Strażnica WOP Ustrzyki Górne
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Ustrzyki Górne – zlikwidowany podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
 Widok na drogę wylotową w kierunku Wetliny, po lewej Strażnica SG w Ustrzykach Górnych (maj 2006) | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1945; 2000 |
| Rozformowanie |
1954–1957; 2005 (przemianowania) |
| Tradycje | |
| Rodowód |
168 strażnica WOP |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
37 komenda odcinka |
Strażnica Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Ukrainą.
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujStrażnica została sformowana w 1945 w strukturze 37 komendy odcinka jako 168 strażnica WOP (Ustrzyki Górne)[a] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[1].
W 1947 strażnicę WOP Ustrzyki Górne wyłączono spod 8 Rzeszowskiego Oddziału WOP[b].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 251 strażnica OP Ustrzyki Górne została włączona w struktury 35 batalionu Ochrony Pogranicza w Baligrodzie, a po jego rozformowaniu 1 stycznia 1951 263 batalionu WOP w Ustrzykach Dolnych[2].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[c]. Strażnica III kategorii otrzymała numer 167 w skali kraju[d]. Także 168 strażnica WOP stacjonowała w Ustrzykach Górnych[d].
- Straż Graniczna:
Strażnica Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych (Strażnica SG w Ustrzykach Górnych) 6 listopada 2000 została włączona do systemu ochrony granicy państwowej w strukturach Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej w Przemyślu. Natomiast 10 listopada 2000 w Ustrzykach Górnych[4], w obecności ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Marka Biernackiego, Komendanta Głównego SG gen. bryg. Marka Bieńkowskiego odbyło się oficjalnie otwarcie nowo wybudowanej strażnicy SG w Ustrzykach Górnych[5].
W 2002, Strażnica SG w Ustrzykach Górnych miała status strażnicy SG I kategorii[e].
Jako Strażnica Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005 Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej...[f] została przekształcona na Placówkę Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych (PSG w Ustrzykach Górnych)[4].
Ochrona granicy
edytuj
- Straż Graniczna:
Strażnica SG w Ustrzykach Górnych przejęła południowo-wschodnią część ochranianego odcinka granicy państwowej po zlikwidowanej strażnicy SG w Lutowiskach, a tym samym został zlikwidowany najdłuższy odcinek granicy ochraniany przez pojedynczą graniczną jednostkę organizacyjną SG[5].
Strażnice sąsiednie
edytuj- 167 strażnica WOP Bukowiec ⇔ 169 strażnica WOP Wetlina – 1946
- 251 strażnica OP Stuposiany ⇔ 253 strażnica OP Ustrzyki Górne – 1949
- Straż Graniczna:
- Strażnica SG w Lutowiskach ⇔ Strażnica SG w Wetlinie – 6.11.2000[4]
- Strażnica SG w Stuposianach ⇔ Strażnica SG w Wetlinie – 23.10.2002[4].
Komendanci/dowódcy strażnicy
edytuj- por. Marian Pelc (był w 1951).
Uwagi
edytuj- ↑ Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
- ↑ Rozkaz organizacyjny szefa Departamentu WOP nr 013 z 21.03.1947.
- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego 1954[3].
- ↑ a b Archiwum SG, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954. k. 19.
- ↑ Zarządzenie Komendanta Głównego Straży Granicznej nr 3 z 11.01.2002.
- ↑ W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
Przypisy
edytuj- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 117–118.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ a b c d muzeumsg ↓, s. 1.
- ↑ a b Kozłowski 2011 ↓, s. 255.
Bibliografia
edytuj- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Piotr Kozłowski: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej im. płk. Jana Tomasza Gorzechowskiego w Przemyślu. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991–2011. Materiały poseminaryjne – Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Straż Graniczna od 1991 – Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2024-02-28]. (pol.).