Syzyfowe prace

powieść (aut. Stefan Żeromski; 1897)

Syzyfowe pracepowieść Stefana Żeromskiego, która po raz pierwszy ukazała się w krakowskim dzienniku „Nowa Reforma” od 7 lipca do 24 września 1897. Z początku powieść miała mieć tytuł "Wybawiciel".

Syzyfowe prace
Autor

Stefan Żeromski (jako Maurycy Zych)

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Kraków

Język

polski

Data wydania

1897

Historia powstania

edytuj

Żeromski opublikował ją pod pseudonimem Maurycy Zych. Pod tymże pseudonimem wydał ją w formie książkowej we Lwowie w 1898, nakładem Lwowskiego Towarzystwa Wydawniczego[1]. Ocenzurowana i przygotowana do druku przez pisarza powieść ukazała się w zaborze rosyjskim w 1909 (z datą 1910) pod tytułem Andrzej Radek, czyli Syzyfowe prace.

Analiza

edytuj

W powieści autor na podstawie własnych doświadczeń z dzieciństwa i lat młodzieńczych przedstawił obraz szkoły w rosyjskim Królestwie Polskim i walkę polskiej młodzieży z rusyfikacją. Żeromski pod przejrzystymi kryptonimami ukrył szkołę w Pińczowie jako progimnazjum w Pyrzogłowach i gimnazjum kieleckie jako szkoła w Klerykowie. Pod osobą Andrzeja Radka ukrył swego bliskiego przyjaciela Jana Wacława Machajskiego, syna mieszczanina pińczowskiego[2].

W rozdziale XVII opisano scenę, w której Marcin Borowicz odnajduje w pamiętniku wiersz Anny Stogowskiej „Biruty”. Jest to końcowy fragment wiersza Mieczysława Romanowskiego Kiedyż?. Ponadto, ukazany w wierszu motyw przekuwania broni na narzędzia rolnicze pojawia się również w Piśmie Świętym w ST (w Księdze Izajasza 2, 4 oraz Księdze Micheasza 4, 3).

Adaptacje

edytuj

Powieść zekranizował w latach 1998–2000 Paweł Komorowski. W filmie i serialu w rolach głównych wystąpili: Łukasz Garlicki, Franciszek Pieczka, Bartłomiej Kasprzykowski, Zofia Kucówna i Alicja Bachleda-Curuś[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. O lwowianach, Lwowie, Małopolsce Wschodniej i Wołyniu. „Syzyfowe prace”. „Biuletyn”. Nr 24, s. 53, czerwiec 1973. Koło Lwowian w Londynie. 
  2. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego DXII Prace Historyczne, Zeszyt 62, „Pińczów i jego szkoły w dziejach” pod redakcją J. Wyrozumskiego. PWN 1979.
  3. Syzyfowe prace. filmpolski.pl. [dostęp 2011-01-25].

Linki zewnętrzne

edytuj