Taunsendia
rodzaj roślin
Taunsendia[5] (Townsendia Hook.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje 29 gatunków[3]. Rosną one w zachodniej części Ameryki Północnej od Meksyku po Alaskę[3]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne[6].
Townsendia incana | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj |
taunsendia |
Nazwa systematyczna | |
Townsendia Hook. Fl. Bor.-Amer. 2: 16 (1834)[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
T. sericea W. J. Hooker[4] |
Nazwa rodzaju upamiętnia Davida Townsenda (1787–1858), amerykańskiego botanika[7].
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Rośliny roczne, dwuletnie i byliny, w tym o drewniejącej szyi korzeniowej, często z korzeniem palowym, czasem z kłączem. Zwykle są bardzo niskie, o pędach skróconych i płożących, czasem podnoszących się lub wyprostowanych – osiągają zwykle do 2–3 cm albo 5–15 cm wysokości, rzadko sięgają ponad 75 cm. Pędy rozgałęziają się u nasady lub w górnej części, są nagie lub owłosione, w tym szczeciniasto, szorstko lub są kosmate[7].
- Liście
- Odziomkowe lub też łodygowe, skrętoległe. Blaszki zwykle osadzone są na ogonkach, z pojedynczą wiązką przewodzącą. Mają kształt łopatkowaty do lancetowatego, czasem do równowąskiego, zwykle są całobrzegie, rzadziej ząbkowane lub klapowane[7].
- Kwiaty
- Zebrane w koszyczki tworzące się pojedynczo na szczytach pędów (ulistnionych lub bezlistnych, w postaci głąbików), w przypadku ich skrócenia są siedzące w otoczeniu rozety liści. Okrywy mają dzwonkowaty, półkulisty lub miseczkowaty kształt, osiągając od kilku do ponad 35 mm średnicy. Listki okrywy są trwałe, wyrastają w kilku rzędach w liczbie zwykle od ok. 20 do 60. Najczęściej mają kształt lancetowaty lub jajowaty, rzadziej są równowąskie, w tym szydlaste, różnej długości (zewnętrzne są krótsze). Brzegi listków zwykle są błoniaste, czasem postrzępione, a ich powierzchnia jest owłosiona. Dno koszyczka jest płaskie lub wypukłe, gładkie lub dołeczkowane, czasem owłosione. W środku koszyczka znajdują się liczne i obupłciowe kwiaty rurkowate o żółtych koronach. Na brzegu koszyczka znajdują się słupkowe i płodne kwiaty języczkowe o koronach barwy białej, różowej, niebieskawej, lawendowej lub żółtej[7].
- Owoce
- Mniej lub bardziej spłaszczone niełupki, gładkie lub owłosione, z trwałym lub odpadającym puchem kielichowym w postaci kilkunastu do kilkudziesięciu łusek lub spłaszczonych ości[7].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna według APweb
Rodzaj z plemienia Astereae, podrodziny Asteroideae i rodziny astrowatych Asteraceae[8].
- Townsendia annua Beaman
- Townsendia aprica S.L.Welsh & Reveal
- Townsendia beamanii S.L.Welsh
- Townsendia condensata Parry
- Townsendia eximia A.Gray
- Townsendia exscapa (Richardson) Porter – taunsendia Wilcoxa
- Townsendia fendleri A.Gray
- Townsendia florifera (Hook.) A.Gray
- Townsendia formosa Greene – taunsendia kształtna
- Townsendia glabella A.Gray
- Townsendia goodrichii S.L.Welsh & N.D.Atwood
- Townsendia grandiflora Nutt. – taunsendia wielokwiatowa
- Townsendia gypsophila Lowrey & P.J.Knight
- Townsendia hookeri Beaman
- Townsendia incana Nutt.
- Townsendia jonesii (Beaman) Reveal
- Townsendia leptotes (A.Gray) Osterh.
- Townsendia mensana M.E.Jones
- Townsendia mexicana A.Gray
- Townsendia microcephala Dorn
- Townsendia minima Eastw.
- Townsendia montana M.E.Jones – taunsendia górska
- Townsendia parryi Eaton – taunsendia Parry'ego
- Townsendia rothrockii A.Gray ex Rothr.
- Townsendia scapigera D.C.Eaton – taunsendia pędowa
- Townsendia smithii L.M.Shultz & A.H.Holmgren
- Townsendia spathulata Nutt.
- Townsendia strigosa Nutt.
- Townsendia texensis Larsen
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-04-27] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-27] (ang.).
- ↑ a b c d Townsendia Hook., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-04-27] .
- ↑ Townsendia, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-04-27] .
- ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 186. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 930, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d e John L. Strother , Townsendia Hooker, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-04-27] .
- ↑ Genus Townsendia Hook., [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [dostęp 2023-04-27] .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):