Szczyt NATO w Brukseli 1989 (grudzień)

spotkanie przywódców państw NATO

Szczyt NATO w Brukseli – 10. szczyt NATO zorganizowany w Brukseli 4 grudnia 1989.

Szczyt NATO w Brukseli
1989 (grudzień)
December 1989 Brussels
NATO summit
Ilustracja
Organizacja

 NATO

Miejscowość

Bruksela

Data

4 grudnia 1989

Uczestnicy

Przywódcy państw NATO

Szczyt NATO w Brukseli
(29–30 maja 1989)
Szczyt NATO w Londynie
(5–6 lipca 1990)
brak współrzędnych

10 szczyt NATO miał charakter specjalny. Został zwołany w celu poinformowania przywódców państw i rządów Sojuszu o wynikach rozmów amerykańskiego prezydenta George'a H. W. Busha z sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego Michaiłem Gorbaczowem[1][2].

Sytuacja międzynarodowa

edytuj

W dniach 2 i 3 grudnia na Malcie obradował amerykańsko–radziecki szczyt(inne języki) z udziałem przywódców USA i ZSRR. Dwudniowe spotkanie koncentrowało się na kwestii redukcji sił zbrojnych oraz zmianach w środowisku bezpieczeństwa europejskiego. Konsekwencją rozmów było ogłoszenie zakończenia zimnej wojny[3]. Maltański szczyt był kontynuacją serii porozumień o redukcji zbrojeń zawartych między dwoma supermocarstwami i całkowitej likwidacji arsenałów rakietowych pocisków balistycznych pośredniego i średniego zasięgu[4][a].

Kiedy w Brukseli obradował szczyt państw NATO, w Moskwie spotkali się przedstawiciele państw Układu Warszawskiego. Przywódcy państw członkowskich UW potępili interwencję w Czechosłowacji w 1968 i uznali ją za sprzeczną z prawem międzynarodowym. Odrzucili również doktrynę Breżniewa dotyczącą ograniczonej suwerenności[1][4].

W tym czasie w Europie Środkowo-Wschodniej trwała Jesień Ludów, czyli proces rozpadu bloku sowieckiego[b]. W Polsce prowadzono negocjacje z opozycją w ramach obrad Okrągłego Stołu i doprowadzono do częściowo wolnych wyborów, na Węgrzech trwały dyskusje polityczne przy narodowym Trójkątnym Stole[6]. Węgry otworzyły granicę z Austrią dla uchodźców z Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Po masowych demonstracjach w NRD, 18 października dymisję złożył Erich Honecker, a 9 listopada rozpoczęto burzenie Muru Berlińskiego[7].

Po zakończeniu obrad szczytu nie opublikowano oficjalnego komunikatu[8].

  1. Intermediate-Range Nuclear Forces.
  2. Szczyt w Brukseli odbył się bezpośrednio po przełomowych wydarzeniach politycznych w skali strategicznej. Były to między innymi: zaprzysiężenie George’a Busha na 41. prezydenta Stanów Zjednoczonych, wycofanie oddziałów armii radzieckiej z Afganistanu, stłumienie przez radzieckich komandosów niepodległościowej demonstracji gruzińskich studentów w Tbilisi, oficjalna wizytę Michaiła Gorbaczowa w Pekinie, śmierć szyickiego przywódcy duchowego ajatollaha Ruhollaha Chomeiniego, krwawe stłumienie pokojowej demonstracji na rzecz demokracji na placu Tian’anmen w Pekinie, zorganizowanie sześciusetkilometrowego „ludzkiego łańcucha” łączącego republiki nadbałtyckie, wizyta prezydenta Stanów Zjednoczonych George’a H. W. Busha w Polsce, audiencja Michaiła Gorbaczowa u Jana Pawła II[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b NATO Summit Meetings ↓, Brussels, 4 Dec. 1989.
  2. Zarychta 2020 ↓, s. 100.
  3. Zarychta 2020 ↓, s. 100–101.
  4. a b Zarychta 2020 ↓, s. 101.
  5. Zarychta 2020 ↓, s. 101–102.
  6. Zarychta 2020 ↓, s. 102.
  7. Zarychta 2020 ↓, s. 102–103.
  8. Zarychta 2020 ↓, s. 103.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj