Torpedowce typu Ardjoeno
Torpedowce typu Ardjoeno – holenderskie torpedowce z lat 80. XIX wieku. W latach 1886–1892 w stoczniach Yarrow Shipbuilders w Poplar, Rijkswerf w Amsterdamie i Fijenoord w Schiedam zbudowano 10 okrętów tego typu. Jednostki weszły w skład Koninklijke Marine w latach 1887–1892, a z listy floty skreślono je w latach 1911–1919.
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia |
Yarrow Shipbuilders, Poplar |
| Wejście do służby |
1887–1892 |
| Wycofanie |
1911–1919 |
| Zbudowane okręty |
10 |
| Dane taktyczno-techniczne[1][2] | |
| Wyporność |
normalna: 79–90 ton |
| Długość |
38,35–39,22 m |
| Szerokość |
3,97 m |
| Zanurzenie |
1,83–2,06 m |
| Napęd |
1 maszyna parowa |
| Prędkość |
19,1–22,8 węzła |
| Zasięg |
1400 Mm przy prędkości 10 węzłów |
| Załoga |
16 |
| Uzbrojenie | |
Projekt i budowa edytuj
Okręty typu Ardjoeno były pierwszymi holenderskimi jednostkami zaliczanymi do torpedowców I klasy[1]. Dwie pierwsze jednostki powstały w Wielkiej Brytanii, a pozostałe osiem zbudowano w stoczniach krajowych[1].
Okręty zbudowane zostały w stoczni Yarrow w Poplar (dwa), Rijkswerf w Amsterdamie (siedem) i Fijenoord w Schiedam (jeden)[1][2]. Jednostki zostały zwodowane w latach 1886–1889[2][3].
| Okręt | Stocznia | Wodowanie | Wejście do służby | Los |
|---|---|---|---|---|
| „Ardjoeno” | Yarrow | 1886 | 1887 | wycofany 1911 |
| „Batok” | Rijkswerf | 1887 | 1889 | wycofany 1912 |
| „Dempo” | Fijenoord | 1887 | 1887 | wycofany 1911 |
| „Cycloop” | Rijkswerf | 1887 | 1888 | wycofany 1918 |
| „Habang” | 1888 | 1888 | wycofany 1912 | |
| „Goentoer” | 7 listopada 1888 | 1892 | wycofany 1913 | |
| „Empong” | Yarrow | 1888 | 1890 | wycofany 1919 |
| „Foka” | Fijenoord | 1888 | 1889 | wycofany 1913 |
| „Krakatau” | 1888 | 1888 | wycofany 1913 | |
| „Idjen” | 31 lipca 1889 | 1889 | wycofany 1919 |
Dane taktyczno-techniczne edytuj
Okręty były torpedowcami o długości całkowitej 38,35–39,22 metra, szerokości 3,97 metra i zanurzeniu 1,83–2,06 metra[1][2]. Wyporność normalna wynosiła od 79 do 90 ton[1][2]. Jednostki napędzane były przez maszynę parową mocy od 725 do 1089 KM, do której parę dostarczał jeden kocioł lokomotywowy[1][3]. Prędkość maksymalna napędzanych jedną śrubą okrętów wynosiła od 19,1 do 22,8 węzła[3][2]. Okręty zabierały zapas 10 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 1400 Mm przy prędkości 10 węzłów[1][3].
Na uzbrojenie artyleryjskie okrętów składały się dwa pojedyncze działa kalibru 37 mm L/20 Hotchkiss[1][2]. Broń torpedową stanowiły dwie pojedyncze wyrzutnie kal. 450 mm[1][2][a].
Załoga pojedynczego okrętu składała się z 16 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][3].
Służba edytuj
Torpedowce typu Ardjoeno zostały przyjęte w skład Koninklijke Marine w latach 1887–1892[1]. Jednostki wycofano ze składu floty między 1911 a 1919 rokiem[1][4].
Uwagi edytuj
- ↑ Brassey 1894 ↓, s. 349 podaje, że kilka jednostek wyposażonych było w trzy wyrzutnie torped.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: ARDJOENO 1st class torpedo boats (1887-1892). Navypedia. [dostęp 2021-05-08]. (ang.).
- The Naval Annual, 1894. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1894. (ang.).