Tasuku Honjo

japoński immunolog, noblista

Tasuku Honjo (jap. 本庶 佑 Honjo Tasuku; ur. 27 stycznia 1942 w Kioto[1]) – japoński immunolog, laureat Nagrody Kioto w 2016 oraz Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 2018, wspólnie z Jamesem P. Allisonem.

Tasuku Honjo
本庶 佑
Ilustracja
Tasuku Honjo (2013)
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1942
Kioto

profesor nauk medycznych
Specjalność: immunologia
Doktorat

1975
Kyoto University

Profesura

1984

Odznaczenia
Order Kultury (Japonia)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
Nagroda Kioto

Tasuku Honjo (pierwszy z lewej) wraz z premierem Shinzō Abe oraz grupą naukowców i artystów odznaczonych Orderem Kultury, na terenie Pałacu Cesarskiego w Tokio (2013)

Życiorys

edytuj

W latach 1960–1966 studiował medycynę na Kyoto University, a następnie odbył roczną praktykę w uniwersyteckim szpitalu[2].

W latach 1971–1974 prowadził badania w Stanach Zjednoczonych: w Carnegie Institution for Science w Waszyngtonie i Narodowych Instytutach Zdrowia w Bethesdzie[3].

W 1975 uzyskał stopień doktorski z chemii medycznej[4] na Kyoto University. W latach 1974–1979 pracował na Uniwersytecie Tokijskim, zaś w latach 1979–1984 na Uniwersytecie Osakijskim[3]. Od 1984 był profesorem na Wydziale Chemii Medycznej Kyoto University, a w latach 1989–1997 na Hirosaki University. W latach 1996–2000 i 2002–2004 był dziekanem Wydziału Medycyny uczelni w Kioto[3][4]. Od 2005 jest profesorem emerytowanym[1] na Wydziale Immunologii i Genomiki Medycznej w Kioto[4].

Jest laureatem licznych nagród[2]. W 1981 roku otrzymał Nagrodę Asahi[5]. W 2013 rząd japoński odznaczył go Orderem Kultury[1], a rok później został – wraz z amerykańskim uczonym Jamesem P. Allisonem – laureatem tajwańskiej nagrody naukowej Tang Prize in Biopharmaceutical Science[6][4]. W 2016 otrzymał Nagrodę Kioto w dziedzinie nauk przyrodniczych[1].

1 października 2018 ogłoszono, że Zgromadzenie Noblowskie Instytutu Karolinska podjęło decyzję o przyznaniu Honjo oraz Jamesowi Allisonowi Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za „odkrycie terapii przeciwnowotworowej poprzez hamowanie negatywnej regulacji immunologicznej”[3][7].

Jest autorem lub współautorem kilkudziesięciu publikacji, redaktorem branżowych periodyków, członkiem wielu japońskich i zagranicznych towarzystw naukowych i innych organizacji, w tym niemieckiej Leopoldiny, National Academy of Sciences, American Association of Immunologists, Human Genome Organisation[2].

Jego badania umożliwiły opracowanie immunoterapii umożliwiających niszczenie komórek nowotworowych[4]. Pozwoliły na stworzenie nowej generacji leków, z których skutecznie skorzystał były prezydent Jimmy Carter[8].

 
Terapia przeciwnowotworowa poprzez blokowanie hamującej regulacji immunologicznej (CTLA 4, PD-1)

Pandemia Covid-19

edytuj

Podczas pandemii Covid-19 w Internecie szeroko rozpowszechniane było oświadczenie, przetłumaczone na wiele języków, jakoby profesor Honjo twierdził, że koronawirus wywołujący chorobę COVID-19 został stworzony przez człowieka w mieście Wuhan w Chinach. Zespół redakcyjny BBC Reality Check poinformował, że profesor jest „bardzo zasmucony”, użyciem jego nazwiska do rozpowszechniania „fałszywych oskarżeń i dezinformacji”[9][10].

Naukowcy twierdzą, że sekwencjonowanie genomu pokazuje, że wirus pochodzi od zwierząt i nie został stworzony przez człowieka[11][12][13][14]. Prawdopodobnym źródłem są nietoperze, jako naturalni gospodarze dla koronawirusów[15]. Gatunek zwierzęcia pośredniczącego, między nietoperzem a człowiekiem, jest nieznany[16], prawdopodobnie są to łuskowce malajskie (łac. Manis javanica)[16][17]. Koronawirusy żyją w wielu organizmach, jednak nietoperze są w nieznany nam jeszcze sposób na nie odporne i "przechowują" koronawirusy[18][13][14]. Ostatnie badania wskazały, że ocieplenie klimatu wpłynęły na typ zalesienia prowincji Junnam w Chinach, tworząc idealne warunki bytowe dla nietoperzy. Zwiększenie liczby gatunków nietoperzy bezpośrednio przyczyniło się do wzrostu liczebności odmian koronawirusów[19][20]. Ocieplenie klimatu dodatkowo zmusiło zwierzęta do migracji i w konsekwencji mieszania się gatunków na jednym obszarze, pozwalając na przenoszenie się patogenów między gatunkami[18].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Tasuku Honjo. kyotoprize.org. [dostęp 2018-10-01]. (ang.).
  2. a b c Tasuku Honjo CV. Uniwersytet Kiotyjski. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
  3. a b c d The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2018. nobelprize.org. [dostęp 2018-10-01]. (ang.).
  4. a b c d e Tomasz Ulanowski, Cichy i buntownik. Dwaj pogromcy raka – tegoroczni nobliści z medycyny [online], wyborcza.pl, 1 października 2018 [dostęp 2018-10-02].
  5. The Asahi Prize [online], Asahi Shimbun [dostęp 2020-03-24] (ang.).
  6. Laureates. Tang Prize Foundation, 2014. [dostęp 2018-10-06]. (ang.).
  7. Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny. Laureaci to James P. Allison i Tasuku Honjo. gazeta.pl, 2018-10-01. [dostęp 2018-10-01].
  8. Discoveries that revolutionized cancer care win Nobel Prize. fox13memphis.com. [dostęp 2018-10-04]. (ang.).
  9. Coronavirus: Trump is selling coronavirus coins and other claims fact-checked, „BBC News”, 2 maja 2020 [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  10. Statement from Tasuku Honjo on COVID-19 [online], KYOTO UNIVERSITY [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  11. Jeanna Bryner-Live Science Editor-in-Chief 18 April 2020, Wuhan lab says there's no way coronavirus originated there. Here's the science. [online], livescience.com [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  12. Episode #20 – COVID-19 – Variants & Vaccines [online], who.int [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  13. a b David M. Morens i inni, The Origin of COVID-19 and Why It Matters, „The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene”, 103 (3), 2020, s. 955–959, DOI10.4269/ajtmh.20-0849, ISSN 0002-9637, PMID32700664, PMCIDPMC7470595 [dostęp 2021-02-16].
  14. a b Muhammad Adnan Shereen i inni, COVID-19 infection: Origin, transmission, and characteristics of human coronaviruses, „Journal of Advanced Research”, 24, 2020, s. 91–98, DOI10.1016/j.jare.2020.03.005, ISSN 2090-1232, PMID32257431, PMCIDPMC7113610 [dostęp 2021-02-16].
  15. Climate change "may have played a key role" in coronavirus pandemic, study says [online], cbsnews.com [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  16. a b Tommy Tsan-Yuk Lam i inni, Identifying SARS-CoV-2-related coronaviruses in Malayan pangolins, „Nature”, 583 (7815), 2020, s. 282–285, DOI10.1038/s41586-020-2169-0, ISSN 1476-4687 [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  17. Supaporn Wacharapluesadee i inni, Evidence for SARS-CoV-2 related coronaviruses circulating in bats and pangolins in Southeast Asia, „Nature Communications”, 12 (1), 2021, s. 972, DOI10.1038/s41467-021-21240-1, ISSN 2041-1723 [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  18. a b Coronavirus: Bat scientists find new evidence, „BBC News”, 10 lutego 2021 [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  19. Coronavirus and Climate Change [online], C-CHANGE | Harvard T.H. Chan School of Public Health, 19 maja 2020 [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  20. Shifts in global bat diversity suggest a possible role of climate change in the emergence of SARS-CoV-1 and SARS-CoV-2, „Science of The Total Environment”, 2021, s. 145413, DOI10.1016/j.scitotenv.2021.145413, ISSN 0048-9697 [dostęp 2021-02-16] (ang.).