Wikipedia

TED (konferencja)

TED (Technology, Entertainment and Design – Technika[1], Rozrywka i Design) – marka konferencji naukowych organizowanych corocznie przez amerykańską fundację non-profit Sapling Foundation. Celem konferencji jest popularyzacja – jak głosi motto – „idei wartych propagowania”[2][3][4].

TED
Technology, Entertainment
and Design
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone
 Kanada

Siedziba

Nowy Jork
Vancouver

Data założenia

1984

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Michael Pollan podczas TED2007

Historia edytuj

Pierwsza konferencja odbyła się w 1984 roku i mimo prelekcji Benoît Mandelbrota, urodzonego w Polsce znanego francuskiego matematyka, nie odniosła sukcesu finansowego[5][6]. W 1990 roku kolejna konferencja pod tą nazwą odbyła się w Monterey w Kalifornii i od tego czasu wydarzenie jest organizowane corocznie. Choć początkowo na jej łamach ze względu na bliskość Doliny Krzemowej obecny był głównie profil technologiczny, aktualnie jej tematyka dotyczy także nauki oraz kultury; prezentowane są także prelekcje dotyczące innych dziedzin życia człowieka[7][8].

Fundacja należąca do byłego dziennikarza komputerowego i wydawcy Chrisa Andersona kupiła markę konferencji w 2000 roku[9][10], zaś on sam stał się głównym kuratorem organizacji po konferencji w 2002 roku[11]. Od 2009 do 2014 roku główna konferencja TED odbywała się w Long Beach i Palm Springs, następnie przeniesiono ją do Vancouver w Kanadzie[12]. Od czerwca 2006 roku prelekcje są udostępniane online na licencji Creative Commons na stronie www oraz kanale YouTube, gdzie TED udostępnił ponad 2.100 prelekcji, oglądanych w sumie ponad miliard razy[13].

W 2006 roku wstęp na konferencję kosztował 4400 dolarów, a w 2007 roku wprowadzono system corocznej opłaty w wysokości 6000 dolarów, na którą składa się między innymi udział w konferencji i różnego rodzaju materiały dodatkowe[14].

W biurach TED w Nowym Jorku i Vancouver pracuje około 140 osób[15].

Konferencja edytuj

 
Wendell Brown i Harrison Ford podczas TED2016

Każdy mówca dostaje maksymalnie 18 minut, aczkolwiek większości prelegentów wystarcza mniej czasu, a najdłuższa zarejestrowana prelekcja TED ma ponad 35 minut[16]. Wśród najważniejszych uczestników znalazło się wielu wybitnych naukowców, polityków, przedsiębiorców i działaczy społecznych, m.in.: Gordon Brown[17][18], Bill Clinton[19], Richard Dawkins[20][21], Bill Gates[22][23][24][25][26], Jane Goodall[27][28], Stephen Hawking[29], Naomi Klein[30], Monica Lewinsky[31], Colin Powell[32], Robert Sapolsky[33] Edward Snowden[16], Jimmy Wales[34]. Wśród prelegentów było też wielu laureatów Nagrody Nobla[35]. Pierwszym Polakiem na konferencji TED był Jacek Utko (2009)[36].

TED Global edytuj

W 2005 roku utworzono siostrzaną konferencję TED Global zorientowaną bardziej na sprawy ogólnoświatowe, niż wyłącznie amerykańskie. Odbywa się ona corocznie w innym miejscu na świecie. Do tej pory odbyła się ona między innymi w Wielkiej Brytanii, Tanzanii, Szkocji i Brazylii. Europejskim dyrektorem TED i kuratorem TED Global jest Szwajcar, Bruno Giussani[37][38].

TEDx edytuj

Konferencje TEDx są niezależne od TED, jednak stosują format analogiczny do tej konferencji. Mogą zostać zorganizowane przez kogokolwiek, kto otrzyma bezpłatną licencję od organizacji oraz będzie stosował się do ściśle określonych reguł[39]. Konferencje nie mogą przynosić zysków, a koszty pokrywać mogą opłaty za wstęp lub sponsorzy[40]. Prelegenci nie otrzymują wynagrodzenia i zgadzają się na publikację nagrania na koncie TEDx w portalu YouTube na licencji takiej samej, jak prelekcje TED oraz na ewentualny montaż nagrania i emisję na stronie TED.com. W 2011 roku rozpoczęto program „TEDx in a Box”, który wspiera organizatorów konferencji w krajach rozwijających się. Jednym z prelegentów TEDx był fiński muzyk Sebastain Teir „Kebu”[41].

TEDxYouth edytuj

Konferencje TEDxYouth są niezależnym programem stworzonym przez TED dla uczniów gimnazjów i liceów. Na konferencji TEDxYouth występują prelegenci w podobnym wieku, co słuchacze, mogą być także prezentowane prelekcje TED[42]. Konferencje TEDxYouth miały miejsce między innymi w Tarnowie[43][44] i Warszawie[45][46].

TEDxKids edytuj

Konferencje TEDxKids są niezależnym programem skierowanym do uczniów szkół podstawowych, zorganizowanym podobnie do TEDxYouth. W Polsce miało miejsce kilka konferencji spod znaku TEDxKids, między innymi w Gdańsku[47][48] i Krakowie[49].

TEDxWoman edytuj

Konferencje TEDxWoman są programem podobnym do TEDx, ale zorientowanym bardziej na sprawy kobiet, które są większością zarówno prelegentów, jak i publiczności. Bardzo często łączone są z transmisją z TEDWoman, konferencji organizowanej w Kalifornii. Polska konferencja tego typu miała miejsce w Warszawie[50].

W styczniu 2014 roku biblioteka TEDx zawierała 30.000 prelekcji z ponad 130 krajów, w tym Polski[51].

TED Prize edytuj

Od 2005 roku przyznawane są nagrody TED Prize, do 2009 roku trzej laureaci otrzymywali po 100 tys. dolarów, a od 2010 roku zwycięzcy wręczano jedną w wysokości 300.000 dolarów (od 2013 roku nagroda wynosi milion dolarów)[52]. Celem TED Prize jest umożliwienie realizacji projektu mającego zmienić świat[53].

Laureatami nagrody w poprzednich latach byli:

2005[54] 2006[55] 2007[56] 2008[57] 2009[58] 2010[59] 2011[60] 2012[61] 2013[62] 2014[63] 2015[64] 2016[65] 2017[66]
Bono[67] Larry Brilliant Bill Clinton[68] Neil Turok Sylvia Earle Jamie Oliver JR The City 2.0[69][70] Sugata Mitra Charmian Gooch[71] David Isay Sarah Parcak Raj Panjabi
Edward Burtynsky[72] Jehane Noujaim Edward Osborne Wilson Dave Eggers Jill Tarter
Robert Fischell Cameron Sinclair James Nachtwey Karen Armstrong José Antonio Abreu

TED Fellows edytuj

Wprowadzony pierwotnie podczas konferencji TEDAfrica w 2007 roku program stypendialny TED Fellows składa się z dwóch części. Przed każdą konferencją TED i TEDGlobal organizacja wybiera 20 stypendystów (Fellows) na podstawie nadsyłanych zgłoszeń. Status Fellow otrzymuje się na rok, jednakże 15 Fellows przed rozpoczęciem konferencji w roku kolejnym otrzymuje na dwa lata status TED Senior Fellow.

Wybór stypendystów oparty jest nie na ich stopniu naukowym, ale dokonaniach i planach na przyszłość[73]. Poza bezpłatnym uczestnictwem w konferencji członkowie tego gremium mają możliwość wygłoszenia dzień przed główną częścią konferencji własnej prelekcji, które oznacza się jako „TED Fellow” lub „TED University”. Część z prelekcji jest następnie publikowana na stronie TED[74].

TEDMED edytuj

TEDMED to doroczna konferencja skupiająca się na zdrowiu i medycynie, działająca niezależnie od TEDa na podstawie bezpłatnej licencji.

Marka TEDMED została stworzona w 1998 przez Rickiego Wurmana. Po 10 latach jej nieaktywności sprzedano ją przedsiębiorcy Markowi Hodoshowi, który wykorzystując ją zorganizował konferencje w San Diego w październiku 2009 roku, z której materiały ukazały się na stronie TED[75]. Rok później zorganizowano drugą edycję[76].

W 2011 roku Jay Walker za 16 milionów dolarów kupił TEDMED i przeniósł konferencję do Waszyngtonu, gdzie wciąż się odbywa[77].

TEDBooks edytuj

Książki z serii TEDBooks zawierają opisy ważnych idei, jednakże są tak krótkie, by można je było przeczytać od razu. Serię uruchomiono we wrześniu 2014 roku[78]. Aktualnie wydano jedenaście książek[78][79][80].

TED-Ed Clubs edytuj

Kluby TED-Ed to inicjatywa stworzona w celu dania młodym ludziom (w wieku od 8 do 18 lat) możliwości podzielenia się ze swoimi rówieśnikami lub innymi ludźmi przemyśleniami na temat, którym się interesują, poprzez wygłoszenie prelekcji w formacie TED. Organizacja zapewnia klubom TED bezpłatne programy działania oraz wsparcie[81][82]. W Polsce takie kluby istnieją między innymi w Legnicy[83].

Open Translation Project edytuj

Open Translation Project (OTP) został uruchomiony w maju 2009 roku w celu „dotarcia do 4,5 miliarda ludzi, którzy nie znają angielskiego”, jak stwierdził Chris Anderson[84]. Wolontariusze zrzeszeni w OTP zajmują się tworzeniem napisów w różnych językach do prelekcji TED i TED-Ed wygłoszonych w języku angielskim, a także transkrypcją i tłumaczeniem na język angielski prelekcji tworzonych w innych językach. Wśród członków projektu są zawodowi tłumacze, ale także na przykład studenci. W chwili uruchomienia programu dostępne było 300 tłumaczeń różnych prelekcji dokonanych przez 200 wolontariuszy w 40 językach[85]. Do końca 2014 roku stworzono ponad 70.000 tłumaczeń w 107 językach[86]. W kwietniu 2019 roku istniało 116 grup językowych mających 33.500 wolontariuszy – autorów ponad 145.000 opublikowanych tłumaczeń i transkrypcji prelekcji. Wolontariusze mają dostęp do różnych narzędzi oraz forów dyskusyjnych pozwalających na komunikację z innymi wolontariuszami.

W ramach OTP działa polska grupa językowa, która opublikowała (stan na październik 2016) ponad 2.600 tłumaczeń oraz śląska grupa językowa, która opublikowała trzy tłumaczenia[87][88][89].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zbigniew Łucki, Proszę... nie mówmy "technologia" na technikę! [online], www.uci.agh.edu.pl [dostęp 2020-05-11].
  2. ↑ TEDxKraków – About [online], tedxkrakow.com [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-26].
  3. ↑ O TED – TEDx Ostrołęka [online], tedxostroleka.pl [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-02].
  4. ↑ O TEDx | TEDxKoninED [online], tedxkonined.pl [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-10].
  5. ↑ Virginia Hefferman: Confessions of a TED addict. The New York Times, 23 stycznia 2009. [dostęp 2010-07-12]. (ang.).
  6. ↑ History of TED | Our Organization | About | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  7. ↑ Here's Why TED and TEDx are So Incredibly Appealing (infographic) [online], Forbes [dostęp 2016-02-13].
  8. ↑ TED [online], Mashable [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-13].
  9. ↑ How TED works | Our Organization | About | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  10. ↑ Heroes & Villains: TED, Future and NY Daily News [online], Flashes & Flames [dostęp 2016-02-13] (ang.).
  11. ↑ Chris Anderson, TED's nonprofit transition [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  12. ↑ TED Coming To Canada [online], The Huffington Post [dostęp 2016-02-13].
  13. ↑ Strona informacyjna kanału TED – YouTube. youtube.com. (ang.).
  14. ↑ Application tips | Conferences | Attend | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  15. ↑ Who we are | Our Organization | About | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  16. ↑ a b Edward Snowden, Here's how we take back the Internet [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  17. ↑ Gordon Brown, Global ethic vs. national interest [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  18. ↑ Gordon Brown, Wiring a web for global good [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  19. ↑ Bill Clinton, My wish: Rebuilding Rwanda [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  20. ↑ Richard Dawkins, Growing up in the universe [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  21. ↑ Richard Dawkins, Why the universe seems so strange [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  22. ↑ Bill Gates, Innovating to zero! [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  23. ↑ Bill Gates, The next outbreak? We’re not ready [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  24. ↑ Bill Gates, Mosquitos, malaria and education [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  25. ↑ Bill Gates, Teachers need real feedback [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  26. ↑ Bill Gates, How state budgets are breaking US schools [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  27. ↑ Jane Goodall, How humans and animals can live together [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  28. ↑ Jane Goodall, What separates us from chimpanzees? [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  29. ↑ Stephen Hawking, Questioning the universe [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  30. ↑ Naomi Klein, Addicted to risk [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  31. ↑ Monica Lewinsky, The price of shame [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  32. ↑ Colin Powell, Kids need structure [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  33. ↑ Robert Sapolsky, The biology of our best and worst selves [online], ted.com [dostęp 2023-09-04].
  34. ↑ Jimmy Wales, The birth of Wikipedia [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  35. ↑ TED Speakers | TED.com [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  36. ↑ Jacek Utko: Newspaper designer. [w:] Speakers [on-line]. TED, 2009. [dostęp 2010-09-28]. (ang.).
  37. ↑ Past TEDs | Conferences | About | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  38. ↑ Carole Cadwalladr, TEDGlobal 2012: 'The more you give away the more you get back', „The Guardian”, 23 czerwca 2012, ISSN 0261-3077 [dostęp 2016-02-13] (ang.).
  39. ↑ Stephanie Rosenbloom, A Conference Makes Learning Free (and Sexy), „The New York Times”, 24 września 2010, ISSN 0362-4331 [dostęp 2016-02-13].
  40. ↑ TEDx Rules | Before you start | Organize a local TEDx event | Participate | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  41. ↑ Sebastian "KEBU" Teir - Analog music in a digital world. 2017-05-22. [dostęp 2023-05-13]. (ang.).
  42. ↑ TEDXYouth | Search Results | TED.com [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  43. ↑ TEDxYouth@Tarnow | TED [online], www.ted.com [dostęp 2021-08-12].
  44. ↑ TEDxYouth@Tarnów 2020 – TEDx Tarnów [online] [dostęp 2021-08-12] (pol.).
  45. ↑ https://www.ted.com/tedx/events/5704 [dostęp 2016-02-13]
  46. ↑ http://warszawa.naszemiasto.pl/artykul/tedxyouth-warsaw-pierwsza-taka-konferencja-w-warszawie,1066185,art,t,id,tm.html [dostęp 2016-02-13]
  47. ↑ http://www.malygeniusz.org/tedxkids-i-maly-geniusz/ [dostęp 2016-02-13]
  48. ↑ http://di.com.pl/ruszyly-zapisy-dla-publicznosci-na-tedxkids-at-przymorze-50898 [dostęp 2016-02-13]
  49. ↑ TEDxKraków – Inspiring people who are up to something [online], tedxkrakow.com [dostęp 2016-02-13].
  50. ↑ TEDxWarsawWomen 2015 [online], TEDxWarsawWomen 2015 [dostęp 2016-02-13] (ang.).
  51. ↑ TED | TEDx Events | TEDxTalks [online], tedxtalks.ted.com [dostęp 2016-02-13].
  52. ↑ TED Prize | Participate | TED [online], tedprize.org [dostęp 2016-02-13].
  53. ↑ TED 2008 / Day 2: Dave Eggers and Tutoring, Neil Turok and the next African Einstein, Karen Armstrong and the Charter for Compassion [online], The Huffington Post [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-03].
  54. ↑ TED Prize 2005. TEDPrize.org. [dostęp 2008-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-21)].
  55. ↑ TED Prize 2006. TEDPrize.org. [dostęp 2008-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-21)].
  56. ↑ TED Prize 2007. TEDPrize.org. [dostęp 2008-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-21)].
  57. ↑ TED Prize 2008. TEDPrize.org. [dostęp 2008-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (January 18, 2010)].
  58. ↑ TED Prize 2009. TEDPrize.org. [dostęp 2008-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-21)].
  59. ↑ TED Prize : Wishes Big Enough to Change the World  » Congratulations Jamie Oliver – 2010 TED Prize Winner [online] [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-23].
  60. ↑ TED Prize 2011. TEDPrize.org. [dostęp 2010-10-20].
  61. ↑ TED Prize 2012. TEDPrize.org. [dostęp 2012-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-03)].
  62. ↑ TED Prize 2013. TEDPrize.org. [dostęp 2013-05-05].
  63. ↑ TED Prize 2014. TED. [dostęp 2014-03-05].
  64. ↑ TED Prize 2015. TED. [dostęp 2015-03-21].
  65. ↑ TED Prize 2016. TED. [dostęp 2015-11-11].
  66. ↑ TED Prize 2017. TED. [dostęp 2016-12-30].
  67. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-21)].
  68. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-21)].
  69. ↑ The City 2.0 reimagines the future. TED. [dostęp 2020-02-15]. (ang.).
  70. ↑ A gathering place for urban citizens to share innovations and inspire action. City 2.0. [dostęp 2014-07-12].
  71. ↑ Charmian Gooch: Anti-corruption activist. TED. [dostęp 2014-07-12].
  72. ↑ Edward Burtynsky inspires sustainability. TED. [dostęp 2016-09-17].
  73. ↑ Application tips | Apply to be a TED Fellow | TED Fellows Program | Participate | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  74. ↑ Wired meets 2011's TED Fellows (Wired UK) [online], Wired UK [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-20].
  75. ↑ TEDMED: a new partnership [online], TED Blog [dostęp 2016-02-13].
  76. ↑ YouTube [online], youtube.com [dostęp 2017-11-27] (fr.).
  77. ↑ TEDMED Sold to Jay Walker, Richard Saul Wurman Says Adios | [online], Medgadget [dostęp 2016-02-13] (ang.).
  78. ↑ a b TED Books | Read | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  79. ↑ Zak Ebrahim, Hannah Fry, Pico Iyer, Ted Books Box Set: The Completist: The Terrorist's Son, the Mathematics of Love, the Art of Stillness, the Future of Architecture, Beyond Measure, Jud, Box edition, Simon & Schuster/ Ted, 8 grudnia 2015, ISBN 978-1-5011-3913-0 [dostęp 2016-02-13] (ang.).
  80. ↑ About TED Books | Programs & Initiatives | About | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  81. ↑ http://support.ed.ted.com/customer/portal/topics/523862-ted-ed-clubs/articles [dostęp 2016-02-13]
  82. ↑ Lessons Worth Sharing | TED-Ed [online], ed.ted.com [dostęp 2016-02-13].
  83. ↑ Hubert, Ted-Ed Club Connect [online], 5lo.legnica.pl [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  84. ↑ TED Open Translation Project | Programs & Initiatives | About | TED [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  85. ↑ Jimmy Wales, The birth of Wikipedia [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  86. ↑ Dashboard – TED | Amara [online], amara.org [dostęp 2016-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-22].
  87. ↑ Browse TED Talks | TED.com [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  88. ↑ Browse TED Talks | TED.com [online], ted.com [dostęp 2016-02-13].
  89. ↑ Silesian, the 103rd language on TED.com, and the story behind it [online], TED Blog [dostęp 2016-02-13] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=TED_(konferencja)&oldid=73147509”