Szczur indochiński

gatunek gryzonia

Szczur indochiński[14] (Rattus andamanensis) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Azji Południowo-Wschodniej[13][15].

Szczur indochiński
Rattus andamanensis[1]
(Blyth, 1860)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Rattini

Rodzaj

szczur

Gatunek

szczur indochiński

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[13]

Zasięg występowania

edytuj

Szczur indochiński występuje we wschodnim Nepalu, północno-wschodnich Indiach, Bhutanie, południowej Chińskiej Republice Ludowej (w tym Hongkong i Hajnan), północnej i wschodniej Mjanmie, północno-środkowej Tajlandii, północnym i wschodnim Laosie, Wietnamie, południowej Kambodży, na Andamanach (Andaman Północny, Interview, Andaman Środkowy, Long, Henry Lawrence Island, Havelock Island, Andaman Południowy i Mały Andaman), na Kar Nikobar i kilku wyspach na wschodnim wybrzeżu półwyspowej części Tajlandii (Ko Tao, Phangan, Ko Samui i Ko Kra); być może występuje też w północnym Bangladeszu[16].

Taksonomia

edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1860 roku brytyjski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Mus (Leggada?) andamanensis[2]. Holotyp pochodził z Andamanu Południowego, na Andamanach, w Indiach[15].

We wcześniejszych ujęciach systematycznych w odniesieniu do tego gatunku używano nazw R. sikkimensis i R. remotus, ale najstarszą dostępną nazwą jest R. andamanensis[16]. Jego umiejscowienie w grupie gatunkowej w obrębie Rattus jest niepewne, ale jest taksonem siostrzanym kladu zawierającego grupy gatunkowe rattus i exulans[16]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[16].

Etymologia

edytuj

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 155–200 mm, długość ogona 185–240 mm, długość ucha 23–25 mm, długość tylnej stopy 32–37 mm; masa ciała 100–150 g[19].

Biologia

edytuj

Szczur ten prowadzi nadrzewny tryb życia, zamieszkuje lasy i ich obrzeża. Nie unika obszarów rolniczych, bywa spotykany w pobliżu domów ludzkich. Spotykany od poziomu morza do 2000 m n.p.m.[13]

Populacja

edytuj

Szczur indochiński jest uznawany za gatunek najmniejszej troski, ze względu na szeroki zasięg występowania, obejmujący kilka obszarów chronionych. Ocenia się, że ma także dużą liczebność. Jest dość odporny na zmiany środowiska[13].

Przypisy

edytuj
  1. Rattus andamanensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b E. Blyth. Report of Curator, Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 29 (1), s. 103, 1860. (ang.). 
  3. Miller 1902 ↓, s. 762.
  4. Miller 1902 ↓, s. 770.
  5. H.C. Robinson & C.B. Kloss. On new mammals, mainly from Bandon and the adjacent islands, East coast of the Malay Peninsula. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 13, s. 231, 1914. (ang.). 
  6. Kloss 1916 ↓, s. 56.
  7. Kloss 1916 ↓, s. 57.
  8. M.A.C. Hinton. Scientific results from the mammal survey. No. XVIII–(continued). Report on the house rats of India, Burma, and Ceylon. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 26 (2), s. 394, 1919. (ang.). 
  9. C.B. Kloss. On mammals collected in Siam. „Journal of the Natural History Society of Siam”. 3 (4), s. 379, 1919. (ang.). 
  10. G.M. Allen. Rats (genus Rattus) from the Asiatic Expeditions. „American Museum novitates”. 217, s. 3, 1926. (ang.). 
  11. Ch.M. Shih. Preliminary report on the mammals from Yaoshan, Kwangsi, collected by the Yaoshan Expedition of Sun Yatsen University, Canton, China. „Bulletin of the Department of Biology college of science Sun Yatsen University”. 4, s. 6, 1930. (ang.). 
  12. V. Chaturvedi. A new House Rat (Mammalia: Rodentia: Muridae) from the Andaman and Nicobar Islands. „Proceedings of the Zoological Society of Bengal”. 19, s. 141, 1966. (ang.). 
  13. a b c d K. Aplin i inni, Rattus andamanensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-05] (ang.).
  14. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 2680. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  15. a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus andamanensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-04].
  16. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 484. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  17. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.). 
  18. andamanensis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-05] (ang.).
  19. Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 834. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

edytuj