Statek wodny

Statek wodny – dość szerokie i nie do końca sprecyzowane pojęcie, zawężające określenie jednostki pływającej do takich jednostek, które mogą poruszać się samodzielnie, lub też, w myśl innych definicji, są wykorzystywane ogólnie jako środek transportu (z własnym napędem lub bez). Przykładowo w rozumieniu międzynarodowego prawa drogi morskiej statek oznacza wszelkiego rodzaju urządzenie pływające, nie wyłączając urządzeń bezwypornościowych i wodnosamolotów, używane lub nadające się do użytku jako środek transportu wodnego.

Najważniejsze elementy statku:
1 – dziób
2 – gruszka dziobowa, przedłużenie kilu przed dziobnicę
3 – kluza kotwiczna i kotwica
4 – burta
5 – śruba napędowa i płetwa steru
6 – rufa
7 – komin
8 – nadbudówka
9 – pokład

Statek badawczy RV „Dana”

Kontenerowiec MS „BCL Joanna”

Łódź rybacka REW-42

Definicja

Definicja statku wodnego jest bardzo ogólna – spełnia ją nawet dłubanka i kajak, ale dryfująca tratwa już nie. Określenie to obejmuje także wszelkiego rodzaju barki, żurawie pływające i inne pływające urządzenia przeładunkowe, doki pływające, gdy są holowane lub gdy poruszają się za pomocą własnego napędu, pogłębiarki, pływające platformy wiertnicze i inne urządzenia pływające. Zwyczajowo statkami nazywa się jednostki służące do komercyjnego przewozu towarów i ludzi, łamania lodu, badań naukowych itp. Udokumentowane użycie w polszczyźnie ok. 1612, 1625.

Według ustawy o żegludze śródlądowej statkiem jest urządzenie pływające o napędzie mechanicznym lub bez napędu mechanicznego, w tym również prom, wodolot i poduszkowiec, przeznaczone lub używane na śródlądowych drogach wodnych do:

a) przewozu osób lub rzeczy,

b) pchania lub holowania,

c) inspekcji, nadzoru nad bezpieczeństwem ruchu żeglugowego lub szkolenia,

d) ratowania życia lub mienia,

e) połowu ryb,

f) wykonywania prac technicznych, utrzymania szlaków żeglugowych lub eksploatacji złóż kruszyw,

g) uprawiania sportu lub rekreacji,

h) celów mieszkalnych, biurowych, gastronomicznych, hotelowych lub warsztatowych, a także jako przystanie pływające, doki lub zakłady kąpielowe

Rodzaje statków

Podział ze względu na wykorzystywane akweny

Podstawowy podział wyróżnia statki śródlądowe i morskie.

Podział ze względu na zanurzenie

Statki wodne dzieli się na statki nawodne, których siła wyporu wody jest zawsze większa od ich ciężaru całkowitego (własnego i ładunku), oraz statki podwodne, które mogą czasowo zanurzać się całkowicie pod powierzchnię wody na wybraną głębokość poprzez regulację ciężaru statku za pomocą napełniania wodą lub opróżniania zbiorników balastowych.

Podział ze względu na napęd

Ze względu na rodzaj napędu, statki wodne dzieli się na:

• statki wiosłowe – poruszane za pomocą wioseł
• statki żaglowe (żaglowce) – poruszane energią wiatru
• statki o napędzie mechanicznym – silnikowe i turbinowe, a te dzieli się dalej ze względu na rodzaj pędnika na
  • statki o napędzie łopatkowym
  • statki o napędzie śrubowym
  • statki o napędzie strumieniowym.

Podział ze względu na liczbę kadłubów

Ze względu na liczbę kadłubów statki dzieli się na:

• jednokadłubowe
• dwukadłubowe (katamaran)
• trójkadłubowe (trimaran)
• czterokadłubowe (quadramaran).

Podział ze względu na charakter pracy

Ze względu na charakter pracy statki dzieli się na:

• statki handlowe
• statki zaopatrzenia
• statki służb państwowych
• statki służb portowych
• „statki” wojenne – okręty wojenne
• statki sportowe i inne
• statki pasażerskie.

Cywilne i wojskowe

Ponadto statki wodne dzieli się na statki cywilne, zwane po prostu statkami, oraz jednostki wojenne, czyli okręty. Jednak okrętownictwem nazywa się ogólnie cały dział techniki dotyczący budowy statków, a także większości innych jednostek pływających.

Zobacz też

• Jednostka pływająca
• Statek
• Skróty przed imionami statków
• Okręt
• Skróty przed nazwami okrętów
• Polski Rejestr Statków
• TT Knock Nevis – Największy statek świata