
dowódca plutonu ppanc. por. Tadeusz Piotr Kurowski
dowódca oddziału zwiadu ppor. Włodzimierz Grzelak
I batalion
dowódca batalionu mjr Leopold Krizar
dowódca 1 kompanii kpt. Stefan Woldański
dowódca plutonu ppor. Henryk Grochowski
dowódca 2 kompanii kpt. Henryk II Gorzechowski
dowódca plutonu ppor. Stanisław Burmajster
dowódca 3 kompanii kpt. Franciszek Sępichowski
dowódca plutonu ppor. Józef Marian Górski
dowódca 1 kompanii km kpt. Czesław Jan Jewasiński
dowódca plutonu ppor. Jerzy Gerlecki
II batalion
dowódca batalionu mjr Jan Aleksander Światowiec
adiutant batalionu vacat
lekarz batalionu ppor. lek. Kazimierz Lander
pomocnik dowódcy batalionu ds. gosp. vacat
dowódca 4 kompanii p.o. por. Władysław Janus
dowódca plutonu ppor. Stanisław Drzymała
dowódca 5 kompanii kpt. Józef Mojecki
dowódca plutonu ppor. Jerzy Bolesław Markwart
dowódca 6 kompanii por. Bernard Staier
dowódca plutonu ppor. Tadeusz Rukściński
dowódca 2 kompanii km kpt. Jan Wultański
dowódca plutonu ppor. Marian Ziemkiewicz
III batalion
dowódca batalionu mjr Stanisław Szczygieł
dowódca 7 kompanii por. Lucjan Stanisław Makowski
dowódca plutonu ppor. Tomasz Zdzisław Kozłowski
dowódca 8 kompanii p.o. por. Zbigniew Majewski
dowódca 9 kompanii kpt. Stefan Brykowicz
dowódca plutonu por. Jan Chyla
dowódca plutonu por. Leon Senatorski
dowódca plutonu por. Eligiusz Wójcik
dowódca 3 kompanii km por. Tadeusz Sznajder
dowódca plutonu ppor. Jan Wacław Szumigalski
dowódca plutonu ppor. Tadeusz Słaby
na kursie kpt. Roman Rendecki
Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 25 DP
dowódca mjr Bolesław Wojciech Wodecki
dowódca plutonu strzeleckiego por. Kazimierz Antoni Biel
dowódca plutonu strzeleckiego por. Zbigniew Solarek
dowódca plutonu strzeleckiego por. Józef Siemiątkowski[56 pp]
dowódca plutonu km por. Zdzisław Jan Smekczyński
29 obwód przysposobienia wojskowego „Kalisz”
kmdt obwodowy PW kpt. adm. (piech.) Henryk Janowski
kmdt powiatowy PW Kalisz ppor. piech. kontr. Stefan Jendrasiak
kmdt powiatowy PW Turek kpt. piech. Tadeusz Daniszewski

29 psk w kampanii wrześniowej edytuj

Mobilizacja edytuj

Częściową mobilizacje 29 pułk piechoty rozpoczął już 23 marca 1939 formując na etatach zbliżonych do wojennych w ramach ćwiczeń, osłonowy I batalion. Batalion ten został wysunięty na linię Psary, Gostyczyn, Śliwniki prowadził wspólnie z pododdziałami 25 batalionu saperów prace fortyfikacyjne, budując w rejonie projektowanego przedmościa „Kalisz” linię umocnień polowych, w postaci okopów, schronów drewniano-ziemnych i betonowych, rowu przeciwczołgowego oraz zasieków z drutu kolczastego[14]. Mobilizację alarmowa 29 pułk Strzelców Kaniowskich rozpoczął w godzinach porannych 24 sierpnia w Kaliszu. W jej ramach zmobilizował:

W grupie żółtej, w czasie A+24:

W grupie niebieskiej,

  • 29 pułk Strzelców Kaniowskich na etatach wojennych, w czasie od A+24 do A+46,
  • kompania km plot. typu A nr 14, w czasie A+48,
  • kompania asystencyjna nr 173, w czasie A+52,
  • park intendentury typ I nr 703, w czasie A+52,
  • kompania sanitarna nr 703, w czasie A+56,
  • batalion marszowy 29 pp, w czasie A+72,
  • batalion marszowy 60 pp, w czasie A+72,
  • uzupełnienie marszowe samodzielnej kompanii km i br. tow. nr 73, w czasie A+72.

W ramach II rzutu mobilizacji powszechnej w Kielcach, w czasie do X+5

Dodatkowo pod względem mobilizacji materiałowej mobilizowano: dowództwo 25 DP, kompanię łączności 25 DP, Ośrodek Sapersko-Pionierski 25 DP i KRU Kalisz[15].

Mobilizacja przebiegła sprawnie i bez zakłóceń. Pułk i inne mobilizowane oddziały i pododdziały osiągnęły gotowość w przewidywanym terminie. Przysięga pułku i oddziałów zmobilizowanych odbyła się 28 sierpnia. Tego dnia 29 pSK wraz z 9 batalionem strzelców i III dywizjonem 25 pułku artylerii lekkiej objął odcinek obronny przebiegający do rzeki Prosna, Kościelna Wieś, Dobrzec Wielki, Szczypiorno, Sulisławice, rzeka Prosna, wzg. 173 Chełmce. W rejonie Kalisza i w mieście przebywały również podległe dowództwu dywizji: 25 dywizjon artylerii ciężkiej, 25 motorowa bateria artylerii plot. i 73 samodzielna kompania km i br. tow.[16]. Od 29 sierpnia do 31 sierpnia pododdziały pułku rozbudowały pozycje obronne na przedmościu Kalisza.

Działania bojowe edytuj

Odwrót z Wielkopolski edytuj

O świcie 1 września 1939 pułk był ugrupowany na przedmościu „Kalisz”. Kompania zwiadowców na przedpolu w okolicach Psar. II batalion w rejonie Kościelnej Wsi, I batalion na przedmieściu Szczypiorna, III batalion w rejonie Sulisławic, a przydzielony 9 batalion strzelców w Chełmcach i wzg. 173 jako odwód dowódcy 29 pSK. Wsparcie zapewniał III dywizjon 25 pal ze stanowisk w rejonie Kościelnej Wsi. Na tych stanowiskach 29 pułk przebywał bez styczności z nieprzyjacielem do wieczora 3 września[17]. Nocą 3/4 września 29 pSK wraz z III/25 pal przegrupował się szosą Kalisz-Turek do lasów Nowe Prażuchy, Ostrów. W trakcie marszu i postoju był atakowany dwukrotnie przez niemieckie lotnictwo bombowe, poległo 5 żołnierzy 17 zostało rannych, utracono 5 koni[18]. Następnej nocy 4/5 września pułk przemieszczał się dalej, osiągając rano 5 września rubież Dębina, Konstantynów, lasy na północ od Turka do szosy Koło-Galew. Kolejnej nocy 5/6 września 29 pSK i III/25 pal dotarły do rejonu lasów koło wsi Psary, gdzie zajął obronę i ubezpieczał z rozkazu dowódcy 25 DP gen. bryg. Franciszka Altera od strony południowej przegrupowanie 25 DP do rejonu Uniejowa[19]. Ok. godz. 5.00 6 września w stronę miasta Dobra pojechała kompania zwiadowców 29 pułku, a siły główne pułku zajęły ok. godz. 10.00 wzgórza na południe od drogi Psary-Uniejów. Maszerującą w kierunku Dobrej kompanię zwiadowców 29 pSK wyprzedziła wysłana przez dowódcę 25 DP, 31 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych, która we wsi Żeroniczki w boju spotkaniowym rozbiła niemiecki pluton kolarzy. Po tej walce na Dobrą obsadzaną przez oddziały niemieckie, dwukrotne natarcie na miasto wykonał I pluton 31 skczr. i pluton konny kompanii zwiadowców. Po niepowodzeniu natarcia, oba plutony dołączyły do swoich kompanii we wsi Żeroniczki. Wysłana przez ppłk. Floriana Gryla kompania strzelecka wsparta plutonami artylerii piechoty i ckm, miała wesprzeć natarcie na Dobrą o godz. 13.00. Jednak niemiecki wyprzedzający kontratak wykonany wcześniej na Żeroniczki został odparty przez zgrupowane tam trzy kompanie 25 DP[20]. Oddziały niemieckie ponawiały swoje natarcia na Żeroniczki do wieczora wielokrotnie, ale bez skutku. Po zmierzchu 29 pSK podjął przegrupowanie w kierunku Uniejowa celem przeprawy przez rzekę Wartę przez most w Uniejowie. W trakcie marszu z pułku wydzielono I batalion wsparty 8 baterią 25 pal celem wsparcia walk w obronie przedmościa w Uniejowie 60 pułku piechoty. Ok. godz. 2.00 7 września przez most na Warcie w Uniejowie przeprawił się 29 pSK bez I batalionu i III/25 pal bez 8 baterii. Pułk stanął na postój w rejonie Stemplewa, przed godz. 12.00 przeprawę zakończył I/29 pSK wraz z 8/25 pal. Siły główne pułku po chwilowym wypoczynku podjęły marsz ze Stemplewa do Dąbia i przeprawy w Dąbiu na rzece Ner. I/29 pSK późnym wieczorem podjął marsz za pułkiem w kierunku Dąbia. Ok. godz. 21.00 w rejonie lasu Wielenin został ostrzelany z zasadzki ogniem broni maszynowej z kierunku kolonii Orzeszków prawdopodobnie przez dywersantów. W wyniku czego, batalion uległ rozproszeniu tracąc większość ciężkiej broni i sprzętu. Przez całą noc 7/8 września rozproszone grupki żołnierzy po dotarciu do Dąbia, były kierowane do wsi Karszewie miejsca ponownej reorganizacji odtwarzanego I batalionu[21].

Udział w bitwie nad Bzurą edytuj

Rano 8 września II batalion 29 pSK dozorował rzekę Ner od Dąbia do Karszewa, broniąc mostu w Dąbiu, III batalion dozorował rzekę Ner do Chełmna i bronił mostu na Nerze na drodze Cepów-Dąbie. I batalion odtwarzał się w Karszewie. W ramach przygotowanego zwrotu zaczepnego armii oddziały 25 DP rozpoczęły przegrupowania w nocy 8/9 września. W związku, z tym 29 pSK wraz z III/25 pal i 9 bs wykonał marsz do rejonu Grabowa Łęczyckiego, gdzie dotarł rano 9 września[22]. Pierwszorzutowe pułki 25 DP, natarcie rozpoczęły o godz. 17.00. Następnie 29 pSK wraz z 9 bs i III/25 pal do godz. 21.00 dotarł do rejonu Błonie, Topola Królewska, stanął tam jako dowód dowódcy 25 DP. Po przełamaniu niemieckiej obrony w Łęczycy i nad Bzurą, oddziały dywizji przeszły do pościgu. W nocy 9/10 września 9 bs z plutonem artylerii piechoty 29 pSK zabezpieczył skrzydło dywizji przechodząc do Łęczycy i obsadził przeprawę przez Bzurę. 29 pSK 10 września został wprowadzony do I rzutu dywizji i podjął po godz. 8.00 pościg za cofającymi się oddziałami niemieckimi w kierunku Ozorkowa. W straży przedniej pułku prowadził pościg II batalion z 8 baterią 25 pal i plutonem kolarzy z kompanii zwiadowców. Pułk poruszał się trasą z Łęczycy przez Sierpów, Leśmierz, na folwark Boczki. W siłach głównych pułku znajdował się III batalion, I batalion reszta I/25 pal. 9 kompania strzelecka stanowiła ubezpieczenie boczne pułku przemieszczała się wzdłuż zachodniego brzegu Bzury poprzez Dzierzbiętów Duży, Konary, Parzyce. Na północ od Sierpowa II batalion nawiązał styczność ogniową z oddziałami niemieckimi. Rozwinięty i nacierający II batalion wzdłuż drogi Łęczyca-Ozorków, wsparty baterią 8/25 pal ostatecznie zaległ w ogniu broni maszynowej i artylerii. Na wschodnie skrzydło II/29 pSK został wprowadzony III batalion, a III dywizjon haubic 25 pal rozwinął się na stanowiskach ogniowych. Ponowne natarcie z silnym wsparciem artylerii pozwoliło zająć lasek na zachód od Sierpowa, a o godz. 14.00 zajęto całą wieś Sierpów wraz, ze stacją kolejową i cegielnią. Natarcie pułku wsparła też artyleria dywizyjna w postaci 25 dac ze stanowisk w Topoli Królewskiej i II dywizjon 7 pułku artylerii ciężkiej. Podjęto dalszy pościg, ale po ok. 5 km zwiadowcy pułku dostali się pod ostrzał prowadzony z folwarku Wróblew. Wprowadzony do natarcia czołowy II batalion został powstrzymany, wprowadzony do natarcia na wieś Wróblew I batalion ze wsparciem plutonu artylerii piechoty i baterii artylerii z 25 pal, utknął pomimo kilkakrotnie ponawianych ataków. Przed wieczorem 10 września na styk 29 pułku Strzelców Kaniowskich i 56 pułku piechoty wyszedł niemiecki kontratak. Zabezpieczająca wschodnie skrzydło pułku 9 kompania strzelecka w Dzierzbiętowie Dużym została odrzucona na północ z dużymi stratami. Na skrzydło pułku został skierowany 9 bs, który z Łęczycy dotarł do stacji kolejowej w Sierpowie. Natarcie pułku zostało powstrzymane. W nocy 10/11 września wypad na niemieckie pozycje w rejonie dworu Ostrów dokonała 6 kompania strzelecka, po wypadzie wycofała się do cegielni w Sierpowie[22].

11 września nad ranem 29 pSK przeszedł do odwodu dywizji wraz z III/25 pal i 9 bs, zluzowany przez będący dotychczas w odwodzie 60 pp. 29 pułk stał w odwodzie dowódcy piechoty 25 DP w rejonie Tkaczewa. W nocnym kontrataku 60 pp, 11/12 września, z rejonu Solnicy Wielkiej wziął udział I batalion 29 pułku atakując na folwark Wróblew, natarcie uzyskało powodzenie. 12 września pułk nadal przebywał w odwodzie, po godz. 21.00 rozpoczął odwrót za Bzurę przez Łęczycę do rejonu Witoni, osiągnął ten rejon dopiero ok południa 13 września[23]. Nocą 13/14 września poprzez Kutno, Mnich, Oporów, 29 pSK wraz z 9 bs podjął marsz w kierunku Żychlina. 14 września pułk zatrzymał się na postój w folwarku Golędzkie na północny wschód od Kutna, na dzienny odpoczynek. Po zmianie rozkazów 25 DP podjęła marsz w kierunku dolnej Bzury, gdzie miała wziąć udział w natarciu na Sochaczew. Nocą 14/15 września 29 pSK z 9 bs i III/25 pal podjął marsz poprzez Skrzeszewy, Model, Kamionka, Podczachy, Lubików w kierunku na Osmolin. O godz.9.00 15 września pułk dotarł do rejonu Osmolin, Sanniki. Kompania zwiadowców rozpoznała zachodni brzeg Bzury. W nocy 15/16 września 29 pSK z 9 bs i III/25 pal oraz 25 dac podjął dalszy marsz poprzez Brzezie, Aleksandrów, dwór Giżyce, Henryków, Helenów, Kujawki. Osiągając o godz. 6.00 16 września rejon Juliopol-Młodzieszyn. O godz.7.00 I batalion wraz z plutonem artylerii piechoty odeszły nad Bzurę do rejonu Bibiampola na południe od Mistrzewic, wcześniej operowała tam kompania zwiadowców. Maszerujący I batalion nieświadomy, że w pobliżu znajduje się ubezpieczona przeprawa niemieckiej 4 Dywizji Pancernej przez Bzurę. Dostał się zasadzkę ogniową z lasku koło Bibiampola, gdy znajdował się na odkrytym terenie. Ostrzelany z broni maszynowej poniósł ciężkie straty, następnie przeprowadzone na niego natarcie czołgami i samochodami pancernymi spowodowało jego całkowite rozbicie. Poległ mjr Stanisław Szczygieł, kpt. Stefan Woldański, por. Zygmunt Karolak, kpt. Tadeusz Scheuer. Batalion przestał istnieć większość żołnierzy poległa, została ranna lub wzięta do niewoli. niewielka część wycofała się i dołączyła do macierzystego pułku. Pozostałe siły pułku zajęły obronę. O godz. 15.00 na 29 pSK i 9 bs wyszło niemieckie natarcie. W ciężkich walkach do wieczora strzelcy kaniowscy i 9 bs utrzymali swoje pozycje, pomimo poniesionych strat. Obroniono Juliopol i Młodzieszyn. Nocnym marszem 29 pSK i 9 bs odszedł na przeprawę przez Bzurę w rejonie Brochowa[24].

Walki odwrotowe w Puszczy Kampinoskiej edytuj

Przed świtem 29 pułk wraz z 9 bs i artylerią dotarł na przeprawę przez Bzurę w Brochowie, ze względu na trwającą jeszcze przeprawę 15 Dywizji Piechoty, oddział musiał poczekać na zachodnim brzegu Bzury na swoją kolej. O świcie 17 września 29 pSK wraz z 9 bs przeprawił się przez rzekę i podjął marsz poprzez Brochów, Miszory, Famułki Królewskie, o 7.00 osiągnął rejon leśniczówki Krzywa Góra, gdzie stanął na odpoczynek. Ok. godz. 8.00 pułk został zaatakowany przez lotnictwo niemieckie, z uwagi na co ppłk Florian Gryl nakazał zmienić miejsce postoju na okolice wzg. 89,9, gdzie wypoczywano do godz. 18.00. Z uwagi na ruch taborów w rejonie stacjonowania pułku, lotnictwo niemieckie po godz. 18.00 zbombardowało cały rejon lasów, w wyniku czego III batalion dostał się pod bomby i utracił ponad 100 żołnierzy, poległych, rannych i zaginionych. Nocnym marszem 17/18 września pułk wraz z 9 bs odszedł w kierunku Starej Dąbrowy. Po dotarciu w ten rejon przed świtem 18 września, pułk rozwinął się w obronie. III batalion z plutonem artylerii piechoty zajął stanowiska w rejonie wsi Stara Dąbrowa po obu stronach drogi na Leszno. II batalion obsadził wschodni skraj lasu w pobliżu wsi Dąbrówka, zamykając drogę w stronę Brzozówki. 9 batalion strzelców i resztki I batalionu stanęły w gajówce Stara Dąbrowa i jej pobliżu. Podjęto organizację kombinowanego batalionu piechoty z rozbitków przechodzących w pobliżu. O godz. 10.00 podczas ostrzału pozycji 29 pSK przez niemiecką artylerię ciężką od strony Leszna, batalion ten rozpierzchł się. Na rozkaz gen. bryg. Franciszka Altera o godz. 12.00 II batalion, a następnie po południu cały pułk wraz z 9 bs odszedł w kierunku Modlina do Cybulic, które pułk osiągnął wieczorem[25].

Rano 19 września pułk wraz 9 bs podjął marsz bez kontaktu z wrogiem do Palmir, gdzie po godz. 10.00 zajął pozycję obronną w lesie Dąbrowa, na południowy wschód od Głównej Składnicy Uzbrojenia i Amunicji w Palmirach. Uzupełniono amunicję, pobrano zapasy żywności. Wcielono do obu batalionów pułku żołnierzy bez przydziałów z innych jednostek. Po odprawie dowódców armii, grupy operacyjnej i dywizji, 25 DP miała opanować rejon Buraków, Łomianki, Młociny. 25 DP rozpoczęła marsz szosą Kazuń-Warszawa, osłonę i straż tylną stanowił 29 pSK wraz z 9 bs. Rano 20 września po dojściu 25 DP w rejon Burakowa Małego, 29 pułk wraz z 9 bs stanął w odwodzie dywizji w Młocinach. Przed południem 20 września na rozkaz dowódcy dywizji, III batalion wykonał natarcie na Wólkę Węglową, celem otwarcia drogi Grupie Kawalerii gen. bryg. Romana Abrahama na Warszawę. Natarcie III batalionu nie powiodło się, niemiecki kontratak zmusił III batalion do wycofania się w rejon wzg. 109, na tych stanowiskach batalion pozostał w dalszym czasie. 21 września ok. godz. 9.30 na stanowiska III/29 pSK i sąsiedniego I batalionu 30 pułku Strzelców Kaniowskich ze składu załogi Warszawy, niemiecka artyleria położyła nawałę ogniową. W jej wyniku ucierpiał głównie sąsiedni I/30 pSK. Ok. godz. 10.00 na stanowiska I/30 pSK, a następnie III batalionu w rejonie wzg.109 wyszło silne natarcie oddziałów niemieckiej 24 DP. I/30 pSK został wyparty z wsi Placówka w kierunku wzg.109, gdzie oba bataliony stawiły twardy opór. Podjęto kontratak na rozkaz dowódcy pułku, siłami III batalionu i resztkami I/30 pSK, kontratak załamał się pod ostrzałem niemieckiej artylerii. Oba bataliony broniły rejonu wzg.109 przez kilka godzin. Po południu natarcie niemieckie dotarło w pobliże folwarku Młociny, w pasie pomiędzy szosą młocińską, a wzg.109[26][27]. O zmierzchu do kontrataku na oddziały niemieckiego 31 pp z 24 DP poprowadził ppłk Florian Gryl II batalion i 9 bs. Kontratak doprowadził do wyparcia oddziałów niemieckich ze wschodniej części lasu Młociny i odrzuceniu od szosy do Warszawy. W trakcie wieczornych walk doszło do przemieszania się walczących oddziałów i niemieckiej piechoty. Niemiecki 31 pp wycofał się w rejon wzg. 109. W trakcie całodziennych walk III batalion mjr. Bolesława Wodeckiego poniósł bardzo duże straty, pozostały jego resztki. Wieczorem 21 września 25 DP otrzymała rozkaz wejścia w obręb Warszawy. W nocy 21/22 września 29 pSK i 9 bs przerwały kontakt ogniowy z niemieckimi oddziałami i odeszły do Warszawy w rejon Bielan[28][29].

Walki w obronie Warszawy edytuj

Rano 22 września pozostałość 29 pSK i 9 bs zajęły pozycje obronne przy szosie Bielany-Wawrzyszew oraz w klasztorze Kamedułów. W nocy 22/23 września pułk przegrupował się w rejon ulic 3-Maja i Marszałkowskiej. Rano 23 września po dotarciu w nakazany rejon dokonano reorganizacji pułku. II batalion uzupełniono żołnierzami z oddziałów 14 Dywizji Piechoty i 17 Dywizji Piechoty, a jego dowództwo objął mjr Alfons Kubosz dotychczasowy dowódca 5 samodzielnego batalionu km i br. tow. Odtworzono III batalion mjr Bolesława Wodeckiego, wcielając między innymi 7 kompanię 68 pułku piechoty. dalsze prace organizacyjne prowadzono również 24 i 25 września, odtworzony pułk z dwoma batalionami liczył 67 oficerów, 1980 szeregowych i 186 koni[30]. W nocy 25/26 września 29 pSK został przegrupowany na pododcinek Warszawa-Zachód. Rano 26 września przybył na Ochotę, po południu zajął rejon ulicy Częstochowskiej. W nocy 26/27 września nastąpiło zajęcie podstaw wyjściowych. 29 pułk wykonał kontratak o świcie 27 września na utracone wcześniej obiekty przy ul. Opaczewskiej, w tym zajezdnię tramwajową. II batalion prowadził natarcie wzdłuż ul. Szczęśliwickiej, a III batalion wzdłuż ul. Białobrzeskiej. II batalion dotarł do Dworca Zachodniego, a III batalion na wysokość ul. Częstochowskiej, natarcie w tych miejscach załamało się w ogniu niemieckiej broni maszynowej. Pułk przeszedł do obrony na rubieży: Dworzec Zachodni-ul. Szczęśliwicka-ul. Częstochowska w styczności z 56 pp. W trakcie walk pułk poniósł straty, wśród rannych był mjr Bolesław Wodecki. W ciągu całego dnia pułk odpierał niemieckie wypady, ponosząc dalsze straty do ostrzału artylerii i broni piechoty. Wśród poległych był por. Alfred Sachs. 29 pułk Strzelców Kaniowskich skapitulował 28 września. Wymaszerował do niewoli do obozu w Skierniewicach i Łowiczu, tam oficerowi i żołnierze zawodowi trafili do obozów jenieckich, a pozostali zostali zwolnieni do domów.

W trakcie walk pułk utracił: 35 oficerów poległych i rannych, 1220 szeregowych poległych i rannych, oraz ok. 1600 zaginionych i wziętych do niewoli[31].

Oddział Zbierania Nadwyżek 29 pSK edytuj

Batalion marszowy 29 pSK po zmobilizowaniu w rejonie Szczypiorna budował do 30 sierpnia fortyfikacje, następnie odmaszerował do Koła i obsadził przedmoście. Osłaniał na przedmościu Koło wycofanie dywizji do Uniejowa. Następnie prawdopodobnie uzupełnił macierzysty pułk 12 lub 13 września, szczególnie I i III batalion posiadające niskie stany. Dowódca batalionu marszowego, to kpt. Lewicki, dowódca kompanii ppor. rez. Wiktor Wieszczek,

Po mobilizacji wszystkich przewidzianych mobilizacją alarmową oddziałów i pododdziałów oraz pozostałości kadrowych i materiałowych po dywizyjnej Szkole Podchorążych Rezerwy w Szczypiornie. Zorganizowano Oddział Zbierania Nadwyżek 29 pułku Strzelców Kaniowskich. Dowództwo Oddziału objął ppłk Józef Stanisław Haluta. 2 września o godz. 14.00 OZN 29 pułku odjechał transportem kolejowym do miejsca mobilizacji Ośrodka Zapasowego 25 Dywizji Piechoty do Kielc. Tam wszedł w skład OZ 25 DP pod dowództwem ppłk Teofila Kosińskiego pokojowego I zastępcy dowódcy 29 pułku Strzelców Kaniowskich. Dzielił z nim jego dalsze losy[32][33].

Obsada personalna pułku we wrześniu 1939[34][35][36]
Stanowisko Stopień, imię i nazwisko
Dowództwo
dowódca pułku ppłk Florian Gryl
I adiutant kpt. Franciszek Sępichowski
II adiutant por. rez. Kazimierz Nawrocki
oficer informacyjny kpt. Władysław Duczmalewski
oficer łączności kpt. Ignacy Kurbel
szef kancelarii chor. Stanisław Piotrowski
kwatermistrz por. Józef Gregorowicz
dowódca kompanii gospodarczej por. Józef Ignasiak
oficer gospodarczy pułku kpt. Witkowski
oficer płatnik ppor. Franciszek Kluczyński
oficer żywnościowy ppor. Eugeniusz Wyrębowski
kapelan kpt. ks. Henryk Kornacki
naczelny lekarz por. lek. Władysław Grówka
kapelmistrz ppor. Romuald Tuzik
zbrojmistrz chor. Józef Rabiej
I batalion
dowódca batalionu mjr Stanisław Szczygieł
adiutant por. rez. Wacław Kleck
dca plutonu łączności por. Gadomski
oficer płatnik ppor. Baltazar Sobocki
oficer żywnościowy ppor. Marian Lis
lekarz batalionu ppor. lek. Hieronim Bąkowski
dowódca 1 kompanii strzeleckiej kpt. Stefan Woldański
dca I plutonu ppor. Stefan Zieleniewski
dca II plutonu ppor. Stanisław Górski
dca III plutonu ppor. Stanisław Wróblewski
szef kompanii st. sierż. Mieczysław Frankowski
dowódca 2 kompanii strzeleckiej kpt. Henryk Gorzechowski
dca I plutonu ppor. Stanisław Burmeister
dca II plutonu ppor. Ludomir Fabrycy
dca III plutonu plut. pchor. Władysław Piotrowski
szef kompanii st. sierż. Franciszek Witek
dowódca 3 kompanii strzeleckiej por. Władysław Janus
dca I plutonu por. Zygmunt Karolak
dca II plutonu por. Janusz Snay
dca III plutonu ppor. Józef Górski
szef kompanii st. sierż. Antoni Dąbrowski
dowódca 1 kompanii ckm por. Jan Chyła
dca I plutonu ckm ppor. Antoni Lachert
dca II plutonu ckm ppor. Erwin Baumert
dca III plutonu ckm ppor. rez. Zygmunt Spychalski
dca IV plutonu ckm na taczankach ppor. rez. Antoni Eryk Lachetta
dca plutonu moździerzy ppor. rez. Tadeusz Lechicki
szef kompanii st. sierż. Walenty Witek
II batalion
dowódca batalionu mjr Jan Światowiec
adiutant ppor. Bronisław Trzeszczak
dca plutonu łączności ppor. Czesław Hübner
oficer płatnik ppor. Marian Wichliński
oficer żywnościowy ppor. Czesław Zapędowski
lekarz batalionu ppor. lek. Kajetan Kruszczyński
dowódca 4 kompanii strzeleckiej kpt. Alfred Hugo Biske
dca I plutonu ppor. Franciszek Dopierała
dca II plutonu ppor. Zygmunt Zasada
dca III plutonu ppor. Stanisław Waga
szef kompanii st. sierż. Teodor Angrecki
dowódca 5 kompanii strzeleckiej kpt. Władysław Duczmalewski
dca I plutonu ppor. Antoni Hamburger
dca II plutonu ppor. Zygmunt Laskowski
dca III plutonu ppor. Bolesław Piasecki
szef kompanii st. sierż. Ignacy Otwiaska
dowódca 6 kompanii strzeleckiej ppor. rez. Alfred Sachs
dca I plutonu ppor. Stanisław Drzymała
dca II plutonu ppor. Czesław Żółtak
dca III plutonu ppor. Michał Jagodziński
szef kompanii st. sierż. Józef Woszczalski
dowódca 2 kompanii ckm ppor. Jerzy Bolesław Markwart
dca I plutonu ckm ppor. Jan Łowicki
dca II plutonu ckm ppor. Wiesław Franciszek Rogala
dca III plutonu ckm ppor. Jan Wojciechowski
dca IV plutonu ckm na taczankach ppor. Mejer Rappaport
dca plutonu moździerzy ppor. Czesław Malowaniec
szef kompanii
III batalion
dowódca batalionu mjr Bolesław Wodecki
adiutant ppor. rez. Tadeusz Podgajnik
dca plutonu łączności por. rez. Jan Michalski
oficer płatnik ppor. rez. Jan Wszędobył
oficer żywnościowy ppor. rez. Zygmunt Jabłkowski
lekarz batalionu pchor. rez. lek. Wiśniewski
dowódca 7 kompanii strzeleckiej kpt. Andrzej Ślęzak
dca I plutonu ppor. Władysław Dunajczyk
dca II plutonu ppor. Herman Buksz
dca III plutonu ppor. Jan Sobocki
szef kompanii
dowódca 8 kompanii strzeleckiej por. Piotr Tadeusz Kurowski
dca I plutonu ppor. Józef Kohl
dca II plutonu ppor. Bolesław Bichel
dca III plutonu ppor. Józef Drzewiecki
szef kompanii st. sierż. Stefan Raczyk
dowódca 9 kompanii strzeleckiej por. rez. Józef Ścibor
dca I plutonu ppor. Tadeusz Słaby
dca II plutonu ppor. Marian Grzela
dca III plutonu plut. pchor. Marian Mager
szef kompanii
dowódca 3 kompanii ckm por. Tadeusz Schneider
dca I plutonu ckm ppor. rez. Juliusz Neicheiser
dca II plutonu ckm ppor. rez. Paweł Mazur
dca III plutonu ckm ppor. rez. Włodzimierz Wiszniewski
dca IV plutonu ckm na taczankach ppor. rez. Tadeusz Rosiak
dca plutonu moździerzy ppor. rez. Beniamin Lisicki
szef kompanii st. sierż. Franciszek Dorywalski
Pododdziały specjalne
dowódca kompanii zwiadowczej por. Włodzimierz Szumigalski
dowódca plutonu konnego ppor. Zbigniew Makowski
dowódca plutonu kolarzy ppor. Zygmunt Spychalski
szef kompanii zwiadu st. sierż. Bolesław Greszko
dowódca plutonu pionierów por. Stanisław Kuśmierek
dowódca plutonu pgaz. por. Andrzej Bronisław Gutowski
dowódca plutonu łączności plut. pchor. Leon Kucner
dowódca kompanii ppanc. kpt. Jan Wultański
dca I plutonu ppanc. ppor. Tadeusz Suski
dca II plutonu ppanc. ppor. Stanisław Borowiak
dca III plutonu ppanc. ppor. Stanisław Janiak
szef kompanii st. sierż. Bednarski
dowódca plutonu artylerii piechoty kpt. Tadeusz Scheur

Ze składu plutonu pieszego żandarmerii nr 25 został przydzielony do pułku posterunek żandarmerii pod dowództwem plut. Władysława Můllera.


Symbole pułkowe edytuj

 
Żołnierze pułku defilują przed marsz. Józefem Piłsudskim podczas uroczystości nadania pułkowi sztandaru, 15 maja 1921
Sztandar
Osobny artykuł: Polskie sztandary wojskowe.

Wojenny, nieprzepisowy sztandar, ofiarowany został pułkowi przez biskupa polowego, ks. dr. Stanisława Galia. 15 maja 1921 odbyło się uroczyste wręczenie chorągwi pułku z udziałem Józefa Piłsudskiego[37]. Ufundowana została przez warszawskie i kaliskie Koła Opieki nad Żołnierzem[2]. Na pamiątkę tego wydarzenia dzień 15 maja stał się oficjalnym świętem pułku. Uzupełnione napisy na lewej stronie płata sztandaru zatwierdzone zostały w Dzienniku Rozkazów MSWojsk. z 1939 r., nr 10, poz. 94. Wrześniowe i wojenne losy sztandaru pozostają nieznane[2].

Odznaka pamiątkowa
Osobny artykuł: Odznaka pamiątkowa jednostki wojskowej.

29 kwietnia 1924 roku minister spraw wojskowych generał dywizji Władysław Sikorski zatwierdził odznakę pamiątkową 29 pułku Strzelców Kaniowskich[38]. Odznaka o wymiarach 49x43 mm ma kształt wieńca laurowego z przewiązaną szarfą u dołu, na której wpisano datę powstania pułku „1 – VII 1919”. Środek odznaki zajmuje, nałożona emaliowana w kolorze białym, tarcza przedzielona pasem żółto - granatowym. Na białych polach nałożono herb Kalisza oraz miniaturę odznaki pamiątkowej II Korpusu. Nad tarczą umieszczony srebrny orzeł wz. 1919. Odznaka oficerska, czteroczęściowa, wykonana w tombaku srebrzonym, patynowana i emaliowana. Wykonawcami odznak byli: Wiktor Gontarczyk oraz Zjednoczeni Grawerzy z Warszawy[39].

Strzelcy kaniowscy edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: oficerowie 29 Pułku Strzelców Kaniowskich.
Dowódcy pułku
Zastępcy dowódcy pułku (od 1938 roku – I zastępca dowódcy)
II zastępcy dowódcy pułku - kwatermistrzowie
Obsada personalna w 1928
  • dowódca – ppłk SG Jarosław Okulicz-Kozaryn
  • zastępca dowódcy – ppłk piech. Rudolf Kaleński
  • kwatermistrz – ppłk piech. Antoni Dubiński
  • oficer sztabowy pułku – mjr Jan Światowiec
  • obwodowy komendant Przysposobienia Wojskowego – mjr Edward Teofil Jess
  • kapelmistrz – kpt. Lucjan Ksionek
  • płatnik – por. Gustaw Lachman
  • dowódca I batalionu – mjr Roch Stebnowski (IV 1928 – XII 1929 → obwodowy komendant PW)
  • dowódca II batalionu – ppłk SG Józef Urbanek
  • dowódca III batalionu – ppłk Jan Kulwieć

Żołnierze 29 pułku piechoty – ofiary zbrodni katyńskiej edytuj

Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, w Charkowie, w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).

Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej znajdują się między innymi w bazach udostępnionych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego[51] oraz Muzeum Katyńskie[52][c][d]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Andrzejkowicz Borys ppor. rez. księgowy Wytwórnia Kłódek nr 3 w Łodzi Katyń
Anglik Stanisław podporucznik rezerwy nauczyciel Szkoła Kolejowa w Kaliszu Charków
Bartecki Feliks podporucznik rezerwy ziemianin folwark Osiek, pow. kaliski Charków
Brykowicz Stefan kapitan żołnierz zawodowy oficer 29.pSK Katyń
Cieplak Witalis ppor. rez. Katyń
Hofman Tadeusz ppor. rez. prawnik, mgr sędzia w Wilnie Katyń
Kibler Stanisław ppor. rez. urzędnik Katyń
Kiełbaska Franciszek ppor. rez. nauczyciel szkoła w Klonowej Katyń
Knasiak Bolesław ppor. rez. nauczyciel Katyń
Kostrzewa Stefan ppor. rez. nauczyciel szkoła w Suchcicach Katyń
Kwieciński Mieczysław[55] kapitan żołnierz zawodowy dowódca II plutonu IV dyw 1 plotn. Katyń
Lewiński Kazimierz ppor. rez. nauczyciel szkoła w Melcuchach Katyń
Nawrocki Telesfor ppor. rez. nauczyciel Katyń
Paczesny Antoni ppłk. lek. żołnierz zawodowy starszy lekarz 29 pp Katyń
Rudnicki Bogdan ppor. rez. urzędnik Urząd Skarbowy w Kaliszu Katyń
Sztark Edward Alojzy por. rez. fabrykant przedsiębiorca z Kalisza Katyń
Szyke Stanisław Henryk ppor. rez. prawnik Zarząd Miejski w Łodzi Katyń
Walczak Florian ppor. rez. Katyń
Bednarek Feliks ppor. rez. prawnik, mgr aplikant sądowy w Wilnie Charków
Feige Gerhard ppor. rez. absolwent WSH Charków
Fox Teodor kapitan żołnierz zawodowy oficer taborowy 25.DP Charków
Gałdek Zenon ppor. rez. urzędnik Urząd Skarbowy w Pabianicach Charków
Gopenhajm Izaak ppor. rez. lekarz Charków
Grossek Stanisław ppor. rez. Charków
Hoffman Henryk ppor. rez. urzędnik Bank Komunalnej Kasy Oszczędności w Solcu Charków
Kołakowski Zygmunt por. rez. chemik Charków
Korczak Józef ppor. rez. nauczyciel szkoła powszechna w Olszynie Charków
Malinowski Adam ppor. rez. nauczyciel szkoła powszechna Charków
Piotrowski Mieczysław ppor. rez. absolwent SGH Charków
Połatyński Kazimierz ppor. rez. prawnik, mgr Sąd Apelacyjny w Poznaniu Charków
Stalski Jan Paweł ppor. rez. nauczyciel Szkoła Powszechna w Lututowie Charków
Szejner Wilhelm ppor. rez. Charków
Wilczek Emeryk[56] kapitan żołnierz zawodowy oficer mobilizacyjny OWRez. Piech. Charków

Upamiętnienie edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[12].
  2. ↑ Oficer taborowy był jednocześnie dowódcą kompanii gospodarczej.
  3. ↑ Jeśli nie zaznaczono inaczej, miejsce służby żołnierzy zawodowych przed mobilizacją podano za: Ryszard Rybka, Kamil Stepan; Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939[53].
  4. ↑ Jeśli nie zaznaczono inaczej, informacje o żołnierzach znajdujących się na Białoruskiej Liście Katyńskiej pochodzą z książki: Maciej Wyrwa; Nieodnalezione ofiary Katynia? : lista osób zaginionych na obszarze północno-wschodnich województw II RP od 17 września 1939 do czerwca 1940[54].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 68.
  2. ↑ a b c Satora 1990 ↓, s. 71.
  3. ↑ a b Kościelniak i Walczak 2002 ↓, s. 168.
  4. ↑ Prugar-Ketling (red.) 1992 ↓, metryka.
  5. ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 226.
  6. ↑ Bełdowski 1928 ↓, s. 31.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 26 marca 1921, s. 534-536.
  8. ↑ a b Almanach Oficerski 1923/24 ↓, s. 51.
  9. ↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.
  10. ↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 64.
  11. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 582–583 i 674.
  12. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  13. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 582–583.
  14. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 20.
  15. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 77.
  16. ↑ Dymek 2012 ↓, s. 41, 48.
  17. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 23-24.
  18. ↑ Rezmer 2014 ↓, s. 138.
  19. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 24.
  20. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 22-23.
  21. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 25.
  22. ↑ a b Dymek 2013 ↓, s. 26-27.
  23. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 28-29.
  24. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 28-32.
  25. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 32.
  26. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 33.
  27. ↑ Drozdowski 2018 ↓, s. 33-34.
  28. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 34.
  29. ↑ Rezmer 2014 ↓, s. 459-460.
  30. ↑ Dymek 2012 ↓, s. 98.
  31. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 35.
  32. ↑ Dymek 2012 ↓, s. 102.
  33. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 35-36.
  34. ↑ Rezmer 1992 ↓, s. 496–497.
  35. ↑ Dymek 2012 ↓, s. 109-111.
  36. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 39-41.
  37. ↑ Święto 29 Pułku p. w Kaliszu Nowości Illustrowane 1921 nr 22 s. 2-3 (zdjęcia) [1]
  38. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 17 z 29 kwietnia 1924 roku, poz. 259.
  39. ↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 60-61.
  40. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 20 czerwca 1923 roku, s. 402.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 138 z 29 grudnia 1925 roku, s. 749.
  42. ↑ Odznaczony VM za 1939. M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 354)
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 543.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 130.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 127.
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 79.
  47. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 89.
  48. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 16, 582.
  49. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 98.
  50. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 582.
  51. ↑ Katyń – miejsca pamięci. [dostęp 2022-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)].
  52. ↑ Muzeum Katyńskie – Księgi Cmentarne.
  53. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓.
  54. ↑ Wyrwa 2015 ↓.
  55. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 1970.
  56. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 14209.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=29_Pułk_Strzelców_Kaniowskich&oldid=73191335”