Suchy Żleb (Łysanki)

Suchy Żlebreglowa dolina wcięta w północne stoki Łysanek w polskich Tatrach Zachodnich. Jest jedną z trzech dolin Łysanek, najbardziej wschodnią. Opada spod Samkowego Zwornika (1317 m) w północnym kierunku, do Kotliny Zakopiańskiej. Ma wylot na wysokości ok. 900 m n.p.m. powyżej należącego do Zakopanego osiedla Mraźnica[1]. Jej wschodnie obramowanie tworzy północno-wschodni grzbiet Łysanek oddzielający ją od Doliny Strążyskiej, zachodnie Samkowy Grzbiet oddzielający ją od Doliny za Bramką[2]. Dnem doliny spływa potok Miśkowiec, który czasami wysycha – stąd nazwa dolinki.

Widok z Pasma Gubałowskiego

Jest to niewielka dolinka o charakterze żlebu i jest całkowicie zalesiona. Podłoże skalne zbudowane jest w większości z odpornych na erozję wapieni i dolomitów, w części północnej występują też mniej odporne dolomity, łupki i wapienie eoceńskie[3]. Zbocza żlebu są przeważnie strome, w lewym (zachodnim) zboczu sterczą pojedyncze skałki[4]. W dnie występują progi skalne o wysokości do 7 m[3]. Dolinka nie należała w przeszłości do żadnej hali i nie prowadzono tu wypasu zwierząt[3]. Obecnie znajduje się na obszarze ochrony ścisłej Regle Zakopiańskie (Tatrzański Park Narodowy)[5]. Chronione są tu nieliczne w tatrzańskim reglu dolnym fragmenty lasu o charakterze naturalnym, należące do zespołu żyznej buczyny karpackiej. Naturalny drzewostan rosnący w dolince charakteryzuje się przewagą miąższościową jodły (47%), mniejszym udziałem buka (33%) i świerka (20%). Jego zasobność wynosi (2004) 447 m³/ha, nieco mniej niż przeciętna zasobność naturalnych buczyn w Beskidach. Niewiele jest tu martwych drzew stojących (26 m³/ha), dużo natomiast leżących na dnie lasu kłód (151 m³/ha)[6].

Przez Suchy Żleb nie prowadzi szlak turystyczny, jedynie Droga pod Reglami przecina na wysokości ok. 915 m n.p.m. dolną część dolinki (ciągnie się ona jeszcze nieco poniżej tej drogi). Około 400 m na wschód od tego miejsca znajduje się najwyższy punkt na całej trasie Drogi pod Reglami – 940 m n.p.m.[4] W okolicach wylotu dolinki zmarł w 1926 słynny góralski muzyk – Bartłomiej Obrochta, a miejsce jego śmierci upamiętnia kapliczka na drzewie przy Drodze pod Reglami[7].

Szlaki turystyczne

edytuj
    – szlak turystyki pieszej i rowerowej (Droga pod Reglami), odcinek Dolina Strążyska – Dolina Kościeliska.

Przypisy

edytuj
  1. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  3. a b c Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba, Polskie Tatry Zachodnie. Przewodnik, Gliwice: Wyd. Ryszard M. Remiszewski – RMR, 1996, ISBN 83-904352-1-7.
  4. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-04-29].
  5. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
  6. Tomasz Skrzydłowski, Las w Suchym Żlebie – ostatnia naturalna buczyna w Tatrach, „Roczniki Bieszczadzkie”, 16, 2008, s. 95–108 [dostęp 2011-11-04].
  7. Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.