Szynszyloszczur samotny

gatunek gryzonia

Szynszyloszczur samotny[3] (Abrocoma budini) – gatunek ssaka z (rodziny szynszyloszczurowattych). Zamieszkuje tereny położone na dużej wysokości[4]: 3000 m n.p.m.[2]. Typowa lokalizacja: Otro Cerro, 3000 m n.p.m., prowincja Catamarca w Argentynie[2].

Szynszyloszczur samotny
Abrocoma budini[1]
Thomas, 1920
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

jeżozwierzowce

Infrarząd

jeżozwierzokształtne

Nadrodzina

Octodontoidea

Rodzina

szynszyloszczurowate

Rodzaj

szynszyloszczur

Gatunek

szynszyloszczur samotny

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

brak danych

Systematyka edytuj

W 1940 roku John Ellerman identyfikował A. budini jako podgatunek szynszyloszczura szarego (A. cinerea), ale w 2002 Janet K. Braun i Michael A. Mares wykazali, że zwierzęta te stanowią odrębny gatunek[5][6].

Nazewnictwo edytuj

Epitet gatunkowy budinii jest eponimem mającym na celu upamiętnienie E. Budiniego, który w 1919 schwytał jedyne znane okazy[5]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” zaproponowano dla gatunku nazwę szynszyloszczur samotny[3].

Budowa ciała edytuj

Szynszyloszczur samotny jest gryzoniem o średniej wielkości[5].

Wzór zębowy I C P M
20 = 1 0 1 3
1 0 1 3

Sierść w części grzbietowej jest brązowoszara, boki są nieco jaśniejsze. W części brzusznej sierść jest wybarwiona na kolor brunatnoszary. W środkowej części klatki piersiowej biała plama. Ogon szynszyloszczura samotnego jest dwukolorowy. W górnej części ciemny, a w dolnej blady, jasnoszary. Łapy zwierzęcia są białe[6].

Wymiary Abrocoma budini
(za: L.H.Emmons, 2016)[6]
wymiar
długość ciała z głową i ogonem 197–203 mm
długość ogona 130–144 mm
długość tylnej kończyny 29,5–31 mm
długość ucha 24–25 mm
długość czaszki 48–49 mm

Tryb życia edytuj

Ze względu na bardzo skromny zasób wiedzy na temat A. budini, brak także informacji na temat ich trybu życia[6].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Janet K. Braun i Michael A. Mares wskazali w 2002 typową lokalizację Abrocoma budini w: Otro Cerro, 3000 m n.p.m., prowincja Catamarca w Argentynie[5]. Prawdopodobnie zasięg występowania gatunku jest ograniczony do Sierra de Ambato w prowincjach Catamarca i La Rioja (ok. 18 km na północny zachód od Chumbicha)[6].

Ekologia edytuj

Szynszyloszczur samotny podobnie jak pozostałe gatunki z rodzaju Abrocoma jest ścisłym roślinożercą[6].

Siedlisko edytuj

Oldfield Thomas zanotował jedynie (1920), że szynszyloszczur samotny żyje w terenie skalistym, w rozpadlinach[6].

Ochrona edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia Abrocoma budini w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek o nieokreślonym stopniu zagrożenia (data deficient). Szynszyloszczur samotny jest znany tylko z opisów czterech okazów zwierząt schwytanych 15 listopada 1919[6].

Przypisy edytuj

  1. Abrocoma budini, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Abrocoma budini, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Abrocoma budini. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 grudnia 2019]
  5. a b c d Janet K. Braun, Michael A. Mares. Systematics of the Abrocoma cinerea Species Complex (Rodentia: Abrocomidae), with a Description of a New Species of Abrocoma. „Journal of Mammalogy”. 83 (1), s. 1-19, 2002. American Society of Mammalogists. DOI: 10.1644/1545-1542. ISSN 0022-2372. (ang.). 
  6. a b c d e f g h L.H.Emmons: Family Abrocomidae (Chinchilla Rats and Inca Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 487–497. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).