Tarnów (stacja kolejowa)

stacja kolejowa

Tarnówstacja kolejowa w Tarnowie, w województwie małopolskim, z zabytkowym, neobarokowym budynkiem dworca[1][2].

Tarnów
Obiekt zabytkowy nr rej. A-80 z 1 grudnia 1975
Ilustracja
Dworzec kolejowy w Tarnowie (2015)
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Tarnów

Data otwarcia

1856

Poprzednie nazwy

Tarnow

Dane techniczne
Liczba peronów

3

Liczba krawędzi
peronowych

6

Kasy

T

Linie kolejowe
Położenie na mapie Tarnowa
Mapa konturowa Tarnowa, na dole znajduje się punkt z opisem „Tarnów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Tarnów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Tarnów”
Ziemia50°00′19″N 20°58′31″E/50,005278 20,975278
Portal Transport szynowy

PasażerowieEdytuj

W roku 2017 wymiana pasażerska wyniosła 1,97 mln osób (5,4 tys. dziennie), co dało jej 42. miejsce w Polsce[3].

W roku 2018 wymiana pasażerska wyniosła 2,12 mln osób (5,8 tys. dziennie), co dało jej 42. miejsce w Polsce[3].

W roku 2019 wymiana pasażerska wyniosła 2,12 mln osób (5,8 tys. dziennie), co dało jej 47. miejsce w Polsce[3].

W roku 2020 wymiana pasażerska wyniosła 1,61 mln osób (4,4 tys. dziennie), co dało jej 36. miejsce w Polsce[3].

W roku 2021 stacja obsługiwała 5,4 tys. pasażerów na dobę (łącznie 1,97 mln osób), co dawało jej 36. miejsce w kraju[4].

Stacja kolejowaEdytuj

 
Widok na perony (2020)

Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca wojewódzkiego[5]. Stacja znajduje się na międzynarodowej linii kolejowej E30 Zgorzelec-Medyka. Położona jest w południowej części miasta. Stacja posiada 3 perony wyspowe 1, 2 i 3. Do 2008 istniał też wąski peron wyspowy 1A – obecnie rozebrany. Na stacji znajdują się dwie nastawnie („Tr”, „Tr1”). Przed modernizacją nastawnia „Tr” była wyposażona w urządzenia przekaźnikowe typu E oraz na stacji była obecna stara sygnalizacja świetlna z sześciokomorowymi semaforami. Po modernizacji która odbywała się w latach 2012–2018 nowy budynek nastawni obsługuje także ruch na okolicznych stacjach w ramach tzw. systemu LCS. Przez stację przechodzą następujące linie kolejowe:

numer relacja elektryfikacja status
91 Kraków GłównyMedyka   czynna
96 Tarnów – Leluchów   czynna
115 Tarnów – Szczucin   używana sporadycznie w ruchu towarowym

Gmach dworcowyEdytuj

Obecny gmach dworcowy powstał w okresie 1906–1910 w oparciu o projekt Ernsta[6] Baudischa[7] z Ministerstwa Kolei Żelaznych w Wiedniu. Wcześniej według tego samego projektu powstał dworzec w Stanisławowie[8].

W 1915 w wyniku działań wojennych budynek dworca uległ uszkodzeniu[9].

28 sierpnia 1939 został przeprowadzony zamach bombowy na tarnowskim dworcu. Jego autorem był Antoni Guzy, Polak współpracujący z Niemcami. Wskutek wybuchu śmierć poniosło 20 osób, a 35 odniosło obrażenia[10].

W godzinach porannych 14 czerwca 1940 z Tarnowa wyruszył pierwszy masowy transport więźniów do KL Auschwitz. W 70. rocznicę tego wydarzenia na dworcu odsłonięto pomnik Pamięci I Transportu Więźniów do KL Auschwitz. Umieszczono na nim nazwiska 728 więźniów[11]. W latach 2007–2010 budynek dworca, wraz z terenem przylegającym, poddany został generalnemu remontowi. Prowadzono go w uzgodnieniu z konserwatorem zabytków. Zakończenie remontu oraz uroczyste otwarcie odbyło się 13 listopada 2010[2][12]. W ramach uroczystości zorganizowano przejazd parowozu Ty2–953 z wagonami retro do Tuchowa[13].

W wyniku remontu tarnowski dworzec odzyskał swój wygląd sprzed stu lat. Odnowiono elewację budynku i jego wnętrze, wymieniono podłogi, stolarkę okienną i drzwiową, instalacje CO, wodno-kanalizacyjną, elektryczną i teletechniczną – także przed gmachem budynku. Dokonano wzmocnienia fundamentów budynku.

Pomieszczenia dworca PKP po remoncie przypominają wnętrza eleganckich hoteli sprzed stu lat. Na remont dworca wydano 42 mln zł. Pieniądze pochodziły z budżetu państwa i środków własnych PKP SA[14].

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. Dworzec PKP w Tarnowie. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK. [dostęp 2022-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-30)].
  2. a b Krzysztof Jasiński: 100 lat i drugie narodziny. Dziennik Polski, 2010-12-10. [dostęp 2022-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-23)].
  3. a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie, Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  4. https://dane.utk.gov.pl/sts/przewozy-pasazerskie/wymiana-pasazerska-na-s/18886,Przewozy-pasazerskie.html#PLIK
  5. [1], l.p. 471.
  6. Dworzec w Stanisławowie, Nowy Kurier Galicyjski, 10 sierpnia 2018 [dostęp 2022-06-08] (pol.).
  7. Nowy dworzec w Tarnowie otwarty dla Pasażerów. PKP, 2010-11-15. [dostęp 2012-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)].
  8. Antoni Bochen, Tarnów, kolejnictwo-polskie.pl [dostęp 2018-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-15].
  9. 1856 – 2016. 160 lat kolei w Tarnowie.
  10. Mateusz Kołodziej: Zamach bombowy, czyli w Tarnowie wojna zaczęła się wcześniej. Gazeta Wirtualna, 2009-08-31. [dostęp 2012-09-02].
  11. Super User, Tarnów – pomnik Pamięci I Transportu Więźniów do KL Auschwitz, miejscapamiecinarodowej.pl [dostęp 2017-04-22] (pol.).
  12. „Najpiękniejszy dworzec w Polsce” ponownie otwarty. biznes.onet.pl, 2010-11-15. [dostęp 2012-08-19].
  13. Paweł Chwał: Tarnów: wielkie otwarcie dworca PKP (ZDJĘCIA I FILMY). tarnow.naszemiasto.pl, 2010-11-14. [dostęp 2012-08-19].
  14. PAP: W Tarnowie oddano dworzec PKP po remoncie. finanse.wp.pl, 2010-11-13. [dostęp 2012-08-19].

Linki zewnętrzneEdytuj

Tarnów
Linia 91 Kraków GłównyMedyka (77,432 km)
   
Tarnów Mościce
odległość: 3,536 km
 
   podg Tarnów Wschód
odległość: 1,908 km
Linia 96 Tarnów – Leluchów (0,549 km)
 
odległość: 0,751 km
Linia 115 Tarnów – Szczucin koło Tarnowa (0,551 km)
 
odległość: 0,708 km