Szczwół (Conium L.) – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych Apiaceae. Obejmuje 5[4]–6[5][6] gatunków. Występują one w Eurazji[4], głównie w basenie Morza Śródziemnego[6]. Jeden gatunek rośnie także w południowej Afryce[4]. W Polsce występuje jeden gatunek – szczwół plamisty C. maculatum (ma status zadomowionego antropofita)[7]. Został on także zawleczony do Azji Wschodniej[6] i Mikronezji[4]. Roślina ta jest silnie trująca, dawniej wykorzystywana była także w ziołolecznictwie[4].

Szczwół
Ilustracja
Morfologia (szczwół plamisty)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

szczwół

Nazwa systematyczna
Conium L.
Sp. Pl. 243. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

Conium maculatum L.[3]

Synonimy
  • Cicuta Mill.
  • Cicutaria Heister ex Fabricius[3]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Rośliny zielne, dwuletnie, o łodygach pustych i nagich[8].
Liście
3–4-krotnie pierzaste[8].
Kwiaty
Zebrane w baldach złożony z licznymi zarówno pokrywami, jak i pokrywkami. Działki kielicha są drobne. Płatki korony białe, odwrotnie sercowate i wycięte[8].
Owoce
Okrągłe lub jajowate, bocznie spłaszczone rozłupnie[8].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae[9].

Wykaz gatunków[5]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. a b c Conium. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-07-05].
  4. a b c d e David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 229, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  5. a b Conium L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-16].
  6. a b c Pan Zehui, Mark F. Watson: Conium Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-05].
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 62, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. a b c d Marian Koczwara, Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 44.
  9. Genus: Conium L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-05].