Tadeusz Ciemochowski
Tadeusz Ciemochowski[a] (ur. 26 kwietnia 1895 w Sosnowcu, zm. 10 września 1920 pod wsią Chocisław[2] w Grodzieńskiem) – żołnierz Legionów Polskich, oficer taborów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, kawaler Orderu Virtuti Militari.
podporucznik taborów | |
Data i miejsce urodzenia |
26 kwietnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 września 1920 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
1 pułk piechoty (LP) |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w Sosnowcu, w rodzinie Edwarda, inspektora Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, i Bronisławy z Piaseckich[3]. Był młodszym bratem Stanisława (ur. 15 kwietnia 1890), porucznika piechoty rezerwy[4].
Ukończył roczny kurs handlowy w Lublinie, a później kurs buchalteryjny w Warszawie[3].
1 października 1914 w Częstochowie wstąpił do Legionów Polskich. Początkowo przydzielony do Baonu Uzupełniającego, później do VI baonu 1 pułku piechoty, a następnie do 1. kompanii 6 pułku piechoty. Po półrocznym pobycie w szpitalu Legionów w Kamieńsku[5] przeniesiony do 2 pułku ułanów. W jego składzie walczył pod Kowlem, Trojanówką, Optową, Kostiuchnówką i w walkach pozycyjnych nad Styrem. Po kryzysie przysięgowym ukrywał się w Lublinie[3].
W 1918 wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Jako podoficer 4 szwadronu 7 pułku ułanów wziął udział w odsieczy lwowskiej. 26 stycznia 1919, w akcji na Krystynopol, został ranny. Po kilkumiesięcznym pobycie w szpitalu otrzymał przydział do Inspektoratu Taborów w DOGen. w Warszawie. W kwietniu został przeniesiony do Kielc na stanowisko dowódcy kolumny taborów nr 7. 15 lipca 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem taborowym[6]. 18 sierpnia 1919 został przydzielony do 1 Dyonu Taborów[7].
W lipcu 1920, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, został przydzielony do organizującego się 1. szwadronu 2 Lubelskiego Pułku Jazdy Ochotniczej, późniejszego 22 pułku ułanów. 14 sierpnia „z jeźdźców niezdolnych do boju kawaleryjskiego, wydzielono szwadron w sile stu ludzi i odesłano go do 16 Dywizji Piechoty w Lichowie, do służby łączności (gońców)”[8]. Dowódcą tego szwadronu został por. Stanisław Ciemochowski[9] brat stryjeczny Tadeusza. Od 16 sierpnia szwadron w składzie 16 DP brał udział w ofensywie sierpniowej i poniósł w niej straty. Z raportu bojowego złożonego przez ppor. Ciemochowskiego wynika, że 18 sierpnia między wsią Osiny Dolne, a Podnieśno dowodzony przez niego szwadron zdobył trzy działa z zaprzęgami i jaszczami. 22 sierpnia uratował przed spaleniem most na Narwi pod Bokinami, a następnego dnia pod Rzędzianami zdobył bolszewicki tabor[10].
We wrześniu 1920 ppor. Tadeusz C. otrzymał rozkaz zajęcia wsi Mielniki. Jego oddział wpadł w zasadzkę pod wsią Chocisław, zostaje dwukrotnie raniony przez przeciwnika. Podczas osłaniania odwrotu z kilkoma ułanami zostaje śmiertelnie raniony w głowę[11]. Za czyn ten odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu „Virtuti Militari”. Pochowany na cmentarzu wojskowym w Lublinie[12] (sektor P1KC, rząd 8, grób 15[13]). 21 grudnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w wojskach taborowych, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[14][12]. Por. Stanisław Ciemochowski poległ we wrześniu pod Kobryniem[9], również odznaczony pośmiertnie VM[15].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 2585)[12]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 21 kwietnia 1937 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[16]
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Polak (red.) 1991 ↓, s. 27-28.
- ↑ Ciemochowski Tadeusz [online], Żołnierze Niepodległości [dostęp 2023-02-23] .
- ↑ a b c Polak (red.) 1991 ↓, s. 27.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 28, 811.
- ↑ IV Lista strat 1916 ↓, s. 5, jako Tadeusz Ciemochowski Kroja.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 80 z 26 lipca 1919 roku, s. 1833, jako Tadeusz Ciemochowski.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 89 z 20 września 1919 roku, s. 2134, jako ppor. tab. Tadeusz Ciechomowski.
- ↑ Laudyn 1929 ↓, s. 6.
- ↑ a b Laudyn 1929 ↓, s. 13-14, jako por. Ciemiochowski.
- ↑ Laudyn 1929 ↓, s. 13.
- ↑ Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari 5, 6 - I.482.5-498, Ciemochowski Tadeusz [online], Wojskowe Biuro Historyczne [dostęp 2022-12-29] .
- ↑ a b c Polak (red.) 1991 ↓, s. 28.
- ↑ Foto grobu Tadeusza Ciemochowskiego.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 8 stycznia 1921 roku, s. 14, jako por. Tadeusz Ciemochowski ur. 1.04.1895.
- ↑ Ciemochowski Stanisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-24)]. (pol.).
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128, jako ś.p. Tadeusz Ciemochowski.
Bibliografia
edytuj- IV Lista strat Legionów Polskich. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1916-01-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Władysław Laudyn: Zarys historji wojennej 22-go pułku Ułanów Podkarpackich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Żołnierze Niepodległości. Tadeusz Ciemochowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-07-24].
- Żołnierze Niepodległości. Stanisław Ciemochowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-07-24].