Strzępkoskórka kropelkowata
Strzępkoskórka kropelkowata (Peniophorella guttulifera (P. Karst.) K.H. Larss.) – gatunek grzybów z rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales)[1].
_K.H.Larsson_310958.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
strzępkoskórka kropelkowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Peniophorella guttulifera (P. Karst.) K.H. Larss. Mycol. Res. 111(2): 192 (2007) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peniophorella, Rickenellaceae, Hymenochaetales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1889 r. Petter Adolf Karsten nadając mu nazwę Gloeocystidium guttuliferum. Obecną nazwę nadał mu Karl-Henrik Larsson w 2007 r.[1] Pozostałe synonimy:
- Hyphoderma guttuliferum (P. Karst.) Donk 1962
- Peniophora guttulifera (P. Karst.) Sacc. 1891
- Phlebia guttulifera (P. Karst.) M.P. Christ. 1960[2].
Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 1973 r. dla synonimu Hyphoderma guttuliferum[3]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia
edytujOwocnik rozpostarty, przylegający, miękki, o konsystencji od błoniastej do nieco woskowatej, o grubości do 0,1 (0,15) mm. Hymenofor gładki, owłosiony z wystającymi cystydami, w stanie świeżym białawy do żółtawego, po wyschnięciu przechodzący w brązowe plamy pokryte drobnymi kropkami o barwie od ochrowej do ochrowobrązowej. Brzeg ostry, niewyraźny lub szybko przerzedzający się, oprószony, białawy[4].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny, wszystkie strzępki ze sprzążkami, w hymenium cienkościenne, o szerokości 2–4 (5,5) µm, szkliste do bardzo bladożółtych. W subhymenium strzępki przy podłożu gęste, w górnej warstwie rzadsze, o średnicy (3) 4–6,5 (8,5) µm, nieco grubościenne lub nawet grubościenne, o ściance grubości (0,5–1,5 µm), prawie szkliste do bardzo bladożółtych. Rzadko występują stefanocysty, niektóre w strefie brzeżnej jako boczne lub siedzące elementy na strzępkach podskórnych o średnicy 9–11 μm. Częstsze są cystydy, przeważnie cylindryczne, o wymiarach 60–80 (100)×10–20 µm, wystające 30 (50) µm ponad powierzchnię bhymenium, o pogrubionej, w górnej połowie inkrustowanej ścianie, na szczycie z amorficzną kuleczką o barwie od jasnożółtej do ochrowobrązowej. Podstawki przeważnie prawie maczugowate, czasem lekko kręte, 20–30×5–6 µm z 4 sterygmami o długości do 5 μm. Bazydiospory cylindryczne, ze spłaszczonym lub lekko wklęsłym wierzchołkiem, (8) 9–11 (12)×3,5–4 (4,5) µm, Q = 2–3, gładkie, cienkościenne, szkliste. Strzępki i bazydiospory nieamyloidalne, niecyjanofilne. Inkrustacja: występuje w postaci bezbarwnej do żółtawej pryzmatycznej lub nieregularnej, czasami jako małe lub duże kryształy na wystających i zamkniętych cystydach luzem w pobliżu subikulum lub w kontekście. Cystydy zwykle z wierzchołkowa kulą z żywicznej lub amorficznej substancji o barwie żółtawej do ochrowo-brązowej[4].
Zasięg występowania i siedlisko
edytujZnane jest występowanie Peniophorella guttilifera w Ameryce Północnej i Południowej, Europie i Azji[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 3 stanowiska[3], w późniejszych latach podano następne[6].
Nadrzewny saprotrof. Występuje w różnego typu lasach na leżących na ziemi pniach i gałęziach drzew. W Polsce notowany na drewnie sosny pospolitej[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-10-27] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-10-27] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 327, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b Peniophorella guttulifera, t. 134, Crusts of Jells, 2019, s. 1–6 [dostęp 2023-10-27] (ang.).
- ↑ Występowanie Peniophorella guttulifera na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-10-27] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-10-27] (pol.).